Οι λιανέμποροι και τα στελέχη τους δεν πιστεύουν στα μάτια τους. Συνέβη το 2024 – με ένα σπρίντ στο τελευταίο τρίμηνο – και συνεχίστηκε και στους πρώτους τρεις μήνες του 2025. Είχαν πολύ καιρό να δουν να αυξάνεται ο όγκος των πωλήσεων. Φαίνεται πως έχει αρχίσει αποκαθίσταται η ισορροπία στις αίθουσες των σούπερ μάρκετ. Αν και ακόμη είναι νωρίς για να γίνει πρόβλεψη για όλο το 2025.
Ωστόσο, σταθερά μήνα με το μήνα ο όγκος αυξάνεται, έστω και με αργό ρυθμό. Ισως το σοκ που έχουν οι υποστεί οι καταναλωτές από τις αλλαγές στις προσφορές των προμηθευτών και των αλυσίδων, να ανακόψει σε ένα βαθμό τον ρυθμό αύξησης του όγκου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana την δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου ενώ ο τζίρος των αλυσίδων σε 60 κατηγορίες ταχυκίνητων προϊόντων αυξήθηκε κατά 5,4%, ο όγκος των πωλήσεων αυξήθηκε κατά 3,4% – και η μέση τιμή ανά προϊόν αυξήθηκε κατά 2%.
Tα ταμεία των σούπερ μάρκετ
Την προηγούμενη εβδομάδα – που όμως περιλαμβάνεται και η Καθαρή Δευτέρα ο τζίρος των αλυσίδων σούπερ μάρκετ αυξήθηκε κατά 6,7% και ο όγκος των πωλήσεων κατά 4,6% – η μέση τιμή των προϊόντων αυξήθηκε κατά 2%.
Μετά από τα χρόνια της πανδημίας και της καραντίνας, που οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ είχαν «μαζέψει» τον τζίρο όλης της αγοράς, και πριν ακόμη ομαλοποιηθεί η κατάσταση, ο ρωσο – ουκρανικός πόλεμος από τα τέλη του Φεβρουαρίου του 2022, απορρύθμισε εκ νέου τις επιχειρήσεις και την κατανάλωση. Οι ανατιμήσεις διαδέχονταν η μία την άλλη και οι καταναλωτές πανικόβλητοι περιόριζαν τις αγορές τους.
Το 2022 ήταν η χρονιά των μεγάλων ανατιμήσεων και η αφετηρία των κυβερνητικών παρεμβάσεων – με διάφορους τρόπους, που παραμένουν ακόμη εν ισχύ. Ο όγκος των πωλήσεων αυξήθηκε μόλις 0,5%. Το 2023 ήταν επίσης μία προβληματική χρονιά με τις τιμές των καταναλωτικών προϊόντων «στα ψηλά» παρ’ όλα αυτά ο όγκος των πωλήσεων στην αγορά των καταναλωτικών προϊόντων αυξήθηκε κατά 2,5%.
Ωστόσο στη διάρκεια του 2024 με τις αλλαγές στη διεθνή αγορά και την «εκτόνωση» των τιμών, αλλά και με τις συνεχείς κυβερνητικές παρεμβάσεις τα δεδομένα άλλαξαν. Οι πωλήσεις τελικά αυξήθηκαν, ως προς την αξία τους, αλλά αυξήθηκε και ο όγκος τους. Η αύξηση ανήλθε στο 2,8%. Και φέτος «τρέχει» με ρυθμό σαφώς υψηλότερο του 3%. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι αποφασιστικό ρόλο στη βελτίωση του όγκου των πωλήσεων παίζει το τουριστικό κύμα. Και φέτος αναμένεται ο τουρισμός να έχει μία εξαιρετική χρονιά!
Οι ανατιμήσεις στην ιδιωτική ετικέτα
Κι επίσης η αγορά αναμένει το τέλος του Απριλίου με την ελπίδα ότι θα αρθούν οι βασικές ρυθμιστικές παρεμβάσεις για να αποκατασταθεί η ελεύθερη λειτουργία των επιχειρήσεων. Σ’ αυτό το πλαίσιο – στο οποίο ενισχύεται ο ανταγωνισμός των επιχειρήσεων – οι λιανεμπορικές επιχειρήσεις επιχειρούν να αναδιαρθρώσουν την εμπορική τους λειτουργίας, αναβαθμίζοντας τον ρόλο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας – όπως έγραψε πρόσφατα ο ΟΤ. Με προφανή σκοπό να βελτιώσουν την κερδοφορία τους. Βέβαια αυτή η διαδικασία απαιτεί χρόνο και προσεκτικά βήματα.
Οι ανατιμήσεις των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, έτσι ώστε να μειωθεί η διαφορά τιμής από τα αντίστοιχα επώνυμα και να αποτελέσουν ένα ουσιώδες κανάλι κερδοφορίας των λιανεμπορικών επιχειρήσεων, φαίνεται πως είναι στρατηγική επιλογή. Κάτι το οποίο παρατηρείται σταθερά στο πρώτο τρίμηνο του 2025. Εξάλλου, δεν αποκλείεται στο επόμενο διάστημα και με δεδομένο το γεγονός ότι θα περιοριστούν – κατ΄ αρχήν τουλάχιστον – οι προσφορές προμηθευτών και λιανεμπόρων, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας να βελτιώσουν τις εμπορικές τους επιδόσεις.
Οι 60 ταχυκίνητες κατηγορίες προϊόντων
Αν και σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana στο πρώτο τρίμηνο του 2025 ο ρυθμός αύξησης των πωλήσεων των επωνύμων προϊόντων είναι υψηλότερος από τον αντίστοιχο ρυθμό των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τουλάχιστον στις 60 ταχυκίνητες κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων. Ωστόσο τα πράγματα αλλάζουν και στον τομέα της συγκέντρωσης του κλάδου.
Η επικείμενη (;) εξαγορά της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Κρητικός από την Μασούτης ΑΕ, είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει ένα νέο «ωστικό κύμα» εξελίξεων «στα ψηλά πατώματα» του κλάδου. Εφόσον ολοκληρωθεί η εξαγορά η Μασούτης θα βρεθεί στην τρίτη θέση, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για τις σχέσεις του με τους προμηθευτές της αλλά και για τον ανταγωνισμός μεταξύ του «big five» του κλάδου. Η ωρίμανση του ελληνικού λιανεμπορίου που μετράει περίπου πέντε δεκαετίες, ήταν αρκετά σύνθετη, βίαιη και ως εκ τούτου επώδυνη….