Αισιόδοξες προβλέψεις για ρυθμό ανάπτυξης (2,4%) και πρωτογενές πλεόνασμα (3,57% του ΑΕΠ), αλλά και «βουνό» άμεσων και έμμεσων φόρων ενσωματώνει το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2018 το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή, από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Χουλιαράκη.
«Είναι προφανές πως αυτός είναι ο τελευταίος προϋπολογισμός των προγραμμάτων» τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γ.Χουλιαράκης, παραδίδοντας το προσχέδιο στον πρόεδρο της Βουλής, Ν.Βούτση, ενώ το Υπουργείο προαναγγέλλει τη διανομή κοινωνικού μερίσματος και φέτος, το ύψος και οι δικαιούχοι του οποίου αναμένεται να προσδιοριστούν στις αρχές Δεκεμβρίου.
Όπως επισήμανε ο κ. Χουλιαράκης, ο προϋπολογισμός του 2018 είναι εντός στόχων, ενώ ο προϋπολογισμός του 2017 έχει μία αρκετά σημαντική υπέρβαση στα έσοδα που θα αξιοποιήσουμε.
«Ελπίζουμε μέχρι να γίνει σχέδιο προϋπολογισμού και μέχρι να περάσει ο επόμενος καιρός για να το εγκρίνουμε, τον Δεκέμβριο, να υπάρχουν οι καλύτερες δυνατές προβλέψεις και καλύτερες δυνατές πρόνοιες» τόνισε ο κ. Βούτσης παραλαμβάνοντας από τον κ. Χουλιαράκη το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού.
Οι προβλέψεις
Σε επίπεδο μεγεθών, το προσχέδιο προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,4% και πρωτογενές πλεόνασμα 3,57% του ΑΕΠ, ανεργία στο 19% του εργατικού δυναμικού, εναρμονισμένο πληθωρισμό 1,1%, αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,4% με μείωση της δημόσιας κατανάλωσης κατά 0,2% και ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου αυξημένο κατά 12,5% σε σχέση με φέτος. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να διαμορφωθεί στο 175,6% του ΑΕΠ.
Αναφορικά με τις επιδόσεις του 2017, ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται στο 1,8% και το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,21% του ΑΕΠ έναντι στόχου 1,75% του ΑΕΠ που ενσωματώνεται στο Μνημόνιο.
Τρύπα στα έσοδα
Στον τακτικό προϋπολογισμό, η υστέρηση των καθαρών εσόδων στο τέλος του έτους προβλέπεται στα 1,860 δισ. ευρώ με επιμέρους αστοχίες 945 εκατ. ευρώ στο φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και έκρηξη επιστροφών φόρου (υπέρβαση κατά 1,362 δισ. ευρώ) στο πλαίσιο των προσπαθειών επιτάχυνσης του ρυθμού ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου.
Και στους έμμεσους φόρους, παρά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των συντελεστών, η εκτιμώμενη υπέρβαση των 381 εκατ. ευρώ σε σχέση με το στόχο, προέρχεται κυρίως από την εμφάνιση στα έσοδα ΦΠΑ ποσού 296 εκατ. ευρώ από την παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων.
Παρά την υστέρηση των εσόδων, ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα όχι μόνο δεν κινδυνεύει αλλά αναμένεται και σημαντική υπερκάλυψη.
Ο πίνακας στον οποίο αποτυπώνεται η εξέλιξη των εσόδων του προϋπολογισμού, αποκαλύπτει το μέγεθος της ζημιάς που έχει προκαλέσει η υπερφορολόγηση, στις εισπράξεις του Δημοσίου. Το 2016 έκλεισε με εισπράξεις άμεσων φόρων 21,839 δισ. ευρώ. Μετά από το μαχαίρι στο αφορολόγητο, τις αυξημένες στο 100% προκαταβολές φόρου εισοδήματος ελευθέρων επαγγελματιών, τις αλλαγές στην εισφορά αλληλεγγύης οι οποίες έγιναν με στόχο την αύξηση των εσόδων κατά 1 δισ. ευρώ, οι φετινές εισπράξεις εκτιμώνται στα 20,373 δισ. ευρώ, αντί για 21,525 δισ. ευρώ που προέβλεπε το Μεσοπρόθεσμο.
Του χρόνου, σε σχέση με τις τελικά αναμενόμενες επιδόσεις, αναμένεται αύξηση κατά περίπου 400 εκατ. ευρώ με τους άμεσους φόρους να αποδίδουν περίπου 1,1 δισ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με το 2016.
Στο μέτωπο των έμμεσων φόρων, οι αυξήσεις σε ΦΠΑ, ΕΦΚ, αλλά και η αυξημένη χρήση του πλαστικού χρήματος φαίνεται να αποδίδουν. Τα έσοδα από την έμμεση φορολογία προβλέπεται να διαμορφωθούν το 2018 σε 27,652 δισ. ευρώ με αύξηση 553 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις φετινές επιδόσεις ή κατά περίπου 1 δισ. ευρώ σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις του Μεσοπρόθεσμου για φέτος.
Πίεση στις δαπάνες
Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού περιορίζονται σε 478,857 δισ. ευρώ το επόμενο έτος από 49,354 δισ. ευρώ που αναμένεται να διαμορφωθούν φέτος. Για μία ακόμα χρονιά, το 2017 η υποεκτέλεση των δαπανών αναμένεται να δώσει το “παρών” δεδομένου ότι ο στόχος του Μεσοπρόθεσμου αφορούσε σε σύνολο δαπανών τακτικού προϋπολογισμού 49,844 δισ. ευρώ.
Το 2018, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους προχωρά σε εξοικονομήσεις δημοσίων δαπανών ύψους 320 εκατ. ευρώ μέσω του λεγόμενου spending review τα οποία όπως αναφέρεται θα διατεθούν για την υλοποίηση δράσεων κοινωνικής προστασίας.
Αμετάβλητες προβλέπονται οι δαπάνες του ΠΔΕ στα 6,750 δισ. ευρώ (όσο και φέτος) ενώ στα έσοδα του ΠΔΕ καταγράφεται οριακή αύξηση από τα 3,427 δισ. ευρώ σε 3,735 δισ. ευρώ.