Έχουν περάσει πάνω από δύο χρόνια από το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης, αλλά τα νοικοκυριά εξακολουθούν να… εκπαιδεύονται προκειμένου να αφομοιώσουν τα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά. Το σκηνικό, ακόμη και σήμερα, δεν έχει σταθεροποιηθεί.
Δεν το επιτρέπουν άλλωστε οι εύθραυστες ισορροπίες στην αγορά –εγχώρια και διεθνή– της ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα εκατομμύρια νοικοκυριά που αντιλήφθηκαν προ ετών ότι ο λογαριασμός του ρεύματος εξαρτάται από το χρηματιστήριο, τώρα πρέπει να αποφασίσουν αν συμφέρει περισσότερο το «σταθερό» ή το «κυμαινόμενο» τιμολόγιο, να βρουν τρόπο να προγραμματίζουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να εκμεταλλεύονται τις χαμηλές χρεώσεις, οι οποίες πλέον εφαρμόζονται σε συγκεκριμένες ώρες, και να παρακολουθούν ακόμη και τον όγκο της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και αυτός παίζει ουσιαστικό ρόλο.
O Φεβρουάριος κυλάει με το κράτος να επιδοτεί για ακόμη έναν μήνα τα κυμαινόμενα (γνωστά και ως πράσινα) τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς μία κιλοβατώρα κοστίζει (χωρίς την επιδότηση) από 15,5 έως και 20 λεπτά του ευρώ.
Είναι τιμές έως και διπλάσιες συγκριτικά με τα προ ενεργειακής κρίσης επίπεδα και σίγουρα δεν προσφέρονται για τον πολυπόθητο «εξηλεκτρισμό» των ακινήτων, ώστε να επιτευχθεί και ο στόχος της προστασίας του περιβάλλοντος.
Ακόμη και με την ενσωμάτωση της κρατικής επιδότησης, το κυμαινόμενο τιμολόγιο κοστίζει από 14 λεπτά και πάνω, ενώ για τα νοικοκυριά με μεγάλες καταναλώσεις ρεύματος (η πολυδιαφημισμένη στροφή στις αντλίες θερμότητας οδηγεί ακριβώς στην αύξηση της κατανάλωσης) η τιμή μπορεί να είναι ακόμη υψηλότερη.
Ακριβώς λόγω της υψηλής τιμής, λοιπόν, καλούνται τα νοικοκυριά να ασχοληθούν με το θέμα «τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας». Υπάρχουν περιθώρια να συγκρατηθεί το κόστος, αρκεί να γίνουν οι σωστές επιλογές. Δεν υπάρχουν όμως ενιαίες οδηγίες για όλους, καθώς το καταναλωτικό προφίλ του ενός διαφέρει από αυτό του άλλου.
Αυτό που σε κάθε περίπτωση έχει σημασία είναι να γίνουν κατανοητά τα δεδομένα της αγοράς:
Τα πορτοκαλί τιμολόγια είναι άγνωστα στην Ελλάδα, πολύ απλά διότι υπάρχουν προς το παρόν μόνο στα σχέδια. Λέγονται και «δυναμικά», επειδή εφαρμόζουν διαφορετικές χρεώσεις ανάλογα με την ώρα της κατανάλωσης. Η ιδέα είναι οι καταναλωτές να απολαμβάνουν χαμηλότερη τιμή την ώρα που δουλεύουν τα φωτοβολταϊκά, οπότε και οι τιμές χονδρικής του ρεύματος είναι χαμηλότερες.
Για να εκμεταλλευτεί κάποιος τέτοιου είδους τιμολόγια (όταν παρουσιαστούν και στην Ελλάδα, καθώς στο εξωτερικό εφαρμόζονται ήδη), θα πρέπει να είναι εξοικειωμένος με τον προγραμματισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Πώς γίνεται αυτό; Με αλλαγή καταναλωτικών συνηθειών, επιλογή συσκευών που μπορούν να ξεκινούν και να σταματούν σε προγραμματισμένες ώρες ή εγκατάσταση χρονοδιακόπτη ειδικά για τις ενεργοβόρες ανάγκες (όπως, για παράδειγμα, η παραγωγή ζεστού νερού θέρμανσης).
Μια «πρόβα» μπορούν να κάνουν τα νοικοκυριά τώρα που ενεργοποιήθηκαν τα νέα «διζωνικά» τιμολόγια. Αυτά δεν απαιτούν την εγκατάσταση «έξυπνων μετρητών», όπως συμβαίνει με τα πορτοκαλί τιμολόγια.
Αξιοποιούν τα υφιστάμενα ρολόγια με το «νυχτερινό» και χωρίζουν τη χρέωση σε δύο ζώνες: τη φθηνή και την ακριβή.
Είναι προφανές ότι όσο μεγαλύτερος όγκος κατανάλωσης γίνεται στις ώρες του φθηνού τιμολογίου, τόσο περισσότερο ξεφουσκώνει και ο συνολικός λογαριασμός.