Κατά 19,7% αυξήθηκαν οι αναφορές που δέχθηκε ο Συνήγορος του Καταναλωτή το 2023 σε σχέση με το 2022 (16.005 έναντι 13.374).
Η αύξηση γίνεται μεγαλύτερη (20,30%), εάν συνυπολογιστούν και οι αναφορές που υποβλήθηκαν στο -υπό την αρμοδιότητα της Αρχής ΕΚΚ Ελλάδας (από 13.889 το 2022 σε 16.709 αναφορές το 2023), σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για το 2023.
Τη μεγαλύτερη αύξηση σε αναφορές το 2023 σε σχέση με το 2022 παρουσίασαν οι κλάδοι των υπηρεσιών αναψυχής (154,3%), των καταναλωτικών αγαθών (92,8%), των υπηρεσιών υγείας (80%), των ηλεκτρονικών επικοινωνιών και ταχυδρομικών υπηρεσιών (79,6%), καθώς και των υπηρεσιών εκπαίδευσης (53%).
Η αύξηση σε ό,τι αφορά τον κλάδο των καταναλωτικών αγαθών οφείλεται, κατά μείζονα λόγο, σε σοβαρές δυσλειτουργίες του ηλεκτρονικού εμπορίου (κυρίως, αναστολή εκτέλεσης παραγγελιών λόγω της αιφνίδιας και απροειδοποίητης παύσης λειτουργίας δημοφιλών e-shops), όπου ο Συνήγορος του Καταναλωτή έδρασε αποτελεσματικά: Ομαδοποίησε τις αναφορές των καταναλωτών και, όπου διαπιστώθηκε υπεξαίρεση χρηματικών ποσών, συνέταξε και απέστειλε μηνυτήριες αναφορές, προκειμένου να επιληφθεί αρμοδίως η Δικαιοσύνη, ενώ παράλληλα εισηγήθηκε και στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων.
Η αύξηση των αναφορών στον κλάδο των υπηρεσιών υγείας δείχνει να σχετίζεται με την άνοδο κατά 32,8% σε σχέση με το 2022 των παραπόνων που αφορούν στην κατάρτιση και εκτέλεση συμβάσεων, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι η τιμολόγηση υπηρεσιών ήταν ζήτημα που και το 2023 παρέμεινε σε σχετικά υψηλό επίπεδο (23%).
Στον κλάδο της εκπαίδευσης, η μεγάλη αύξηση των αναφορών δεν δείχνει να σχετίζεται με κάποιον ιδιαίτερο προβληματικό παράγοντα που δεν είχε παρατηρηθεί τα προηγούμενα χρόνια, δεδομένου ότι τα περισσότερα παράπονα των καταναλωτών εξακολουθούν να αφορούν στην κατάρτιση και εκτέλεση συμβάσεων. Συνεπώς, η εν λόγω αύξηση δείχνει μάλλον να αντανακλά τη γενικότερη αυξητική τάση που παρουσιάζει ο αριθμός των αναφορών που δέχτηκε η Αρχή το 2023 σε σχέση με το 2022.
Στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, ένας από τους λόγους αύξησης των αναφορών εντοπίζεται στην κατάργηση εκπτώσεων που σχετίζονται με την έκδοση ηλεκτρονικών λογαριασμών (e-bill). Στον συγκεκριμένο εμπορικό κλάδο, θα πρέπει να επισημανθεί η συμμετοχή του Συνηγόρου του Καταναλωτή στη διαβούλευση της Ε.Ε.Τ.Τ. για την τροποποίηση του Κανονισμού Γενικών Αδειών και, συγκεκριμένα, η σθεναρή άρνηση της Αρχής στην επιχειρούμενη ενσωμάτωση διάταξης περί επιβολής ρήτρας τιμαριθμικής αναπροσαρμογής σε ενεργές συμβάσεις παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών (κινητής και σταθερής τηλεφωνίας), που θα επέφερε δυσβάσταχτη και αιφνίδια επιβάρυνση στους συνδρομητές, εν μέσω μάλιστα μιας ήδη πολύ δύσκολης οικονομικής συγκυρίας.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση τα προβλήματα στις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες αποτέλεσαν το 19,6% του συνόλου των αναφορών το 2023 φτάνοντας τις 3.136 συνολικά. Από το 2014 μέχρι και το 2023 έχουν υπάρξει 35.847 αναφορές από τους καταναλωτές ,δηλαδή το 27,8% των καταγγελιών συνολικά.
Στο στόχαστρο των καταναλωτών μπαίνουν οι χρεώσεις των παρόχων, αλλά και η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν και ειδικά η είσπραξη χρεών, οι συμβάσεις, οι αθέμιτες πρακτικές και οι χρεώσεις 5ψήφιων αριθμών. Το 52,8% των αναφορών αφορούν την σταθερή τηλεφωνία, οι υπηρεσίες κινητής που αποτέλεσαν το 19,5%, οι υπηρεσίες διαδικτύου με 11,5% και η συνδρομητική με 3,9%. Το 12,2% των αναφορών αφορούσαν ταχυδρομικές υπηρεσίες και ταχυμεταφορές και 0,1% ήταν άλλες υπηρεσίες επικοινωνίας.
Αξιοσημείωτη, από την άλλη πλευρά, είναι η μείωση των αναφορών του κλάδου της ενέργειας κατά 48,6%, δείγμα της ομαλοποίησης που έχει επέλθει σταδιακά μετά τα πολλά και οξύτατα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι Έλληνες καταναλωτές την περίοδο 2021- 2023 λόγω αθέμιτων πρακτικών των προμηθευτών (εσφαλμένη και πλημμελή προσυμβατική ενημέρωση των καταναλωτών, αναδρομικές τροποποιήσεις των τιμολογίων προμήθειας χωρίς προηγούμενη ενημέρωση, αδιαφανείς πρακτικές σε σχέση με τον υπολογισμό της ρήτρας κόστους προμήθειας στις συνδέσεις κυμαινόμενου τιμολογίου).
Η συμβολή του Συνηγόρου του Καταναλωτή προς αυτήν την κατεύθυνση ήταν σημαντική, καθώς έθεσε αποφασιστικό ανάχωμα στις παραπάνω πρακτικές με τις συστηματικές ενέργειές του, με εκατοντάδες συστάσεις προς προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και, βέβαια, με την ευρεία και αδιάκοπη ανάδειξη της προβληματικής κατάστασης προς κάθε αρμόδιο φορέα. Το ζήτημα αντιμετωπίστηκε, εν τέλει, με τη νομοθέτηση της αναστολής εφαρμογής της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας, που είχε ως αποτέλεσμα την επαναφορά της διαφάνειας στους λογαριασμούς, την ορθή και έγκαιρη πληροφόρηση των καταναλωτών για τη μηνιαία τιμολόγηση ηλεκτρικού ρεύματος και, εντεύθεν, σε συνδυασμό και με τις κρατικές επιδοτήσεις, την κατακόρυφη μείωση των υποβαλλόμενων αναφορών.
Τέλος, η πολύ μεγάλη αύξηση των αναφορών του κλάδου των υπηρεσιών αναψυχής οφείλεται σε παράπονα που υπέβαλαν οι καταναλωτές σχετικά με τη συναυλία γνωστού συγκροτήματος για τον λόγο ότι αυτή διεξήχθη κανονικά στην προγραμματισμένη ημερομηνία, παρά την επικράτηση άστατων και έντονων καιρικών συνθηκών-φαινομένων.