Πληρώνουμε περισσότερα κατά 28% σε σύγκριση με το 2006, αλλά αγοράζουμε λιγότερα κατά 2% σε σχέση με 18 χρόνια πριν. Το εντυπωσιακό αυτό στοιχείο παρουσίασε χθες ο κ. Βάιος ∆ημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ, στη διάρκεια του συνεδρίου «Grocery Management in Turbulent Times» που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ). Σε αυτό το εντυπωσιακό στοιχείο αποτυπώνεται όχι μόνο η επίδραση της τελευταίας πληθωριστικής κρίσης στις τιμές, αλλά κυρίως η επίδραση των διαδοχικών κρίσεων στην καταναλωτική ζήτηση.
Δεν είναι τυχαίο ότι βιώνοντας ουσιαστικά μια διαρκή κρίση ή μια «permacrisis» (από τις λέξεις permanent = μόνιμος και crisis = κρίση), οι καταναλωτές πλέον στη συντριπτική πλειονότητά τους, 95% σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας ερευνών Circana, είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι για τον πληθωρισμό των τροφίμων, καθώς το 76% έχει επηρεαστεί από το φαινόμενο του shrinkflation (μείωση ποσοτήτων στις συσκευασίες χωρίς μείωση τιμών), το 46% τηρεί πιστά τη λίστα αγορών, ενώ το 40% φροντίζει ιδιαιτέρως να καταναλώνει τα τρόφιμα για να μην τα πετάξει, κάτι που σε μεγάλο βαθμό εξηγεί και την ολοένα και μεγαλύτερη στροφή των καταναλωτών στα κατεψυγμένα τρόφιμα. Στην πραγματικότητα οι διαδοχικές κρίσεις έχουν μειώσει την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή, αλλά έχουν αυξήσει την πειθαρχία του στις αγορές.
«Ο παγκόσμιος καταναλωτής πηγαίνει από την επιφυλακτική στη στοχευμένη κατανάλωση, διότι ο πληθωρισμός αποτελεί την υπ’ αριθμόν 1 ανησυχία», τόνισε από την πλευρά του ο κ. ∆ημοράγκας. ∆εν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι οι προωθητικές ενέργειες, όπως ανέφερε ο γενικός διευθυντής της Circana κ. Παναγιώτης Μπορέτος, έφθασαν φέτος στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας πενταετίας, ενώ ενισχυμένο – αν και πλέον με τάση σταθεροποίησης– είναι το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana, το ποσοστό του όγκου πωλήσεων που διατέθηκε υπό καθεστώς προωθητικών ενεργειών το πρώτο εξάμηνο του 2024 κυμαίνεται σε βασικές κατηγορίες ειδών σούπερ μάρκετ από 49,6% (στο γάλα υψηλής παστερίωσης) έως 77,9% (στα μπισκότα). Σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, στο σύνολο των βασικών κατηγοριών ειδών σούπερ μάρκετ το 67,9% (στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου) της αξίας πωλήσεων ήταν υπό καθεστώς κάποιας προωθητικής ενέργειας, ενώ το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας διαμορφώνεται σε 24,7%.
Μέσα σε αυτό το κλίμα δεν αναμένεται εντυπωσιακή αύξηση του τζίρου των σούπερ μάρκετ το 2025. Σύμφωνα με τα σενάρια που έχει επεξεργαστεί η Circana Hellas και παρουσιάστηκαν χθες από τον κ. Μπορέτο, σε περίπτωση που οι τιμές παραμείνουν σταθερές το 2025, ο τζίρος των σούπερ μάρκετ προβλέπεται ότι θα αυξηθεί κατά 3,2% σε σύγκριση με φέτος. Σε περίπτωση αύξησης των τιμών κατά 2,9%, τότε η αύξηση του τζίρου θα είναι της τάξης του 3,8%, με μια οριακή δηλαδή μόνο αύξηση του όγκου πωλήσεων, καθώς οι νέες τιμές θα συμπιέσουν τη ζήτηση. Ελάχιστες πιθανότητες συγκεντρώνει εξάλλου το σενάριο για μείωση των τιμών, με τον κ. Μπορέτο να μην αναφέρει καν στο συνέδριο τη σχετική εκτίμηση.