ανταλλαγή των ομολόγων

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία και με κάλυψη σημαντικά πάνω από 75% της προσφοράς το swap των κρατικών ομολόγων. Η επιτυχής ολοκλήρωση του swap σημαίνει ότι ανταλλάχθηκαν ομόλογα αξίας πάνω από 22 δισ. ευρώ. Η τελική ανακοίνωση με τα στοιχεία της συναλλαγής αναμένεται να εκδοθεί αύριο το πρωί.

Η ανταλλαγή των ομολόγων ισοδυναμεί με μία σημαντική βελτίωση του προφίλ του ελληνικού χρέους καθώς 20 ομόλογα ονομαστικής αξίας 29,7 δισ. ευρώ λήξης από το 2023 έως και το 2042 αντικαταστάθηκαν με 5 νέα, χρονικής διαρκείας 5, 10, 15 και 25 έτη.

Ο τελικός διακανονισμός των 5 «νέων» ομολόγων θα γίνει στις 5 Δεκεμβρίου και θα διέπονται από το αγγλικό δίκαιο.

«Το ποσοστό συμμετοχής ξεπερνά κάθε προσδοκία, καθώς σε τέτοιου τύπου swap και ιδίως όταν πρόκειται για τίτλους του ελληνικού Δημοσίου, αν η συμμετοχή ξεπερνά το 30%, θεωρείται επιτυχία» ανέφερε στο newmoney.gr στέλεχος που εμπλέκεται στη διαδικασία από την πλευρά του Υπουργείου Οικονομικών.

Το μεγάλο ποσοστό συμμετοχής των επενδυτών στο swap των ομολόγων, παρότι η χώρα μας δεν ζήτησε φρέσκο χρήμα αυτή τη φορά, θεωρείται ψήφος εμπιστοσύνης για την Ελλάδα που θα εκπέμψει ένα θετικό σήμα στις διεθνείς αγορές ενόψει των νέων εκδόσεων μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Κατά τις πληροφορίες το νέο ομόλογο που θα εκδώσει ο ΟΔΔΗΧ θα είναι τριετές, ύψους ως 5 δισ. ευρώ. Ο πρόεδρος του ΟΔΔΗΧ Στέλιος Παπαδόπουλος σχεδίαζε αυτή την κίνηση από το 2013, την εποχή που ήταν υπουργός Οικονομικών ο Γιάννης Στουρνάρας, ο όποιος ως διοικητής της τράπεζας της Ελλάδος υποστήριξε το εγχείρημα.

Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου η δομική αυτή κίνηση πήρε προτεραιότητα γιατί προετοιμάζει το έδαφος για την επιστροφή στην ομαλότητα, όταν τα ελληνικά ομόλογα θα βγούν από την κατηγορία junk.

Η κίνηση έχει ως στόχο η Ελλάδα να μην εμφανίζεται μόνο στο ραντάρ των hedge funds αλλά και σε αυτό των λεγόμενων real money investors, δηλαδή των επενδυτών που δεν δανείζονται απλώς χρήματα για να τα επενδύσουν (όπως τα hedge funds) αλλά τοποθετούν τα χρήματα των πελατών τους σε ασφαλή χαρτιά με καλές αποδόσεις. Γιατί όμως ήταν απαραίτητο να γίνει αυτή η δομική αλλαγή; Η απάντηση απαιτεί μια μικρή αναδρομή.

Πίσω στο 2012, το PSI ήταν η άγκυρα για την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού χρέους πέρασε από την αγορά στον επίσημο τομέα δένοντας τη μοίρα της χώρας με την Ευρώπη.

Η έκδοση των νέων ομολόγων στο πλαίσιο του PSI αφορούσε 20 σειρές με 20 διαφορετικές λήξεις από το 2023 μέχρι το 2042. Ως και χθες σε ένα ποσοστό 60% τα ομόλογα αυτά βρίσκονταν στα χέρια hedge fund. Κάθε σειρά είχε 3 δισ. ευρώ ονομαστική αξία και μια ασυνήθιστη διάρθρωση κουπονιών, κοινή για όλες τις λήξεις ανεξαρτήτως χρονικής διάρκειας. Ετσι το 2023 π.χ. είχε το ίδιο κουπόνι με το 2042.

Επιπλέον ύστερα από την πάροδο ορισμένου χρόνου το κουπόνι αυτό άλλαζε με την τεχνική step-up, με άλλα λόγια, εν έτει 2017 τα κουπόνια όλων των λήξεων είναι 3%, αλλά εν έτει 2023 τα κουπόνια όλων των λήξεων θα είναι 4,3%.

Αυτή η δομή προσιδιάζει σε χρέος πτωχευμένων κρατών, καθώς δεν διαφοροποιείται η εξυπηρέτηση του ομολόγου ανάλογα με τη λήξη του, το time value of money (η χρονική διάσταση της αξίας του χρήματος), που είναι το βασικό χαρακτηριστικό του χρέους, να μην έχει καμία σημασία. Ετσι, εμμέσως πλην σαφώς, όλη αυτή η σειρά των ομολόγων μοιάζει με ένα ενιαίο asset, δηλαδή ένας επενδυτής αγοράζει κίνδυνο Ελλάδας ανεξαρτήτως χρονικής διάρκειας.

Τον Δεκέμβριο του 2012 έγινε η συναλλαγή της επαναγοράς των ομολόγων (debt buy back).

Είχε δύο βασικούς στόχους:

  1. Να μειώσει περαιτέρω το ιδιωτικό χρέος με απολύτως εθελοντική διαδικασία, αφού λόγω της ιδιαίτερα χαμηλής τιμής των ομολόγων, η Ελλάδα μπορούσε να αγοράσει ομόλογα ονομαστικής αξίας 100 δίνοντας 30 (και γλιτώνοντας σε όρους χρέους 70).
  2. Να εκτοξεύσει την τιμή των ομολόγων τεχνικά, αφού θα περιόριζε τη ζήτηση.