Την επανεκκίνηση της οικονομίας το συντομότερο δυνατόν, μετά την απόσυρση των περιοριστικών μέτρων, επιδιώκει και προετοιμάζει η κυβέρνηση, στοχεύοντας σε ανάκαμψη στο δεύτερο εξάμηνο του έτους που είναι πολύ κρίσιμο για την απορρόφηση των δυσμενών επιπτώσεων σε επιχειρήσεις και εργαζομένους.
Πάντως, οι ηγέτες της ΕΕ δεν αναμένεται στην σημερινή σύνοδο κορυφής που θα πραγματοποιήσουν μέσω τηλεδιάσκεψης να λάβουν τελικές αποφάσεις για το πώς ακριβώς θα χρηματοδοτηθεί η οικονομική ανάκαμψη των χωρών μελών από την πανδημία του νέου κοροναϊού, δήλωσαν διπλωμάτες και αξιωματούχοι στο Reuters.
Στο Υπουργείο Οικονομικών έχουν εδώ και καιρό αρχίσει να κάνουν σχέδια για την επόμενη ημέρα η οποία είναι και πολύ πιο δύσκολη από την σημερινή. Βασική στρατηγική της κυβέρνησης είναι να πέσει όσο περισσότερο χρήμα στην αγορά όταν η οικονομία θα είναι ανοικτή. Και πάνω σε αυτό το πλάνο γίνονται οι σχεδιασμοί οι οποίοι και κινούνται στους εξής άξονες:
- Στήριξη της απασχόλησης στο μέγιστο βαθμό.
- Ενέσεις ρευστότητας σε επιχειρήσεις που είτε παρέμειναν κλειστές, είτε έχει μειωθεί δραματική ο τζίρος τους.
- Ειδικό σχέδιο ενίσχυσης του τουρισμού που είναι και το μεγάλο στοίχημα.
Από τα πιό σοβαρά προβλήματα που θα αντιμετωπίσει η κυβέρνηση είναι οι μεγάλες απώλειες εσόδων σε συνδυασμό με την αύξηση των δαπανών που απαιτήθηκαν και απαιτούνται για τη διαχείριση των επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης αλλά και της στήριξης κοινωνικών ομάδων από το lockdown στην οικονομία λόγω των περιοριστικών μέτρων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια των διευκολύνσεων για την καταβολή των υποχρεώσεων των φορολογουμένων, θα περιλαμβάνουν:
- Θέσπιση μιας έκτακτης ρύθμισης 10 μηνιαίων δόσεων με πολύ χαμηλό επιτόκιο για την αποπληρωμή των φόρων και χρεών που θα δημιουργηθούν αποκλειστικά από την κρίση. Οι παλαιότερες οφειλές θα εντάσσονται στην πάγια ρύθμιση η οποία προβλέπει 24 μηνιαίες δόσεις για τις τρέχουσες οφειλές (ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ κ.λπ.) και 48 μηνιαίες δόσεις για τις έκτακτες οφειλές (φόρο κληρονομίας κ.λπ.).
- Αναβίωση της ρύθμισης των 120 δόσεων αποκλειστικά μόνο για χρέη και φόρους που δημιουργήθηκαν από τον Μάρτιο και μετά.
- Άρση των κατασχέσεων για ληξιπρόθεσμες οφειλές σε συγκεκριμένα επαγγέλματα και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την επέλαση του κοροναϊού.
Μείωση φόρων
Στο Υπουργείο Οικονομικών συζητούν σοβαρά τη μείωση φόρων, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι εξετάζεται η μείωση 5%-10% του φόρου εισοδήματος που θα προκύψει από τη εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων, καθώς και του ΕΝΦΙΑ,
υπό την προϋπόθεση όμως ότι οι φορολογούμενοι θα επιλέξουν την εφάπαξ εξόφλησή τους. Επίσης σχεδιάζεται:
- Η μείωση του ποσοστού προκαταβολής φόρου για τα επιχειρηματικά κέρδη του 2020. Οι προτάσεις που επεξεργάζεται το ΥΠΟΙΚ προβλέπουν μείωση του συντελεστή προκαταβολής φόρου ακόμη και κατά 50%
- τη μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή για τη χρήση 2020 από το 24% στο 20%
- Φοροελαφρύνσεις για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που πλήττονται από τη μείωση 40% των ενοικίων.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες και τα σενάρια που ακούγονται από κυβερνητικά χείλη, πιθανή ημερομηνία άρσης των μέτρων είναι η 4η Μαίου εφόσον δεν υπάρξουν αρνητικές εξελίξεις για να ανατρέψουν τος σχεδιασμό.
Σε δύο εβδομάδες από τώρα θα πρέπει να αναμένουμε το άνοιγμα των μικρών εμπορικών καταστημάτων, περιορισμένων μικρών καφέ και εστιατορίων καθώς και των κομμωτηρίων. Η σταδιακή επαναφορά στην κανονικότητα πρόκειται να εξελιχθεί υπό αυστηρούς κανόνες δημόσιας υγιεινής, καθώς θα υπάρξει σαφής οδηγία για χρήση μάσκας και γαντιών από τους υπαλλήλους των καταστημάτων, αλλά και κατά την χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Πέτσας: Προσεκτικές κινήσεις
Χθες, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας τόνισε ότι με προσεκτικές κινήσεις αναμένεται να ανοίξουν σταδιακά τομείς της ελληνικής οικονομίας τον Μάιο και τον Ιούνιο, πάντα με γνώμονα τη δημόσια υγεια. «Επεξεργαζόμαστε, ήδη, ένα σχέδιο μετάβασης στην κανονικότητα» εξήγησε ο ίδιος και έκανε λόγο για μια διαδικασία «σταδιακή, μακρόσυρτη και στοχευμένη», για να «μην έχουμε πισωγυρίσματα».
Στο πλαίσιο αυτό, «η αρχή μπορεί να γίνει από ομάδες του πληθυσμού που έχουν λιγότερο κίνδυνο» ανέφερε ο κ. Πέτσας, αλλά και από «οικονομικές δραστηριότητες με μικρότερο συνωστισμό», δηλαδή από το λιανεμπόριο, καθώς «έχουμε χρέος να προστατέψουμε τους ηλικιώμενους», αλλά και πολίτες με χρόνια νοσήματα
. Στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα μιλήσει στους Έλληνες για το σχέδιο σταδιακής μετάβασης και σταδιακής αποκλιμάκωσης των περιοριστικών μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κοροναϊού.
Συντονισμένο σχέδιο
Για συντονισμένο και συμπαγές σχέδιο της κυβέρνησης για την άρση των περιοριστικών μέτρων έκανε λόγο ο Θεόδωρος Λιβάνιος. Ο υφυπουργός Εσωτερικών σημείωσε χθες ότι η κυβέρνηση άκουσε τους ειδικούς επισήμονες από την αρχή και αυτό θα κάνει και τώρα σε ό,τι αφορά την άρση των περιορισμών. Εξήγησε, παράλληλα, ότι αν τα μέτρα αρθούν νωρίτερα ελλοχεύει ο κίνδυνος δεύτερου κύματος και δεύτερο lockdown, με καταστροφικά, όπως είπε, αποτελέσματα για την οικονομία.
Η ύφεση
Προχθές, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας εκτίμησε ότι το βασικό σενάριο βλέπει την ύφεση στο 4% και στο ακραίο στο 8%. Ουσιαστικά διαψεύδει όλους εκείνους που θέλουν την ύφεση να φτάνει ή και να υπερβαίνει το 10%. Οι εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι τελικά η ύφεση θα είναι πολύ μικρότερη από το 10% που έχει εκτιμήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά για λόγους πολιτικής και ισορροπιών δεν το διατυμπανίζουν.
Αξίζει να σημειωθεί πως το δημόσιο χρέος κινείται σταθερά άνω των 300 δισ. ευρώ τα τελευταία χρόνια και πέρσι διαμορφώθηκε στο 176,6% του ΑΕΠ ή 331 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ένα μέγεθος που αναμένεται να επιδεινωθεί αισθητά φέτος λόγω του κόστους αντιμετώπισης της νέας κρίσης και σύμφωνα με εκτιμήσεις μπορεί να υπερβεί οριακά το 200% του ΑΕΠ.
Αν και η επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας δεν οφείλεται σε δική της υπαιτιότητα, εντούτοις είναι μια δυσμενής εξέλιξη και συντηρεί την ανησυχία για τον κίνδυνο μετάλλαξης της τρέχουσας κρίσης και σε μια νέα δημοσιονομική κρίση, που είναι το απευκταίο σενάριο. Πολλά εξαρτώνται από την δυναμική που θα αναπτύξει η ελληνική οικονομία στο δεύτερο εξάμηνο του έτους που είναι εξαιρετικά κρίσιμο για την πραγματική προοπτική ταχείας επανεκκίνησης της οικονομίας που είναι και το μεγάλο ζητούμενο στο βασικό σενάριο επί του οποίου πορεύεται το οικονομικό επιτελείο και η κυβέρνηση.
“Η ελληνική κυβέρνηση-επισημάινει ο πρόεδρος του Οικονομικού επιμελητηρίου κ.Κόλλιας- καλείται να λύσει έναν πολύ δύσκολο γρίφο: Από τη μια πλευρά, πρέπει να καταρτίσει ένα αξιόπιστο πλάνο ανάπτυξης και επαναλειτουργίας της οικονομίας και της αγοράς.
Ενα πλάνο που θα πρέπει να στηρίζεται σε ένα υγιές παραγωγικό μοντέλο, το οποίο δεν θα εξαρτάται σε τόσο μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, αλλά και από την περαιτέρω ανάπτυξη της πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής, καθώς και άλλου είδους υπηρεσιών (χωρίς να παραγνωρίζεται η σημασία του τουριστικού κλάδου).
Από την άλλη πλευρά, η επιτυχημένη διαχείριση της πανδημίας του κοροναϊού δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τη λήψη της απόφασης για τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων, που θα σημάνει και την-επίσης σταδιακή– επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας”.
Μεταξύ 4 και 11 Μαΐου, η άρση των μέτρων
Ο κ. Λιβάνιος τόνισε ότι η ημερομηνία έναρξης άρσης των μέτρων θα είναι στο διάστημα μεταξύ 4 και 11 Μαΐου σημειώνοντας, παράλληλα, ότι αυτή θα κρίνεται με βάση τρεις πτυχές: τις αντοχές του συστήματος της υγείας, τον περιορισμό των κρουσμάτων στο γενικό πληθυσμό και την ανάγκη για σταδιακή επανεκκίνηση της οικονομίας.
Ο υφυπουργός Εσωτερικών έκανε λόγο για περιορισμούς που θα επικρατήσουν και μετά την πρώτη χαλάρωση αναφέροντας το παράδειγμα των καταστημάτων τα οποία θα λειτουργούν βάσει των τετραγωνικών αλλά και των υπαλλήλων τους.
Αναφορικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας του κοροναϊού στην ελληνική οικονομία, ο κ. Λιβάνιος, σημείωσε ότι πέραν των μέτρων που ήδη έχουν ληφθεί η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει και «σε νέες “ενέσεις” στην οικονομία» προκειμένου να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα ρευστότητας οι τράπεζες έτσι ώστε, να μπορέσουν να στηρίξουν τις επιχειρήσεις.
Ως προς αυτό άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός ειδικού ταμείου.
Η αγορά εργασίας
Τον κώδωνα του κινδύνου χτυπά η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας για τις καταστροφικές συνέπειες που θα προκαλέσει ο κοροναϊος τους επόμενους μήνες στην αγορά εργασίας.
Ειδικότερα, για την Ευρώπη συνολικά προβλέπει τον διπλασιασμό της ανεργίας. Στο καλό σενάριο της έρευνας, εάν ο ιός τεθεί υπό έλεγχο, η ανεργία σε επίπεδο Ευρώπης θα κυμανθεί σε 7,6% το 2021.
Ωστόσο, εάν ο ιός δεν ανασχεθεί, η ανεργία θα προσεγγίσει το 11,2%, ενώ η επιστροφή στην κανονικότητα προβλέπεται για το 2024. Συνολικά, με βάση το αρνητικό σενάριο, υπολογίζεται, ότι 60 εκατομμύρια Ευρωπαίοι θα χάσουν τις δουλείες τους.
«Η κρίση που βιώνουμε γίνεται αντιληπτή, δυστυχώς και από την κυβέρνηση, ως ευκαιρία για την αναδιάρθρωση της αγοράς εργασίας σε βάρος των εργαζομένων, αλλά και για να επανέλθουν μνημονιακές πολιτικές», υποστήριξε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Χαρίτσης, μιλώντας στον ραδιοσταθμό «Στο Κόκκινο».
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας με στρατιές ανέργων και ισοπέδωση των εργασιακών δικαιωμάτων», πρόσθεσε.