Φόβους για «Μαύρη Δευτέρα» στις αγορές, μετά από ένα διήμερο βαρύτατων απωλειών, τροφοδοτούν οι πρώτες κινήσεις στην Ασία, καθώς ο Τραμπ όχι μόνο δεν παρεμβαίνει για να καθησυχάσει τους επενδυτές, αλλά έριξε κι άλλο λάδι στη φωτιά με νέες δηλώσεις του. Την ίδια ώρα, έρευνα της Autonomous Research, που αποκαλύπτει το BD, δείχνει ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν αρκετά χαμηλό βαθμό κινδύνου στο περιβάλλον των νέων απειλών από τους δασμούς και πιθανών, μεγάλων μειώσεων στα επιτόκια.
Η εβδομάδα άρχισε με τις αγορές της Ασίας σε ελεύθερη πτώση και με απώλειες 3% – 4% για τα futures των αμερικανικών και των ευρωπαϊκών δεικτών, καθώς ο Τραμπ διέψευσε τις προσδοκίες ότι θα προχωρούσε σε κάποια κατευναστική δήλωση, που θα έδειχνε προς την κατεύθυνση εμπορικών συμφωνιών για να «παγώσουν» ή να αποσυρθούν οι βαρύτατοι, «αμοιβαίοι» δασμοί που έχει επιβάλει σε όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και οι οποίοι θα πρέπει να ενεργοποιηθούν την Τετάρτη.
Ο διάσημος Αμερικανός οικονομολόγος, Νουριέλ Ρουμπινί, επίτιμος καθηγητής της Σχολής Διοίκησης Επιχειρήσεων Στερν του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και ιδρυτής και πρόεδρος της Roubini, δήλωσε στο Bloomberg ότι σε αυτή τη φάση το μόνο που θα μπορούσε να απομακρύνει τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης και να φέρει σταθεροποίηση στις αγορές θα ήταν μια συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας να μπουν σε διαπραγμάτευση για τις εμπορικές τους σχέσεις.
Προς το παρόν, όμως, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται στον ορίζοντα, αντίθετα και οι δύο πλευρές τηρούν σκληρή στάση, με την Κίνα να απαντά με οριζόντιους δασμούς 34% στους δασμούς με συντελεστή 54% από τον Τραμπ.
Ενώ οι αγορές προσέβλεπαν σε κάποια κατευναστική δήλωση του Τραμπ, ο Αμερικανός πρόεδρος όχι μόνο επιμένει στην ορθότητα της πολιτικής του, αλλά βάζει πολύ ψηλά τον πήχη των απαιτήσεων από τους εμπορικούς εταίρους, δηλώνοντας ότι αυτό που απαιτεί για να αποδεχθεί νέες εμπορικές συμφωνίες είναι αυτές να διασφαλίζουν ότι θα μηδενίζεται το διμερές εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ.
Αυτό σημαίνει ότι προβάλλει μια απαίτηση που είναι αδύνατο να εκπληρωθεί, όση καλή θέληση και αν δείξουν εμπορικοί εταίροι με μεγάλα πλεονάσματα, όπως η Ευρώπη και η Κίνα. Γιατί ακόμη και αν δέχονταν να μηδενίσουν τους δασμούς έναντι των ΗΠΑ, τα πλεονάσματα που έχουν είναι πολύ μεγάλα και οφείλονται σε δομικούς παράγοντες, άρα είναι και πολύ δύσκολο να μηδενισθούν στο ορατό μέλλον.
Μιλώντας στο Air Force One, ο Τραμπ είχε αποφασιστικό τόνο και υπερασπίστηκε με επιμονή τους σαρωτικούς δασμούς που παρουσίασε στις 2 Απριλίου. «Θα γίνουμε ξανά ένα πλούσιο έθνος – πλούσιο όπως ποτέ άλλοτε», δήλωσε. «Έχουμε όλα τα πλεονεκτήματα. Ξεχάστε τις αγορές για ένα δευτερόλεπτο – έχουμε όλα τα πλεονεκτήματα», πρόσθεσε. Και τόνισε, αναφερόμενος στις αγορές: «Δεν θέλω να πέσει τίποτα, αλλά μερικές φορές πρέπει να πάρεις φάρμακα για να διορθώσεις κάτι».
Αναφερόμενος στις πιθανές διαπραγματεύσεις με εμπορικούς εταίρους, ο Τραμπ δήλωσε ότι «για μένα ένα έλλειμμα είναι απώλεια. Θα έχουμε πλεονάσματα ή στη χειρότερη περίπτωση θα ισοσκελίζουμε». Και πρόσθεσε: «Ξέρετε, εξελέγην γι’ αυτό. Αυτός ήταν ένας από τους μεγαλύτερους λόγους που εξελέγην».
Νωρίτερα, τα κορυφαία στελέχη του οικονομικού του επιτελείου είχαν κάνει επίσης δηλώσεις σε σκληρή γραμμή, δείχνοντας ότι δεν ενδιαφέρεται ο Λευκός Οίκος για τις παρενέργειες στις αγορές, ή για τις ανησυχίες για επιβράδυνση και αύξηση του πληθωρισμού.
Ο υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λούτνικ, τόνισε: «Οι δασμοί έρχονται» και πρόσθεσε ότι «ο Τραμπ το ανακοίνωσε και δεν αστειευόταν» Ο υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, υπογράμμισε: «Δεν βλέπω κανένα λόγο να πρέπει να τιμολογήσουμε (σ.σ.: στις αγορές) μια ύφεση», ενώ οι οικονομολόγοι της JPMorgan τόνισαν την Παρασκευή ότι αναμένουν τώρα ότι οι ΗΠΑ θα διολισθήσουν σε ύφεση φέτος.
Φόβοι για «Μαύρη Δευτέρα»
Με αυτά τα δεδομένα, οι αγορές είναι έτοιμες για μια πολύ δύσκολη Δευτέρα -ήδη αρκετοί σχολιαστές κάνουν λόγο για «Μαύρη Δευτέρα». Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των μετοχών των ΗΠΑ βυθίσθηκαν την Κυριακή στη Νέα Υόρκη. Τα futures του δείκτη S&P 500 μειώθηκαν κατά 4,4% στις 3.00 ώρα Ελλάδος τα ξημερώματα. Τις δύο ημέρες που ακολούθησαν την ανακοίνωση των δασμών του Τραμπ, στις 2 Απριλίου, οι αγορές έχασαν 5,4 τρισ. δολάρια σε αξία και ο S&P 500 υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 11 μηνών.
Ο «γκουρού των δασμών» στο επιτελείο του Τραμπ, Πίτερ Ναβάρο, δεν έδειξε να ανησυχεί για την πορεία των αγορών. «Θα βρούμε γρήγορα ένα κατώτατο σημείο σε αυτή την αγορά», τόνισε και προέβλεψε ότι «θα φθάσουμε εύκολα τις 50.000 μονάδες στον Dow Jones.
Οι ασιατικές μετοχές υποχώρησαν περαιτέρω τη Δευτέρα, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης των αμερικανικών χρηματιστηριακών δεικτών υποχώρησαν επίσης απότομα στις ασιατικές συναλλαγές, οδηγώντας σε φόβους, όπως σημειώνει το investing.com, ότι οι αγορές θα γίνουν μάρτυρες μιας ακόμη «Μαύρης Δευτέρας», όπως παρατηρήθηκε το 1987, όταν οι αγορές σε όλο τον κόσμο κατέρρευσαν.
Ο δείκτης Nikkei 225 της Ιαπωνίας υποχώρησε έως και 9% τη Δευτέρα, φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδό του από τις αρχές Νοεμβρίου 2023. Ο δείκτης διαπραγματευόταν 6,5% χαμηλότερα στις 6.00 το πρωί. Ο ευρύτερος δείκτης TOPIX της Ιαπωνίας υποχώρησε επίσης περισσότερο από 8%. Ο S&P/ASX 200 της Αυστραλίας υποχώρησε έως και 6,5% για να φτάσει σε χαμηλό έτους.
Στην Κίνα, ο δείκτης Shanghai Shenzhen CSI 300 υποχώρησε σχεδόν 6%, ενώ ο Shanghai Composite έχασε επίσης 6%. Και οι δύο δείκτες έφτασαν στο χαμηλότερο επίπεδό τους από τα τέλη Σεπτεμβρίου 2024. Ο δείκτης Hang Seng του Χονγκ Κονγκ υποχώρησε περισσότερο από 9% στο χαμηλότερο επίπεδό του από τις αρχές Φεβρουαρίου. Άλλες ασιατικές αγορές υποχώρησαν επίσης σημαντικά.
Autonomous Research: Ανθεκτικές οι ελληνικές τράπεζες
Εν τω μεταξύ, σε ανάλυσή της που αποκαλύπτει το BusinessDaily, η Autonomous Research αξιολογεί την ανθεκτικότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών στους νέους δασμούς, αλλά και στην πιθανή επιτάχυνση της μείωσης των επιτοκίων, ως απάντηση στην οικονομική επιβράδυνση, μια μείωση που θα ασκήσει πιέσεις στην κερδοφορία των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Με βάση τον «Δείκτη Δασμολογικού Πόνου» για τις τράπεζες που καλύπτει ο επενδυτικός οίκος, οι τέσσερις ελληνικές τράπεζες κατατάσσονται σε ζώνη χαμηλού κινδύνου, όπως άλλωστε θα αναμενόταν, με δεδομένο ότι η ελληνική οικονομία έχει μικρή έκθεση στο εμπόριο με τις ΗΠΑ. Ο εν λόγω δείκτης μετρά την ευαισθησία των χαρτοφυλακίων των τραπεζών στη μακροοικονομική πίεση που δημιουργείται από τους δασμούς.