2η στη σειρά Ημερίδα της Περιφέρειας Κρήτης για τη βιώσιμη γαλάζια ανάπτυξη
Από τις εργασίες στην Περιφέρεια Κρήτης

Μεγάλο ενδιαφέρον είχε και η 2η στη σειρά Ημερίδα της Περιφέρειας Κρήτης για τη βιώσιμη γαλάζια ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία και με το συντονισμό του Γιώργου Αλεξάκη αντιπεριφερειάρχη Ευρωπαϊκών – Διεθνών Θεμάτων.

Η πρώτη ημερίδα για τη Γαλάζια Οικονομία στην Κρήτη είχε γίνει τον Iανουάριο 2019, με παρόμοια επιτυχία και είχε αγκαλιαστεί κυρίως από τα Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα του νησιού μας.

Η προχθεσινή Ημερίδα εστίασε στην ανάπτυξη συνεργατικών μηχανισμών (δηλαδή clusters, όπως συνηθίζει να τα λέει στα κρητικά ο αντιπεριφερειάρχης Αλεξάκης) για τη Βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία και την ανάκαμψη του Παράκτιου Τουρισμού.

Στην εισαγωγική ομιλία του ο Γιώργος Αλεξάκης, αντιπεριφερειάρχης αρμόδιος για τα Ευρωπαϊκά και διεθνή θέματα αναφέρθηκε στην Περιφέρεια της Κρήτης, ως Ευρωπαϊκή Νησιωτική Περιφέρεια με καίρια γεωπολιτική και γεωγραφική θέση, με μεγάλη ακτογραμμή αλλά και με σημαντική οικονομική δραστηριότητα στην παράκτια ζώνη, η οποία παρακολουθεί και δραστηριοποιείται δυναμικά την τελευταία δεκαετία στα θέματα της γαλάζιας ανάπτυξης και της θαλάσσιας οικονομίας.

Οι πρόσφατες εξελίξεις που αφορούν:

  • Την ενσωμάτωση των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης ΟΗΕ (UN SDGs),
  • Την υλοποίηση της νέας Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (EU Green Deal) αλλά και
  • Την ανάκαμψη από την πανδημία COVID 19, υποδεικνύουν με σαφήνεια την ανάγκη προσαρμογής των Εθνικών και Περιφερειακών Πολιτικών αλλά και την ενεργοποίηση των τοπικών φορέων και της κοινωνίας των πολιτών προς αυτή την κατεύθυνση, που ήταν και ο σκοπός της ημερίδας.

Στην Α’ ενότητα της ημερίδας που είχε και ενημερωτικό – σεμιναριακό χαρακτήρα, σε διαδικτυακή σύνδεση η Χριστιάννα Καλογήρου, γενική γραμματέας Νησιωτικής Πολιτικής του ΥΕΝ, περιέγραψε το ελληνικό πλαίσιο για τη γαλάζια οικονομία, τη νησιωτικότητα και τις μεταφορές, στην εθνική συναφή πολιτική, χρηματοδοτήσεις, πρωτοβουλίες και συνέργειες του Υπουργείου.

Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό πλαίσιο για τη γαλάζια οικονομία περιέγραψαν τα στελέχη Χρήστος Θεοφίλου και Ελένη Χατζηγιάννη της Γενικής Διεύθυνσης Θαλάσσιας Πολιτικής DG MARE της ΕΕ στις Βρυξέλλες, και έδωσαν παραδείγματα δημιουργίας CLUSTERS στον ευρωπαϊκό χώρο και ειδικότερα στη Μεσόγειο, και τις πρωτοβουλίες της ΕΕ προς την ανάκαμψη του τουρισμού στην μετά COVID εποχή.

Οι εισηγήσεις συμπληρώθηκαν:

– από το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Εδαφικής Συνεργασίας (ESPON) που εδρεύει στο Λουξεμβούργο,

– από το Αυστριακό Ινστιτούτο Περιφερειακών Μελετών και Χωρικού Σχεδιασμού στη Βιέννη,

– από τη διεθνούς εμβέλειας εταιρείας Συμβούλων ECORYS στις Βρυξέλλες,

– από την Ιταλική Περιφέρεια Λιγουρίας

H Περιφέρεια Κρήτης μέσα από την παρουσία και δράση της στη CRPM (την συνδιάσκεψη των Ευρωπαϊκών Παράκτιων Περιφερειών), μέσα από την εμπειρία της στις διεργασίες της Ευρωπαϊκής Μακροπεριφερειακής Στρατηγικής Αδριατική-Ιόνιο EUSAIR καθώς και από τη συσσώρευση γνώσης από τις δεκάδες διαπεριφερειακές συνεργασίες ανά την Ευρώπη μέσω των Ευρωπαϊκών Ανταγωνιστικών Προγραμμάτων που υλοποιεί, της δίνει τη δυνατότητα να συνεργαστεί με άλλες Ευρωπαϊκές Περιφέρειες για την καλύτερη αντιμετώπιση ζητημάτων στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη και γενικότερα για την από κοινού επίλυση των μελλοντικών προκλήσεων και των τοπικών αναγκών του νησιού μας.

Η Β Ενότητα της Ημερίδας, είχε σκοπό το διάλογο για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, για τον Παράκτιο Τουρισμό, σημαντικές πτυχές της δυναμικής της Γαλάζιας Οικονομία στην Κρήτη. Και ο σκοπός αυτός επετεύχθη αν δει κανείς τις συμμετοχές: δήμαρχος Ηρακλείου, οι 4 προέδροι των Επιμελητηρίων, ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΗ, ο λιμενάρχης, δυο αντιπεριφερειάρχες, ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου, ο πρόεδρος του ΟΑΚ, ο πρόεδρος της ΑΝΕΚ LINES και υψηλόβαθμος εκπρόσωπος των Μινωικών Γραμμών, περιφερειακοί σύμβουλοι, ο πρόεδρος της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης, πράκτορες, επιχειρηματίες, υπηρεσιακοί, καθηγητές Πανεπιστημίων και ερευνητές. Και το πιο σημαντικό όμως ήταν όλοι ότι μιλούσαν συγκεκριμένα – υπήρχε agenda, ο Αλεξάκης συντόνιζε και ο καθηγητής Σαμπράκος κωδικοποιούσε τις τοποθετήσεις για μελλοντική αξιοποίηση.

Η συζήτηση άρχισε με την εισαγωγή της κας Φωκά, προϊσταμένη της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτική του ΥΕΝ και ακολούθησε η αναλυτική παρουσίαση της στοχοθεσίας του Οργανισμού Λιμένα Ηρακλείου από το διευθύνων σύμβουλο, Μηνά Παπαδάκη.

Και Κρουαζιέρα και Ακτοπλοΐα και Μαρίνα και Εμπορευματικό Λιμάνι και Αξιοποίηση των χώρων του Λιμένα είναι οι στόχοι του λιμένα Ηρακλείου τα επόμενα χρόνια. Με προεξέχουσες πολιτικές την ενδυνάμωση της Κρουαζιέρας και την κατασκευή Μαρίνας μέσα στο λιμάνι.

Ο στόχος της ημερίδας ήταν να ακολουθήσει διάλογος – διαβούλευση, όπως και έγινε για τον ευρύτερο ρόλο του λιμένα σε επίπεδο Περιφέρειας, (καθώς αυτός είναι ο σκοπός του ευρωπαϊκού έργου ERMES για 4 ευρωπαϊκά λιμάνια – περιλαμβανομένου του Ηρακλείου).

Ο δήμαρχος Ηρακλείου, Βασίλης Λαμπρινός άνοιξε τη διαβούλευση σε πολύ θετικό κλίμα, περιγράφοντας σχετικές ενέργειες του Δήμου αλλά και την εποικοδομητική σχέση που έχει αναπτυχθεί με τον ΟΛΗ.

Στη συνέχεια ο κεντρικός λιμενάρχης Ηρακλείου κ. Δουβής αναφέρθηκε στο ρόλο των λιμενικών Αρχών και τις αρμοδιότητες τους και δήλωσε παρών στον διάλογο για τη Γαλάζια Οικονομία, με βάση το θεσμικό ρόλο του.

Ακολούθησε μια πρωτόγνωρη διαδικασία διαλόγου καθώς ήταν παρόντα και τα 4 Επιμελητήρια (ΤΕΕ, ΟΕΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ) με τους προέδρους τους να περιγράφουν πως θέλουν και πως βλέπουν το Λιμάνι με βάση την επιστημονική προσέγγιση αλλά και τις επαγγελματικές απαιτήσεις τους.

Ο πρρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου Μ. Αλιφιεράκης αναφέρθηκε στα διαχρονικά αιτήματα των επιχειρήσεων του Ηρακλείου για αναβαθμισμένες υπηρεσίας (ωράριο, προσωπικό, μηχανήματα και γερανοί) στο Λιμάνι του Ηρακλείου.

Ο Σ. Καρτέρης πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου ζήτησε αναβάθμιση των υποδομών του λιμένα και αναφέρθηκε στο Μεταφορικό Ισοδύναμο.

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΑΚ Μιχ. Χωραφάς, αναφέρθηκε στη χωροταξική τεκμηρίωση του Λιμένα Ηρακλείου στο Χωροταξικό Σχέδιο Ελλάδας και στο Χωροταξικό Σχέδιο Κρήτης και τις άμεσες επιπτώσεις στη λειτουργία του λιμένα.

Ο πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Α. Στεφανάκης, συνέδεσε τη λειτουργία του λιμένα με τον πρωτογενή τομέα και τη διατροφική αλυσίδα.

Στη συνέχεια, τον λόγο έλαβαν οι χρήστες του λιμένα και οι μεγάλοι πελάτες του.

Η ΑΝΕΚ εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρο της κ. Σ. Πρωτοπαπαδάκη, ο οποίος αναφέρθηκε στην δύσκολη περίοδο για όλη την ακτοπλοΐα για όλο το Αιγαίο λόγω του κορωνοϊού. Ο Κ. Μαμαλάκης εκπρόσωπος των Μινωικών Γραμμών αναφέρθηκε στις τεράστιες δυνατότητες του λιμάνι και στη διάθεση της εταιρείας για επενδύσεις.

Στην ημερίδα συμμετείχαν ακόμη με εκπροσωπήσεις: ο ΟΑΚ με τον πρόεδρο Λ. Κοπάση, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών ΕΛΚΕΘΕ με 3 ερευνητές, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας ΙΤΕ, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, λιμενικές, Τελωνειακές και στρατιωτικές Αρχές, η Ένωση Ξενοδόχων Ηρακλείου με τον Πρόεδο κ Χαλκιαδάκη, και ο Σύλλογος Διευθυντών Ξενοδοχείων, στελέχη του ξενοδοχειακού κλάδου, τουριστικοί και ναυτιλιακοί πράκτορες (Αδάμης, Μαρκετάκης), εργαζόμενοι στον χώρο του λιμανιού Ηρακλείου, αιρετά και υπηρεσιακά στελέχη της Περιφέρειας και Δήμων.

Ο γνωστός επιχειρηματίας Κώστας Φαρσάρης, μιλώντας ως πελάτης του λιμένα, ζήτησε σύγχρονη παροχή υπηρεσίας από το λιμάνι και επεσήμανε εύστοχα ότι δυστυχώς τα κέρδη του ΟΛΗ δεν επανεπενδύονται στο λιμάνι αλλά απορροφώνται από το ΤΑΙΠΕΔ

Ο διευθυντής του τελωνείου Ηρακλείου Αντωνάκης επανάφερε στο τραπέζι του διαλόγου δυο σημαντικές προτάσεις: α) την αξιοποίηση της ελεύθερης ζώνης λιμένα και β) τη δημιουργία Σταθμού Υγειονομικού και Κτηνιατρικού Ελέγχου (ΣΥΚΕ) και έλαβε την υπόσχεση του ΟΛΗ για περαιτέρω διερεύνηση.

Ο Μανώλης Βασιλάκης ήταν επίσημος καλεσμένος ως ομιλητής στην ημερίδα λόγω της παρελθούσας ιδιότητας του ως Πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Ηρακλείου στη δεκαετία του 1980 και ως νυν σημοτικός αύμβουλος.

Μάλιστα, ο γνωστός Ηρακλειώτης πρότεινε να γιορτάσουμε τα 100 χρόνια του Λιμένα το 2022. Ο Μ. Λαμπράκης από το Τμήμα Αλιείας της Περιφέρειας τόνισε την περιβαλλοντική διάσταση της γαλάζιας οικονομίας ως απαραίτητη προϋπόθεση και η Α. Καρούσου στέλεχος της Περιφέρειας Κρήτης αναφέρθηκε στα ευρωπαϊκά έργα για τη γαλάζια οικονομία που υλοποιούνται στην Κρήτη.

Ο Ευάγγελος Σαμπράκος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς και επιστημονικός συνεργάτης της Αναδόχου ECORYS, συνόψισε τα συμπεράσματα της ημερίδας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη δημιουργίας clusters, καθώς αυτή η μορφή συνεργατικών μηχανισμών προωθείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ολοκληρώνοντας την ημερίδα, ο αντιπεριφερειάρχης Αλεξάκης πρότεινε τη δημιουργία ενός θαλάσσιου Cluster στην Κρήτη, δηλαδή μιας μεγάλης Συμμαχίας για τη γαλάζια οικονομία στην Κρήτη.