Τις αλλαγές του νόμου «Κλεισθένη» περιμένουν οι δήμαρχοι όλης της Κρήτης, προκειμένου να ανοίξουν τα χαρτιά τους σε σχέση με τις επόμενες κινήσεις τους.
Κι ενώ για τους υπόλοιπους Δήμους της Κρήτης φαίνεται πως τα πράγματα και οι συνεργασίες έχουν ήδη δρομολογηθεί και δεν προβλέπονται μεγάλες αλλαγές, το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται μοιραία στο Ηράκλειο αλλά και τα Χανιά.
Οι μόλις 12 έδρες του Βασίλη Λαμπρινού στο Ηράκλειο και οι 9 έδρες του Παναγιώτη Σημανδηράκης δεν αφήνουν πολλά περιθώρια μη συνεργασιών, ενώ από καιρό έχουν αρχίσει οι ζυμώσεις και οι συζητήσεις.
Με βάση τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών φαίνεται πως και οι δύο δήμαρχοι θα επιδιώξουν ευρύτερες συνεργασίες, ώστε οι αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων να περνούν με ευρύτερες πλειοψηφίες.
Σύμφωνα ωστόσο με τις διαρροές του Σχεδίου Νόμου, οι δήμαρχοι θα έχουν τη δυνατότητα κυβερνησιμότητας των δήμων, τουλάχιστον σε βασικά πολιτικά θέματα, χωρίς να χρειάζονται τη συνεργασία άλλων παρατάξεων. Η ισχνή εκπροσώπηση όμως των παρατάξεων τους εντός των δημοτικών συμβουλίων επιβάλει, έστω και ως σεβασμό στον τρόπο που ψήφισαν οι δημότες, την ανάπτυξη συνεργασιών.
Ειδικότερα για το Ηράκλειο πάντως, ο δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός έχει ήδη αρχίσει έναν ευρύ κύκλο συζητήσεων για την επίτευξη των αναγκαίων συγκλίσεων. Το Σαββατοκύριακο μάλιστα υπήρξαν αρκετές συζητήσεις εντός παρατάξεων, αλλά και μεταξύ εκλεγμένων συμβούλων αναφορικά με τη στάση που προβλέπεται να κρατήσει ο καθένας.
Σαφέστατα, ο Δήμαρχος, έχει πλήρη γνώση των επικείμενων αλλαγών, άρα και συναίσθηση του ότι μπορεί να «κρατήσει» βασικές αντιδημαρχίες και θέσεις, χωρίς να έχει κάποιο ουσιαστικό πρόβλημα. Όπως έχει ξεκαθαρίσει ωστόσο, δεν σκοπεύει να αναιρέσει τη αρχική θέση του, σύμφωνα με την οποία, σκοπός του είναι η διακυβέρνηση του Δήμου, με σύνθεση απόψεων και συναινέσεις.
Κάτι τέτοιο βέβαια είναι αλληλένδετο και με τις υπόλοιπες παρατάξεις και επικεφαλής, οι οποίοι πλέον διαπιστώνουν με βάση τις επικείμενες αλλαγές στον «Κλεισθένη» πως ο ρόλος τους εντός του Δημοτικού Συμβουλίου παύει να είναι τόσο κομβικός όσο θεωρούσαν αρχικά πως μπορεί να είναι. Με βάση τα δεδομένα, ο Βασίλης Λαμπρινός πλέον κάνει κινήσεις με τα χέρια «λυτά», αφού το Υπουργείο Εσωτερικών του δίνει πλέον ρόλο ρυθμιστή και όχι διαχειριστή.
Διαφορετικά είναι τα πράγματα όμως στους μικρότερους δήμους και τους δήμους της ενδοχώρας, όπου οι θέσεις είναι σαφέστατα λιγότερες και η ανθρωπογεωγραφία διαφορετική.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα από τις εκλογές του Μαΐου, οι νέοι δήμαρχοι προχώρησαν σε πολύ συγκεκριμένες «σιωπηλές» συνεργασίες, μοιράζοντας παράλληλα θέσεις για να μπορέσουν από τον Σεπτέμβριο να εξασφαλίσουν την απαραίτητη «κυβερνησιμότητα».
Λόγω καταστάσεων και συνθηκών, αυτές οι συμφωνίες, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος τους δεν προβλέπεται να διαλυθούν, αν και δεν αποκλείεται κάποιοι δήμαρχοι να επανεξετάσουν τα δεδομένα μετά την ψήφιση του νέου νόμου.
Τι αναμένεται να αλλάξει
Τι αλλάζει όμως στο νέο νόμο και πώς μπορούν να τον αξιοποιήσουν οι νέοι δήμαρχοι διαφορετικά; Ήδη το Υπουργείο έχει προαναγγείλει τις βασικές αλλαγές που θα φέρει στη βουλή μέσα στην εβδομάδα.
Όπως έχει ήδη δηλώσει ο αρμόδιος Υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος, ο νέος νόμος θα δίνει μεταξύ άλλων τη δυνατότητα σύμπραξης δημοτικών παρατάξεων, υπό την προϋπόθεση ότι σε αυτές συμμετέχει η παράταξη του Δημάρχου ή Περιφερειάρχη. Οι παρατάξεις θα μπορούν να λογίζονται ως μία, αλλά και να διατηρούν την αυτοτέλεια τους.
Στις αλλαγές του νέου νόμου εντάσσεται επίσης, η εξασφάλιση πλειοψηφίας του Δημάρχου και του Περιφερειάρχη στις επιτροπές, ώστε να μπορεί να εφαρμόζεται το πρόγραμμα για το οποίο τους εξέλεξαν οι πολίτες. Αναφορικά με τη συγκεκριμένη ρύθμιση υπάρχουν πολλά ερωτηματικά, καθώς το Υπουργείο διευκρινίζει πως μεταφέρει στις επιτροπές αρμοδιότητες, χωρίς όμως να εξειδικεύει στο ποιες είναι αυτές.
Στις τροποποιήσεις του Κλεισθένη παράλληλα, εντάσσεται η εξασφάλιση της πλειοψηφίας των Δημάρχων, σε όλα τα νομικά πρόσωπα που έχει ο Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να υπάρχει ταύτιση πολιτικής της Δημοτικής Αρχής και των Νομικών Προσώπων.
Λύσεις έρχεται να δώσει το νέο σχέδιο νόμου, στα φλέγοντα ζητήματα του Προϋπολογισμού των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως επίσης του Τεχνικού Προγράμματος, του Επιχειρησιακού Προγράμματος και της ψήφισης των δημοτικών τελών. Το νέο σχέδιο νόμου προβλέπεται να διατηρεί κατ’ αρχάς την ανάγκη για πλειοψηφία ως προς την ψήφιση τους.
Επιτρέπει ωστόσο στην αντιπολίτευση, εφόσον έχει διαφωνίες, να καταθέσει τεκμηριωμένη αντιπρόταση, η οποία μπορεί να περάσει με απόλυτη πλειοψηφία του Σώματος. Εφόσον η αντιπρόταση δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, εγκρίνεται η αρχική πρόταση της αρμόδιας επιτροπής.
Αλλαγές έρχονται και αναφορικά με τις θητείες αντιπεριφερειαρχών και αντιδημάρχων, καθώς αυτές μειώνονται σε 1 έτος αντί για δύο, με τον αρμόδιο Δήμαρχο ή Περιφερειάρχη να έχει τη δυνατότητα αιτιολογημένης αντικατάστασης τους μετά την πάροδο διαστήματος έξι μηνών.