Η ημικρανία δεν είναι ένας έντονος απλός πονοκέφαλος, όπως πιστεύουν πολλοί, είναι μια γενετικά καθοριζόμενη πάθηση που κάνει το 10% των ενηλίκων να υποφέρουν. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι από την αλλαγή του τρόπου ζωής μέχρι φάρμακα νέας γενιάς έως και το botox που μπορούν να ανακουφίσουν τον ασθενή σε ποσοστό από 50-90%.
Με αφορμή την εκδήλωση για το ευρύ κοινό που οργανώνεται στις 18 Ιουνίου στο κηποθέατρο “Μάνος Χατζηδάκης” 8-9.30 στο Ηράκλειο από τον Σύλλογο Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδας, σε συνεργασία με το Δήμο Ηρακλείου για τις ημικρανίες και τις νέες θεραπείες, μιλά στην “Π” ο νευρολόγος κ. Μιχαήλ Βικελής, επιστημονικός σύμβουλος του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία.
-Τι είναι η ημικρανία;
-Η ημικρανία είναι μια χρόνια πάθηση του νευρικού συστήματος, η οποία εκδηλώνεται με κρίσεις έντονου πονοκεφάλου, ο οποίος συνήθως συνοδεύεται από συμπτώματα όπως δυσανεξία σε φως, ήχους, οσμές αλλά και τάση για εμετό ή και εμετό. Παρά το ότι η λέξη «ημικρανία» υποδεικνύει ότι η εντόπιση του πόνου αφορά στο μισό κρανίο, σημαντικό ποσοστό ανθρώπων με την πάθηση μπορεί να έχουν πόνο και στις δύο πλευρές του κρανίου, αλλά και σε περιοχές του αυχένα ή και του προσώπου. Ο συνδυασμός του έντονου πονοκεφάλου και των συνόδων συμπτωμάτων καθιστά την λειτουργικότητα ενός ανθρώπου με ημικρανική κρίση ιδιαίτερα δύσκολη.
Οι περισσότεροι άνθρωποι την ώρα μιας έντονης κρίσης ημικρανίας μπορεί να πρέπει να μειώσουν ή και να αναστείλουν πλήρως τις δραστηριότητές τους. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις η ημικρανία οδηγεί σε απουσίες από την επαγγελματική, κοινωνική, αλλά ακόμα και οικογενειακή ζωή και έτσι μπορεί να ιδωθεί και ως μία αιτία σημαντικής υποβάθμισης της ποιότητας ζωής. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα, η ημικρανία δεν αναγνωρίζεται από την κοινωνία μας ως μία πάθηση που μπορεί να προκαλέσει αναπηρία και άνθρωποι με ημικρανία συχνά δεν βρίσκουν κατανόηση όχι μόνο από τον επαγγελματικό, αλλά ακόμα και τον στενό κοινωνικό και οικογενειακό τους περίγυρο.
-Με τι συχνότητα εμφανίζεται;
-Τα στατιστικά δείχνουν ότι ημικρανία έχει περίπου το 10 τοις 100 των ενηλίκων, αν υπολογίσουμε οποιασδήποτε βαρύτητας, συχνότερες ή αραιότερες κρίσεις ημικρανίας. Αν θέλουμε να λάβουμε υπόψη μας μόνο τις περιπτώσεις που ημικρανία προκαλεί (έστω και περιστασιακά, αλλά μία φορά το τρίμηνο τουλάχιστον) σημαντική διαταραχή λειτουργικότητας, περίπου 7,5% του ελληνικού πληθυσμού ή, με άλλα λόγια, πάνω από 800.000 Έλληνες παρουσιάζουν ημικρανία.
Γραμμένη στα γονίδια
-Τι την προκαλεί;
-Η ημικρανία είναι μια γενετικά καθοριζόμενη πάθηση, δηλαδή η προδιάθεση για αυτήν είναι «γραμμένη» στα γονίδιά μας. Ωστόσο, διάφοροι παράγοντες μπορεί να την επιβαρύνουν. Έτσι, συχνοί πυροδοτικοί παράγοντες ημικρανίας σε ορισμένους, αλλά σαφώς όχι σε όλους τους ανθρώπους με ημικρανία είναι οι διακυμάνσεις των ορμονών κατά τον γυναικείο μηνιαίο κύκλο, το άγχος και το στρες, η αφυδάτωση, η έλλειψη ύπνου, η παράλειψη γευμάτων, η υγρασία, το αλκοόλ, οι αλλαγές του καιρού και πολλά ακόμη, ανά περίπτωση. Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί πως οι εκλυτικοί παράγοντες μπορεί να ισχύουν ανά περίπτωση και ασφαλώς όχι σε όλους τους ανθρώπους με ημικρανία, ενώ η δράση τους αφορά μόνο ανθρώπους με την συγκεκριμένη γενετική προδιάθεση.
Φάρμακα νέας γενιάς
-Πώς αντιμετωπίζεται;
-Η αντιμετώπιση της ημικρανίας ξεκινά με την υιοθέτηση ενός τακτικού και υγιεινού τρόπου ζωής, με επαρκές ωράριο ύπνου, τακτικά γεύματα, σωστή ενυδάτωση και άσκηση. Οι εκλυτικοί παράγοντες, όταν υπάρχουν, πρέπει να αποφεύγονται. Οι ημικρανικές κρίσεις πρέπει να αντιμετωπίζονται κατά κύριο λόγο με αποτελεσματικά, ειδικά αντι-ημικρανικά παυσίπονα.
Όταν οι κρίσεις είναι συχνές, μπορεί να γίνει προληπτική ανακουφιστική αγωγή με σκοπό τη μείωση της συχνότητας, έντασης και διάρκειας των κρίσεων, αλλά και της χρήσης αναλγητικών. Η προληπτική αγωγή μπορεί να γίνει με συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν μαγνήσιο και άλλες φυσικές ουσίες, φαρμακευτική αγωγή, Botox αλλά και με τα νέας γενιάς φάρμακα, τα ειδικά μονοκλωνικά αντισώματα. Η προληπτική αγωγή διαρκεί τουλάχιστον 6-12 μήνες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι και μακροπρόθεσμη.
Η ανακούφιση του ασθενή
-Πόσο ανακουφίζεται ο ασθενής που ακολουθεί θεραπεία;
-Με τη σωστή θεραπεία των κρίσεων, η πλήρης ύφεση της ημικρανίας και η πλήρης επάνοδος στη λειτουργικότητα είναι συνήθως εφικτή, ενώ με την προληπτική θεραπεία η συχνότητα της ημικρανίας μπορεί να μειωθεί από 50 ως και –σε ορισμένες περιπτώσεις- πάνω από 90%.
-Μπορεί να εξαλειφθεί οριστικά;
– Η ημικρανία, ως γενετικά καθοριζόμενη πάθηση, δεν εξαλείφεται οριστικά. Ωστόσο, η ανακούφιση από τα συμπτώματά της και η βελτίωση της ποιότητας ζωής είναι απολύτως εφικτή στις περισσότερες περιπτώσεις και μπορεί να επιτευχθεί μέσα από τη σωστή συνεργασία του ασθενούς με τον νευρολόγο του ή με τον γιατρό ενός ειδικού ιατρείου κεφαλαλγίας.
– Ποια είναι η αναγκαιότητα ενός Συλλόγου για τις κεφαλαλγίες;
-Παρά το ότι ημικρανία είναι τόσο συχνή, είναι γεγονός πως όχι μόνο το σύνολο της κοινωνίας μας, αλλά πολλές φορές και οι ίδιοι οι πάσχοντες δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι όχι μόνο για την πάθηση, αλλά και για τις λύσεις που μπορεί να ακολουθήσουν.
Ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος αποτελεί τη φωνή των ασθενών με κεφαλαλγία και ημικρανία στη χώρα μας. Ιδρύθηκε το 2017 από μια ομάδα ασθενών με ημικρανία ή άλλες κεφαλαλγίες, με σκοπό την ενημέρωση (ασθενών, κοινού, γιατρών, άλλων φορέων υγείας και την Πολιτεία), την κοινωνικοποίηση των ασθενών και τη διαμόρφωση μιας συλλογικής ταυτότητας, την ενιαία εκπροσώπηση των ασθενών στον διάλογο με την Πολιτεία σχετικά με τις ανάγκες αυτών και την διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους.
Είναι επίσημο μέλος διεθνών οργανισμών ασθενών, όπως της Pain Alliance Europe, ενός Πανευρωπαϊκού Οργανισμού που συνασπίζει 36 Συλλόγους Ασθενών, από 17 χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της European Migraine and Headache Alliance (EMHA), ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που περιλαμβάνει πάνω από 30 οργανώσεις ασθενών.
Ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος διοργανώνει τακτικά εκπαιδευτικά σεμινάρια και ημερίδες, διαδικτυακές δράσεις, δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας για το πρόβλημα της ημικρανίας, ενώ προασπίζεται τα δικαιώματα των ασθενών και αγωνίζεται για δίκαιη πρόσβαση των ασθενών στις κατάλληλες θεραπείες.