Γιατί χρειάστηκε άραγε να περάσουν 42 χρόνια από την ίδρυση του Λυκείου των Ελληνίδων για να ιδρυθεί και να λειτουργήσει το Παράρτημά του στο Ηράκλειο;
Υπήρχε, μήπως, απουσία πνευματικής ζωής στη πόλη μας;
Υπήρχε, άραγε, απουσία γυναικών στο Ηράκλειο με ενδιαφέροντα για τα κοινά και για δραστηριότητες εκτός του οίκου τους;
Απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα αλλά και σε πολλά άλλα θα δώσει η ενδιαφέρουσα ομιλία “Από τους Συλλόγους Κυριών και Δεσποινίδων στο Λύκειον των Ελληνίδων Ηρακλείου” που θα δοθεί στο πλαίσιο της επιτυχημένης σειράς ομιλιών με θέμα «Μικρές ιστορίες της πόλης» που διοργανώνουν η Αντιδημαρχία Πολιτισμού και η Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη.
Πρόκειται για την τρίτη ομιλία η οποία θα πραγματοποιηθεί σήμερα Τετάρτη 20 Μαρτίου στις 6:00 μ.μ. στην αίθουσα «Θεοτοκόπουλος» της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης.
Ομιλήτριες είναι η κ. Μαρία Κασωτάκη, πρόεδρος του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου και η κ. Γωγώ Κουγιουμουτζάκη, έφορος Φιλολογικού Τμήματος Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου.
Σκοπό έχει να παρουσιάσει στο κοινό την ιστορική διαδρομή του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου και το κοινωνικό-πνευματικό περιβάλλον της πόλης του Ηρακλείου, στο πλαίσιο του οποίου συγκροτήθηκε και λειτούργησε.
Το θέμα της ομιλίας άπτεται του γυναικείου εθελοντισμού στο προπολεμικό και μεταπολεμικό Ηράκλειο, στο κοινωνικό περιβάλλον της πόλης, στην μετεξέλιξη των γυναικείων εθελοντικών συλλόγων στο Λύκειο των Ελληνίδων, στον ρόλο επιφανών γυναικών και λογίων της πόλης κατά την μεταπολεμική εποχή που συνέβαλαν στην ίδρυση του Λυκείου, στην εξέλιξη των τομέων δραστηριοποίησής του, και στα γεγονότα- σταθμούς που καθόρισαν την ιστορία του. Θέματα και προκλήσεις, όπου το Λύκειο των Ελληνίδων σήμερα καλείται να αντιμετωπίσει.
Το Λύκειον των Ελληνίδων Αθηνών ιδρύεται στις 19 Φεβρουαρίου 1911, από την Καλλιρρόη Σιγανού-Παρρέν και άλλες 19 κυρίες των Αθηνών.
Το Παράρτημα του Λυκείου των Ελληνίδων στο Ηράκλειο ιδρύεται 42 χρόνια μετά, στις 15 Μαρτίου 1953, με πρώτη πρόεδρο την αείμνηστη Αγλαΐα Βογιατζάκη και άλλες 24 κυρίες του Ηρακλείου.
Στο Πρώτο Μέρος της ομιλίας συνοψίζεται από την έφορο του Φιλολογικού Τμήματος του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου, με μια προσεγγιστική χρονολογική σειρά, η πνευματική ζωή του Ηρακλείου και οι δραστηριότητες των Κυριών και των Δεσποινίδων Ηρακλείου, από τις αρχές του 20ού αιώνα έως περίπου το 1953, όπου ιδρύεται το Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου.
Στο δεύτερο μέρος της ομιλίας, η πρόεδρος του Λυκείου κα Μαρία Κασωτάκη αναφέρεται στην ίδρυση και τη δραστηριοποίηση του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου, μέχρι το 2000 και αυτό γιατί η εκδήλωση στοχεύει στο να αναδείξει πτυχές του ιστορικού αυτού σωματείου που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστές στους νεότερους.
Η ομιλία βασίζεται σε ανασκόπηση του Αρχείου του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου, διαφόρων βιβλίων και άρθρων του τοπικού τύπου και μαρτυριών, που απαντούν συνοπτικά στα παραπάνω ερωτήματα.
Από την οικονομική ελίτ στην κοινωνία χωρίς διακρίσεις
Οι κυρίες που πρωτοστάτησαν στην ίδρυση του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου αναμφισβήτητα ανήκαν στην πνευματική, πολιτική και οικονομική ελίτ του Ηρακλείου. Είχαν όμως έντονο το αίσθημα της προσφοράς στο συνάνθρωπο και κυρίως στη γυναίκα της μεταπολεμικής περιόδου, η οποία διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στην κοινωνική και οικονομική ανόρθωση της πόλης, αλλά και της υπαίθρου του Ηρακλείου. Με την πάροδο του χρόνου και ιδιαίτερα μετά το 1980, τα δεδομένα αλλάζουν και το Λύκειο Ελληνίδων Ηρακλείου ανοίγεται στην κοινωνία χωρίς διακρίσεις.
Την πρώτη περίοδο της λειτουργίας του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου τη θέση της προέδρου του Δ.Σ αναλαμβάνουν κατά σειρά: οι αείμνηστες Αγλαΐα Βογιατζάκη και εν συνεχεία η Ελένη Γιαμαλάκη. Κυρίες της άρχουσας τάξης του Ηρακλείου και οι δύο, σε συνεργασία με τις άξιες κυρίες που απαρτίζουν το Διοικητικό Συμβούλιο, θέτουν τα θεμέλια για έναν φορέα δυναμικό, με πλούσιο έργο. Προτεραιότητά τους αποτελεί η πνευματική ανύψωση και χειραφέτηση των γυναικών μέσω της μόρφωσης και της εργασίας βαδίζοντας πάντα παράλληλα με την αναγέννηση της παράδοσης και των εθίμων. Παράλληλα, το Λύκειο των παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην κοσμική ζωή της πόλης.
Το 1965 το Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου περνάει σε μια δεύτερη περίοδο της λειτουργίας του, με την αείμνηστη Ελεωνόρα Κατεχάκη να λαμβάνει τη θέση της προέδρου του Δ.Σ και να τη διατηρεί για 27 συναπτά έτη χαρακτηρίζοντάς την ως τη μακροβιότερη πρόεδρο του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου. Το Ηράκλειο της δεκαετίας του ‘70 και ‘80 είναι πλέον διαφορετικό, η Ελλάδα εισέρχεται στη σκληρή εποχή της δικτατορίας και εν συνεχεία γίνεται μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αξιόλογη και πολυσχιδή ιστορία
Το Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου να γράφει την αξιόλογη και πολυσχιδή ιστορία του.
Το 1993 αναλαμβάνει την προεδρία του Λυκείου των Ελληνίδων Ηρακλείου η αείμνηστη εκπαιδευτικός Χρυσούλα Μπουρλώτου. Μια νέα περίοδος εξωστρέφειας αρχίζει για το σύγχρονο πλέον Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου, η οποία θα έλεγε κανείς ότι συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Τη Χρυσούλα Μπουρλώτου διαδέχεται η κα Ρίτσα Καλογεροπούλου, η οποία υπηρέτησε στη θέση της προέδρου για 14 χρόνια, και στη συνέχεια αναλαμβάνει η κα Μαρία Αλεβυζάκη Ταμιωλάκη. Οι δύο νεότερες πρόεδροι, αγάπησαν το Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου, θα έλεγε κανείς ότι αφοσιώθηκαν και προσέφεραν τα μέγιστα σ’ αυτό.
Το Λύκειο των Ελληνίδων αγαπήθηκε και υποστηρίχθηκε από την κοινωνία του Ηρακλείου. Για την πραγματοποίηση του πολυσχιδούς του έργου αλλά και την απόκτηση των ανεκτίμητων λαογραφικών συλλογών του δέχθηκε μεγάλο αριθμό δωρεών και ευεργετημάτων.
Οι νεότερες γυναίκες που έχουν κληθεί να υπηρετήσουν το Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου αισθάνονται μεγάλη την ευθύνη για τη διατήρηση αλλά και τη μεγέθυνση της κληρονομιάς που άφησαν όλες οι άξιες κυρίες, οι προσωπικότητες που το ίδρυσαν, το θεμελίωσαν και το ανέδειξαν. Την ίδια όμως στιγμή καλούνται να προσαρμοστούν στις ανάγκες της σύγχρονης γυναίκας σε μια συνεχώς εξελισσόμενη κοινωνία, ικανοποιώντας παράλληλα τους στόχους του που παραμένουν σταθεροί και αρκετά επίκαιροι ακόμα.
Το Λύκειο των Ελληνίδων Ηρακλείου συνεχίζει να γράφει την ιστορία του! Στις «Μικρές ιστορίες της πόλης», αναδεικνύονται και αποκαλύπτονται γεγονότα, ιστορικές περίοδοι, προσωπικότητες που σημάδεψαν τη ζωή της πόλης με τον πλούσιο πολυπολιτισμικό χαρακτήρα και άγνωστες ή ξεχασμένες στιγμές της, που αφηγούνται γνώστες της μικροϊστορίας της.
Οι ομιλίες απευθύνονται σε όλους τους δημότες της πόλης μας και η συμμετοχή είναι ελεύθερη.