Συγκινητικές στιγμές εκτυλίχθηκαν στο Ιστορικό Μουσείο Ύδρας που φιλοξενεί την περιοδική έκθεση «Νίκος Καζαντζάκης 140 χρόνια φως» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ με τον ομώνυμο τίτλο.
Η έκθεση που θα διαρκέσει έως τα τέλη Αυγούστου εγκαινιάστηκε, παρουσία της Νίκης Σταύρου, πνευματικής δικαιούχου του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, της Μαριλένας Μηλαθιανάκη- Διευθύντριας του Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη, της Κατερίνας Ζωγραφιστού-Προέδρου του Ελληνικού Παραρτήματος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Ν. Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ), της Διευθύντριας του Μουσείου Ύδρας κ. Ντίνας Αδαμοπούλου με μεγάλη παρουσία κόσμου.
Περιλαμβάνει μεγάλης αξίας άγνωστα εκθέματα, αντικείμενα από την κοινή ζωή Ελένης και Νίκου Καζαντζάκη, προσωπικά αντικείμενα του μεγάλου συγγραφέα, χειρόγραφα, φωτογραφικά τεκμήρια από τη συλλογή της Ελένης Καζαντζάκη καθώς και την κινητή έκθεση « Νίκος Καζαντζάκης. Η ζωή και το έργο» του Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη.
Από τα πιο συγκινητικά εκθέματα είναι το μαντήλι του συγγραφέα, μέσα στο οποίο είχε δυο χούφτες κρητικό χώμα και σε όλη τη ζωή του το κρατούσε πάντα μαζί του όπου κι αν βρισκόταν. Φυσικά με το πέρασμα των χρόνων το περιεχόμενο του μαντηλιού είχε σημαντικά απομειωθεί. Έτσι, η Κατερίνα Ζωγραφιστού έφερε χώμα από την Κρήτη που τοποθετήθηκε μέσα στο μαντήλι από τις εκπροσώπους των τριών φορέων που υπηρετούν το έργο του Ν. Καζαντζάκη – Ν. Σταύρου, Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και Μουσείο Ν. Καζαντζάκη.
Στις παράλληλες εκδηλώσεις του Φεστιβάλ οργανώθηκε στις 8 Ιουλίου στη βεράντα του Ιστορικού Μουσείου της Ύδρας εκδήλωση αφιερωμένη στον πρόεδρο της Διεθνούς Εταιρείας κ. Γιώργο Στασινάκη.
Για την 35χρονη παγκόσμια δράση της Εταιρείας και για το έργο του μίλησε η Κατερίνα Ζωγραφιστού. Ακολούθησε ένα εξαιρετικό μουσικο-θεατρικό αναλόγιο με επιλογή κειμένων από τους Αδελφοφάδες σε σκηνοθεσία και απαγγελία της Νίκης Σταύρου με τη συνοδεία λύρας και λαούτου.
Παρόντες ήταν εκπρόσωποι του Los Angeles Greek film festival , o κ. Chris Gus Kanios, επικεφαλής του Moderne Greek Studies Foundation και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνια και ο Peter Lagarias υπεύθυνος της Διεθνούς Εταιρείας στη Βόρεια Καλιφόρνια.
Στην ομιλία της η Πρόεδρος του Παραρτήματος Ελλάδας της ΔΕΦΝΚ είπε μεταξύ άλλων « Ο τίτλος της έκθεσης έχει μέσα τη μαγική λέξη, «φως» και είναι πολλές δεκαετίες που το έργο του Νίκου Καζαντζάκη φωτίζει πνευματικά όσους το διαβάζουν και το αγαπούν σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι ένας φάρος ο Καζαντζάκης, που ανοίγει δρόμους στο ανθρώπινο διανοείσθαι και παράλληλα με τον Καβάφη είναι ο παγκόσμιός μας συγγραφέας και ποιητής και διανοητής.
Δανείζομαι τη λέξη «φάρος» από τον τίτλο του ποιήματος του Baudelaire « Les Phares », όπου ο Γάλλος ποιητής διαχωρίζει τους μεγαλύτερους κατ’ εκείνον ζωγράφους και αποδίδει ποιητικά τα κύρια χαρακτηριστικά των έργων τους.
Αναρωτιέμαι συχνά, γιατί το έργο του Καζαντζάκη έχει τόσους αναγνώστες παγκόσμια. Γιατί αγαπήθηκε και ακόμα αγαπιέται τόσο πολύ. Και ενώ στην Ελλάδα έχουμε δυο νομπελίστες ποιητές, το έργο τους δεν απέκτησε τόση αναγνωσιμότητα. Η απάντηση είναι πολυσύνθετη. Κατ’ αρχήν θεωρώ ότι η καζαντζακική αφήγηση είναι απαράμιλλης γλαφυρότητας, άρα ελκυστική στον αναγνώστη, κατά δεύτερο λόγο, νομίζω, ότι οφείλεται στις πολλές και καλές μεταφράσεις των έργων του που κυκλοφορούν.
Οι μεταφράσεις τον έχουν φέρει κοντά στο παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό. Όσο κι αν η μετάφραση θεωρείται κειμενική μορφή από δεύτερο χέρι, υπάρχουν και εμπνευσμένοι μεταφραστές, αλλά και μεταφράσεις που στέκουν ισάξια δίπλα στα πρωτότυπα έργα. Θυμίζω ότι η Οδύσεια ήταν και παραμένει ένα ποιητικό έργο που δεν διαβάστηκε στην Ελλάδα τόσο όσο στο εξωτερικό, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου παραμένει από το 1958 ένα από τα κορυφαία έργα.
Η μετάφρασή του ήταν αυτή που βοήθησε να ανέβει αναγνωστικά ψηλά. Και εδώ έρχεται να προστεθεί η 35χρονη δράση της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και ιδιαιτέρως του προέδρου της κ. Γιώργου Στασινάκη που ταξίδευε σε ολόκληρο τον πλανήτη και δημιουργούσε πυρήνες αναγνωστών και μελετητών του έργου του Ν. Καζαντζάκη».
Κλείνοντας την ομιλία της η Κ. Ζωγραφιστού αντί επιλόγου διάβασε την πρώτη σελίδα από το Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, όπου ο συγγραφέας μας αναφέρεται στο Αιγαίο και τα νησιά του, ενώ την ίδια σελίδα διάβασαν στα αγγλικά, καταχειροκροτούμενες από τον κόσμο, η Athanassia και η Alice Kanios.