Σημαντικές αλλαγές περίπου στο 70% της Κρήτης προβλέπεται ότι θα φέρει ο νέος εκλογικός νόμος στην Αυτοδιοίκηση, εφόσον περάσουν οι προτεινόμενες αλλαγές για τους οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων.

Στους Δημάρχους όλης της Κρήτης επικρατεί ήδη μια γενικευμένη ανησυχία, αφού συγκεκριμένες αλλαγές που προτείνονται, εφόσον ισχύσουν, έρχονται να αλλάξουν τη λογική, αλλά και την χάραξη πολιτικής σε μια σειρά από μικρούς κυρίως Δήμους της ενδοχώρας.

Μετά από τις ανακοινώσεις τουΜητσοτάκη για το νέο εκλογικό νόμο, οι εξειδικεύσεις του έρχονται να προβληματίσουν συνολικά, ως προς την αποτελεσματικότητά τους.

Ποια είναι όμως η βασική αλλαγή που έρχεται να φέρει ο νέος νόμος και πώς επηρεάζει τους μικρότερους κυρίως δήμους; Η αλλαγή σχετίζεται με τις κοινότητες κάτω των 500 κατοίκων. Κι αυτό γιατί, μέχρι πρότινος οι οικισμοί κάτω των 300 κατοίκων είχαν έναν και μόνο εκπρόσωπο ως πρόεδρο που εκλέγονταν από τη λεγόμενη «τρίτη κάλπη» η οποία και ήταν ξεχωριστή.

Με το νέο νόμο, αφενός η τρίτη κάλπη καταργείται, ενώ σε όλους τους οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων, θα εκλέγεται ένας και μόνο εκπρόσωπος. Ο εκπρόσωπος αυτός θα είναι ανεξάρτητος, δεν θα υπάγεται σε κάποιο συνδυασμό, ενώ όλοι όσοι εκδηλώνουν ενδιαφέρον προεδρίας οικισμού θα εντάσσονται σε μία λίστα, που θα είναι κοινή και θα τοποθετείται κάτω από το ψηφοδέλτιο κάθε συνδυασμού.

Αυτή η ανατροπή θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική, αφού σε πολλά χωριά θα καταργηθούν πρακτικά τα συμβούλια. Εκτός αυτού, υπάρχουν Δήμοι, όπως για παράδειγμα το Οροπέδιο Λασιθίου ή η Βιάννος, που όλα τα χωριά εκτός από δύο είναι κάτω των 500 κατοίκων, οπότε εκεί η ανατροπή θα είναι σχεδόν καθολική.

Και σε μεγαλύτερους Δήμους όμως, όπως είναι ο Δήμος Φαιστού στη Μεσσαρά ή ο Δήμος Αγίου Βασιλείου στο Ρέθυμνο, οι περισσότεροι οικισμοί είναι κάτω των 500 κατοίκων.

Οι αιρετοί

Τι πιστεύουν όμως οι αιρετοί για τη συγκεκριμένη αλλαγή που έρχεται; Κατ’ αρχάς ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου κι επί χρόνια Δήμαρχος Παύλος Μπαριτάκης, έχοντας μεγάλη εμπειρία στα αυτοδιοικητικά θεωρεί πως η συγκεκριμένη ρύθμιση αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα, ειδικότερα στην ενδοχώρα της Κρήτης σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες.

Ο ίδιος διαπιστώνει πως η αλλαγή του εκλογικού χάρτη θα είναι βασική, εφόσον ισχύσει η προτεινόμενη τροποποίηση, ενώ πιστεύει πως οι δήμοι με μικρούς οικισμούς θα έχουν σοβαρό πρόβλημα.

Αντίστοιχα και ο Δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου Γιάννης Στεφανάκης, θεωρεί πως ένα τέτοιο σύστημα θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα. Ο Δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου μάλιστα θεωρεί πως ιδανικότερη λύση θα είναι η λύση εκπροσώπησης όλων των οικισμών με συμβούλια κι όχι με μόνο έναν εκπρόσωπο, προκειμένου να μπορούν να ασκούνται πιέσεις, αλλά και να χαράσσεται πιο σωστή πολιτική.

Από την πλευρά του ο Δήμαρχος Φαιστού Γρηγόρης Νικολιδάκης, όπου επίσης υπάρχουν πολλοί οικισμοί κάτω των 500 κατοίκων, θεωρεί πως το «σύστημα ανεξαρτησίας» που θέλει να εισηγηθεί η κυβέρνηση, δημιουργεί περισσότερα ζητήματα από αυτά που έρχεται να επιλύσει.

Η εκτίμησή του μάλιστα είναι πως ή θα έπρεπε να βρεθεί ένας διαφορετικός τρόπος εκπροσώπησης για τους οικισμούς ή εφόσον ο εκπρόσωπος εκλέγεται με ψήφο, να υπάγεται σε παράταξη για να είναι σαφής ο πολιτικός προσδιορισμός του καθένα.

Ο Δήμαρχος Αρχανών Αστερουσίων πάντως Μανώλης Κοκοσάλης, εκτιμά ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε διαπραγμάτευση του αριθμού των 500 ατόμων, ενώ υποστηρίζει πως θα υπάρξουν κάποιες αλλαγές στο νόμο προκειμένου να ανταποκρίνεται περισσότερο στις ανάγκες τις αυτοδιοίκησης.

Και ο Δήμαρχος Χερσονήσου πάντως, όπου είναι ελάχιστοι οι μικροί οικισμοί διαπιστώνει πως το συγκεκριμένο μέτρο ενδεχομένως να χρειάζεται μια πρόσθετη επεξεργασία στην κατεύθυνση της απλοποίησης των πραγμάτων.

Η επόμενη ημέρα

Στο Υπουργείο Εσωτερικών πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες φαίνεται πως έχουν δεχθεί πλήθος εισηγήσεων απ’ όλη τη χώρα για κατάργηση της ρύθμισης των 500 κατοίκων. Φαίνεται μάλιστα πως τόσο ο Υπουργός Μάκης Βορίδης, όσο και ο αρμόδιος Υφυπουργός Στέλιος Πέτσας, έχουν διαπιστώσει ότι τα προβλήματα που δημιουργούνται είναι πολλά και βρίσκονται στην κατεύθυνση νέας τροποποίησης. Οι Δήμαρχοι πάντως συνεχίζουν να πιέζουν και η τελική διαμόρφωση του νόμου εκτιμάται ότι θα έχει άλλο πρόσημο.

Εκτός από το θέμα που έχει ανακύψει αναφορικά με τις κοινότητες κάτω των 500 ατόμων, η κυβέρνηση έχει επίσημα δημοσιοποιήσει τις αλλαγές που επεξεργάζεται για τις κοινότητες, οι οποίες κωδικοποιούνται στις εξής:

– Κατάργηση της 3ης ξεχωριστής κάλπης που χρησιμοποιήθηκε στις εκλογές του 2019 για την εκλογή Κοινοτικών Συμβουλίων.

– Μετονομασία των Κοινοτήτων σε Δημοτικές Κοινότητες, προκειμένου να μην υπάρχει καμία αναφορά στην κατάσταση πριν το 1997 με τους 6.500 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης

– Σε Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων, ο επιτυχών Συνδυασμός λαμβάνει τα 3/5 του Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας.

– Κάθε Συνδυασμός υποχρεούται να έχει υποψήφιους σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων.

– Κατάργηση των Συμβουλίων Κοινότητας στις έδρες των Δήμων. Τα Συμβούλια Δημοτικής Κοινότητας σε Δήμους με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων (γνωστά παλαιότερα και Διαμερισματικά Συμβούλια) εξαιρούνται αυτής της κατάργησης.