Η υψηλή μεταδοτικότητα των μεταλλάξεων της covid, συνδυαστικά με τη χαλάρωση των μέτρων προστασίας μέρους του πληθυσμού της Κρήτης (κυρίως από την ενδοχώρα), έρχεται να επιβεβαιωθεί από τα αθροιστικά αποτελέσματα που προκύπτουν από την ανίχνευση και ποσοτικοποίηση του γενετικού υλικού του ιού SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα του νησιού.
Αυτό προκύπτει από την επίσημη ενημέρωση του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων, από όπου απορρέει ότι η παρακολούθηση της συγκέντρωσης του γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 έως και τις δυο πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου 2021 έδειξε από πολύ χαμηλό έως οριακά ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο με ελάχιστες αυξομοιώσεις.
Όμως από την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου παρατηρείται σημαντική διαφοροποίηση, με ανοδική τάση του ιικού φορτίου στα λύματα. Η σύγκριση με τις μετρήσεις προηγούμενων μηνών δείχνει μεγάλη έως πολύ μεγάλη αύξηση της συγκέντρωσης του γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα (με διαφορές και διαβαθμίσεις από περιοχή σε περιοχή).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο εργαστηριακός έλεγχος γίνεται με βάση έγκυρα επιστημονικά πρωτόκολλα και επικυρωμένες μεθόδους, με συνεχή βελτιστοποίηση, ώστε να επιτυγχάνεται η βέλτιστη δυνατή ανάκτηση και ποσοτικοποίηση του γενετικου υλικού του SARS, σύμφωνα με την αναπληρώτρια καθηγήτρια Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και επιστημονική υπεύθυνη ΠΕΔΥ Κρήτης.
Μέσα από τη διαδρομή αυτή επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή ακρίβεια στη μέτρηση της ποσότητας του ιικού RNA στα λύματα και γίνεται με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη η αναγωγή των μετρήσεων σε τάσεις διασποράς του ιού στην κοινότητα.
Τι έδειξαν τα ιικά φορτία των λυμάτων της ΔΕΥΑ στο Ηράκλειο
Στο Ηράκλειο, η μέση τιμή συγκέντρωσης του γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 την εβδομάδα 25-31 Ιανουαρίου ήταν κατά 56,6% αυξημένη σε σχέση με τη μέση τιμή της εβδομάδας18-24 Ιανουαρίου. Στις μετρήσεις των επόμενων 2 εβδομάδων (1-14 Φεβρουαρίου καταγράφηκε μια απότομη άνοδος του ιικού φορτίου στα λύματα. Η μέση τιμή συγκέντρωσης του γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 την εβδομάδα 8-14 Φεβρουαρίου ήταν περίπου 36 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με την εβδομάδα
25- 31 Ιανουαρίου. Σε ημερήσια βάση, η υψηλότερη τιμή καταγράφεται την Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου. Οι μετρήσεις της τελευταίας εβδομάδας (15-21 Φεβρουαρίου) δείχνουν αύξηση κατά 68% σε σχέση με την προηγούμενη.
Τι προκύπτει από τις μετρήσεις στα Χανιά
Σύμφωνα με μετρήσεις δειγμάτων από τη ΔΕΥΑΧ, στα Χανιά η μέση τιμή συγκέντρωσης γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 τις εβδομάδες 25-31 Ιανουαρίου και 1-7 Φεβρουαρίου ήταν σε χαμηλά επίπεδα. Την εβδομάδα 8-14 Φεβρουαρίου καταγράφηκε αύξηση, με μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου στα λύματα αυξημένη κατά 98% σε σχέση με τη μέση τιμή της εβδομάδας 1 – 7 Φεβρουαρίου.
Από τις μετρήσεις της τελευταίας εβδομάδας (15-21 Φεβρουαρίου) η μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου εμφανίζεται μειωμένη κατά 37% σε σύγκριση με την εβδομάδα 8-14 Φεβρουαρίου. Σε ημερήσια βάση, η υψηλότερη τιμή καταγράφεται στις 11 Φεβρουαρίου. Από την περιοχή των Χανίων, λαμβάνονται επίσης δείγματα από τη ΔΕΥΑΒΑ (βόρειος οδικός άξονας Χανίων) από τις 28 Ιανουαρίου.
Παρότι στα αρχικά δείγματα το ιικό φορτίο ήταν σε χαμηλές συγκεντρώσεις, ακολούθησε μια απότομη αύξηση στις 11 Φεβρουαρίου (οπότε και καταγράφηκε η μεγαλύτερη τιμή ιικού φορτίου έως σήμερα) για να ακολουθήσει μια σταδιακή αποκλιμάκωση. Στο τελευταίο δείγμα στις 18 Φεβρουαρίου καταγράφηκε μείωση κατά 81% σε σχέση με αυτό της 11ης Φεβρουαρίου, όμως με τη συγκέντρωση του ιικού φορτίου να παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Ποια είναι η εικόνα των μετρήσεων στο Ρέθυμνο
Στο Ρέθυμνο, η μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου στα λύματα εμφάνισε αύξηση την εβδομάδα 25-31 Ιανουαρίου. Η αυξητική τάση συνεχίστηκε, με απότομη άνοδο του ιικού φορτίου, την εβδομάδα, 8-14 Φεβρουαρίου. Η μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου την εβδομάδα 8 έως 14 Φεβρουαρίου ήταν ιδιαίτερα αυξημένη, περίπου 20 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με την εβδομάδα 1-7 Φεβρουαρίου.
Σε ημερήσια βάση, η υψηλότερη τιμή καταγράφεται στις 8 Φεβρουαρίου. Την τελευταία βδομάδα (15-21 Φεβρου- αρίου) παρατηρείται αποκλιμάκωση, με τη μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου να είναι κατά 56% μειωμένη σε σχέση με τη μέση τιμή της εβδομάδας, 8-14 Φεβρουαρίου.
Τι έδειξαν τα στοιχεία των μετρήσεων στον Άγιο Νικόλαο
Στον Άγιο Νικόλαο, η συγκέντρωση γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 στα λύματα εμφάνισε απότομη αύξηση στις 28/1/2021. Η αυξητική τάση συνεχίστηκε, με τη μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου την εβδομάδα από 8-14 Φεβρουαρίου περίπου 60% αυξημένη σε σχέση με τη μέση τιμή της προηγούμενης εβδομάδας, 17 Φεβρουαρίου.
Σε ημερήσια βάση, η υψηλότερη τιμή καταγράφεται την Τρίτη 5 Φεβρουαρίου. Την τελευταία βδομάδα (15-21 Φεβρουαρίου) παρατηρήθηκε μικρή αποκλιμάκωση, με μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου κατά 18% μειωμένη σε σύγκριση με τη μέση τιμή της εβδομάδας 8-14 Φεβρουαρίου.
Οι μετρήσεις στη Σητεία
Στη Σητεία, η συγκέντρωση γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 στα λύματα κυμάνθηκε από την έναρξη της επιτήρησης (6/12/20) σε πολύ χαμηλά επίπεδα με μικρές διακυμάνσεις. Την εβδομάδα 8-14 Φεβρουαρίου καταγράφηκε αύξηση στη μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου για να ακολουθήσει μία μείωση κατά 96% την εβδομάδα 15-21 Φεβρουαρίου. Σε ημερήσια βάση, η υψηλότερη τιμή καταγράφεται στις 11 Φεβρουαρίου.
Στα τελευταία δείγματα ανιχνεύθηκε ελάχιστο ιικό φορτίο.
Έκτακτες δειγματοληψίες από την περιοχή Σκοπή της Σητείας κατά το χρονικό διάστημα συρροής κρουσμάτων έδειξαν μια πολύ υψηλή συγκέντρωση ιικού φορτίου στα λύματα στις 15/2, με τάση μείωσης στο τελευταίο δείγμα της προηγούμενης εβδομάδας.
Οι μετρήσεις στα αστικά λύματα στο Παλαίκαστρο
Στο Παλαίκαστρο, η επιδημιολογική επιτήρηση μέσω των λυμάτων ξεκίνησε στις 8/1/2021, όταν ήδη είχε καταγραφεί η συρροή κρουσμάτων. Στις 8 Ιανουαρίου καταγράφηκε υψηλή συγκέντρωση γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 στα λύματα με την αύξηση του ιικού (κατά 94.8%) να συνεχίζεται στο δείγμα που ελήφθη στις 11 Ιανουαρίου (οπότε καταγράφηκε και η υψηλότερη τιμή σε ημερήσια βάση).
Στη συνέχεια, παρατηρήθηκε σταδιακή μείωση του ιικού φορτίου και αποκλιμάκωση μέχρι την 21η Φεβρουαρίου, με μικρές διακυμάνσεις.
Η μέση τιμή συγκέντρωσης του ιικού φορτίου την εβδομάδα 8-14 Φεβρουαρίου ήταν κατά 37% μειωμένη σε σύγκριση με τη μέση τιμή της εβδομάδας, 18-24 Ιανουαρίου. Την τελευταία βδομάδα (15-21 Φεβρουαρίου), η συγκέντρωση γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 στα λύματα είναι σε πολύ χαμηλά έως μη ανιχνεύσιμα επίπεδα.