Το τελικό σχέδιο της μελέτης ανάπλασης της πλατείας Ελευθερίας που έχει θέσει προς διαβούλευση με τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες ο Δήμος Ηρακλείου παρουσιάζει σήμερα η «Π». Η μελέτη που φέρει τη σφραγίδα της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου επιφέρει αλλαγές σε σχέση με τις συνθήκες πρόσβασης της πλατείας, τον φωτισμό της, το πράσινο και τον αστικό εξοπλισμό. Επίσης στην τεχνική έκθεση της μελέτης επιχειρείται να τεκμηριωθεί η αισθητική και λειτουργική ενοποίηση της παρέμβασης που δρομολογείται στην πλατεία Ελευθερίας με τα έργα ανάπλασης της Δικαιοσύνης και την αντίστοιχη ανάπλαση του πάρκου Γεωργιάδη.
Οι προτάσεις που περιλαμβάνονται σύμφωνα με την Τεχνική Υπηρεσία, δομήθηκαν στη λογική της ανάδειξης της ιστορικότητας του χώρου πάνω στην οποίο αναπτύσσεται η πλατεία Ελευθερίας με τρόπο ώστε να αναδειχτούν και τα υφιστάμενα ιστορικά κτίρια και τα μνημεία της, αλλά και της ενίσχυσης του πρασίνου και της τοποθέτησης πιο φιλικών υλικών.Το τελικό σχέδιο της μελέτης ανάπλασης της πλατείας Ελευθερίας που έχει θέσει προς διαβούλευση με τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες ο Δήμος Ηρακλείου παρουσιάζει σήμερα η «Π».
Η μελέτη που φέρει τη σφραγίδα της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου επιφέρει αλλαγές σε σχέση με τις συνθήκες πρόσβασης της πλατείας, τον φωτισμό της, το πράσινο και τον αστικό εξοπλισμό. Επίσης στην τεχνική έκθεση της μελέτης επιχειρείται να τεκμηριωθεί η αισθητική και λειτουργική ενοποίηση της παρέμβασης που δρομολογείται στην πλατεία Ελευθερίας με τα έργα ανάπλασης της Δικαιοσύνης και την αντίστοιχη ανάπλαση του πάρκου Γεωργιάδη.
Οι προτάσεις που περιλαμβάνονται σύμφωνα με την Τεχνική Υπηρεσία, δομήθηκαν στη λογική της ανάδειξης της ιστορικότητας του χώρου πάνω στην οποίο αναπτύσσεται η πλατεία Ελευθερίας με τρόπο ώστε να αναδειχτούν και τα υφιστάμενα ιστορικά κτίρια και τα μνημεία της, αλλά και της ενίσχυσης του πρασίνου και της τοποθέτησης πιο φιλικών υλικών.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πλατεία Ελευθερίας παρά το γεγονός ότι είναι ένας από τους πιο εμβληματικούς χώρους της πόλης, έχει γνωρίσει την απόλυτη απαξίωση από τότε που κατασκευάστηκε, καθώς ποτέ κανείς δεν ασχολήθηκε με τα δομικά προβλήματα που παρουσιάζει, τουλάχιστον για να περιφρουρήσει την ασφάλεια των διερχομένων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο πρόσφατος τραυματισμός συμπολίτη μας ΑΜΕΑ που χτύπησε το πόδι του όταν υποχώρησε φρεάτιο.
Αστικός εξοπλισμός
Η μελέτη προβλέπει την καθαίρεση των στοιχισμένων σε σειρές καθιστικών από σκυρόδεμα ώστε να ελευθερωθούν οι ανοικτοί χώροι και να δημιουργηθούν νέα γύρω από τα μεγάλα δέντρα τους ευκάλυπτους και τους φίκους σε συνδυασμό με παρτέρια χαμηλής βλάστησης ύψους 70 εκ. Επίσης προτείνει τη δημιουργία καθιστικού απέναντι από τη στάση των λεωφορείων της Αστόρια. Καθαιρείται ένα μεγάλο μέρος των υφιστάμενων περιμετρικών σκαλοπατιών τα οποία καταλαμβάνουν έναν αχρησιμοποίητο χώρο.
Πρόσβαση
Η πρόσβαση στην πλατεία προβλέπεται να γίνει κυρίως με ράμπες πρόσβασης.
Η μελέτη προτείνει ακόμα τη δημιουργία νέων φυτεύσεων και αύξηση των παρτεριών χαμηλής βλάστησης στην περιφέρεια των μεγάλων δέντρων. Στη θέση των σκαλοπατιών δημιουργείται ένα επιμηκές παρτέρι πλάτους 1,50 μ. στο επίπεδο του πεζοδρομίου το οποίο φυτεύεται αυξάνοντας έτσι το πράσινο γύρω από την πλατεία. Εκτός από την αύξηση του πρασίνου, η λωρίδα αυτή θα συμβάλει στην ηχοαπορρόφηση του θορύβου των παρακείμενων οδών.
Η μελέτη προβλέπει τη δημιουργία νέων προσβάσεων επί της πλατείας με τη διαμόρφωση διαδρόμων που στρώνονται με διαφορετικό υλικό επίστρωσης και συνδυάζονται με ράμπες για την πιο εύκολη πρόσβαση ΑμΕΑ στην πλατεία. Προβλέπεται ακόμα η ανάδειξη του κτιρίου της Περιφέρειας Κρήτης με τη δημιουργία νέας όδευσης από την πύλη του Αγίου Γεωργίου.
Φωτισμός
Σε ό,τι αφορά στο φωτισμό η μελέτη προτείνει την αναβάθμιση του επιπέδου φωτισμού με την προσθήκη νέων, σύγχρονων φωτιστικών σωμάτων, όπως αυτά που βρίσκονται στη λεωφόρο Δικαιοσύνης, με κεφαλές LED. Αυτόματα προβλέπεται απενεργοποίηση των υφιστάμενων πυλώνων φωτισμού και διατήρησή τους στην πλατεία σαν αρχιτεκτονικό στοιχείο λόγω της ιστορικής τους αναφοράς (παραπέμπουν στον χριστιανικό στόλο που είχε αποκλειστεί στην πόλη από την πλευρά της θάλασσας το 1669 με ναυαρχίδα το La Therese). Φωτίζονται επαρκώς οι δύο μεγάλες οδεύσεις με δίφωτα φωτιστικά σε ιστούς, ώστε να είναι εύκολη η διέλευση των πεζώβ ενώ προβλέπονται χώροι με πιο ήπιο φωτισμό για να υπάρχει η δυνατότητα της χαλάρωσης στους επισκέπτες της πλατείας.
Συντριβάνι
Η μελέτη του Δήμου προβλέπει επίσης τη δημιουργία υδάτινου στοιχείου στο βόρειο τμήμα της πλατείας Ελευθερίας. Στη διασταύρωση του Αρχαιολογικού Μουσείου, όπου το πεζοδρόμιο της πλατείας διευρύνεται, δημιουργείται ένα συντριβάνι με ένα μεταλλικό γλυπτό εκτοξευόμενου νερού του οποίου τα σχέδια έχει δωρίσει ο γλύπτης Μανόλης Μαριδάκης στον Δήμο Ηρακλείου.
Παρόμοια γλυπτά έχουν τοποθετηθεί στη Γαλλία και σε άλλες χώρες. Το γλυπτό δημιουργεί αψίδες νερού ως αναφορά στην υδατογέφυρα των Τριών Καμαρών, που υπήρχε σε αυτό το σημείο για την τροφοδοσία της κρήνης Μοροζίνι. Επίσης προβλέπεται η σύνδεση της διαμόρφωσης της πλατείας με το πάρκο Γεωργιάδη που αναβαθμίζεται.
Συγκεκριμένα προβλέπεται η δημιουργία λωρίδας πρασίνου εκεί όπου σήμερα σταθμεύουν αυτοκίνητα εμπρός από το Ηρώο. Δημιουργείται μια λωρίδα πρασίνου από το πάρκο Γεωργιάδη ώς την πλατεία Ελευθερίας κατά μήκος της διαδρομής των πεζών. Επίσης δρομολογείται η μορφολογική ενσωμάτωση της πλατείας στο εντός τειχών ιστορικό κέντρο που περιλαμβάνεται εντός των απτών ή νοητών ορίων του ενετικού μνημείου.
Aύξηση του πρασίνου
Χειρωνακτικά γίνεται σήμερα η άρδευση των φυτών της πλατείας Ελευθερίας με βυτίο, αφού το υπόγειο αρδευτικό δίκτυο δε λειτουργεί λόγω των φθορών και των βανδαλισμών που έχουν καταστήσει σχεδόν αδύνατη την επαναχρησιμοποίηση του. Στο πλαίσιο αυτό η μελέτη του Δήμου προτείνει νέες χωματουργικές εργασίες στην πλατεία για να αυξηθεί το πράσινο, να εγκατασταθούν νέα φυτικά είδη μαζί με την ανακατασκευή και αυτοματοποίηση του αρδευτικού δικτύου.
Μηχανικό ρολόι
Η αρχιτεκτονική μελέτη προβλέπει, τέλος, στον νέο χώρο πρασίνου στη νότια πλευρά της πλατείας, την κατασκευή ρολογιού, με καντράν από ανθοφόρα φυτά. Ουσιαστικά πρόκειται για ρολόι αποτελούμενο από μεταλλικούς δείκτες, με υπόγειο μηχανισμό λειτουργίας, ενώ οι αριθμοί των ωρών και το καντράν θα αποτελείται από λουλούδια.
Η πλακόστρωση της πλατείας
Το έργο της γύρω περιοχής θα είναι επέκταση του άξονα της Καλοκαιρινού της Δικαιοσύνης από την πύλη Παντοκράτορα δυτικά (Χανιόπορτα) ως το ευθύγραμμο τμήμα του Πρωμαχώνα Βιτούρι – του Προμαχώνα Σαμπιονάρα, ανατολικά δηλαδή, ώς την λεωφόρο Δημοκρατίας και τη Δουκός Μποφώρ.
Σε ό,τι αφορά τα δάπεδα της πλατείας καθαιρούνται όλες οι σπασμένες πλάκες σε ποσοστό 30-50% του συνόλου της πλατείας που αποτελείται από πλάκες χτυπητού μαρμάρου Φαιστού και αντικαθίσταται με πλάκες αμμοβολημένου μαρμάρου Φαιστού, αλλάζοντας το πάχος και τη διάσταση του υλικού. Αυτό όπως εκτιμάται θα δώσει μεγαλύτερη αντοχή στο ίδιο το υλικό χωρίς να αλλάξει την εμφάνισή του.
Τα υλικά επίστρωσης που θα χρησιμοποιηθούν περιμετρικά της πλατείας είναι κυβόλιθος πορφυρίτης, τόσο στους διαδρόμους που διαμορφώνονται στην επιφάνεια της πλατείας όσο και για τα τμήματα των οδών Αβέρωφ, Ανεμογιάννη, Δικαοσύνης που περιστοιχίζουν την πλατεία. Στις υπόλοιπες επιφάνειες θα χρησιμοποιηθούν πλάκες ή κυβόλιθοι ορυκτού τύπου.