«Μπρα ντε φερ» ανάμεσα σε αλόγιστες επενδύσεις και φέρουσα ικανότητα της Κρήτης
Ακόμα και με προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας είναι αποφασισμένοι να απαντήσουν οι τουριστικοί παράγοντες, προκειμένου να απεγκλωβιστούν η Χερσόνησος, τα Μάλια και η Ν. Κυδωνία από το «κόκκινο» στο οποίο έχουν εγκλωβιστεί στο νέο ειδικό χωροταξικό σχέδιο του τουρισμού, που φρενάρει την επενδυτική τουριστική δραστηριότητα.
Αυτή ήταν η κοινή συνισταμένη των απόψεων που διατυπώθηκαν στην ευρεία σύσκεψη που συγκάλεσε χθες ο αντιπεριφερειάρχης Ν. Συριγωνάκης με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση που βρίσκεται σε εξέλιξη για το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο που ολοκληρώνεται στις 15 Σεπτεμβρίου.
Το νέο χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό ανοίγει διάπλατα το μεγάλο κεφάλαιο της επόμενης μέρας στην τοπική ανάπτυξη της Κρήτης στο πεδίο του τουρισμού, γεγονός που έχει εκκινήσει ένα σκληρό «μπράντεφερ» ανάμεσα στους θιασώτες της στήριξης των ισχυρών οικονομικών επενδύσεων για τη δυναμική αύξηση της επισκεψιμότητας στην Κρήτη (προτείνοντας να ξεπεράσει ακόμα και τα 18 εκ. τουρίστες που προβλέπεται να φτάνουν ετησίως στο νησί μετά τη λειτουργία του νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι), και σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι το νησί έχει αντοχές και όρια σε σχέση με τους πόρους του, που έχουν αναδειχτεί με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο από το οξύ πρόβλημα λειψυδρίας που μαστίζει τον τόπο, και σήμερα αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες του.
Όλα αυτά εξελίσσονται με καμβά των επερχόμενων αλλαγών της κλιματικής κρίσης που, όπως τονίστηκε στη σύσκεψη από τον αντιπεριφερειάρχη Γ. Αναστασάκη, φέρνει σαρωτικές αλλαγές καθώς τα προβλεπόμενα σενάρια δείχνουν ότι έρχεται άνοδος της μέσης θερμοκρασίας σε επίπεδο περιφέρειας Κρήτης, αύξηση της μέσης θερμοκρασίας από 1,35oC έως 4,50oC, επιμήκυνση βλαστητικής περιόδου έως και κατά 22 μέρες ανά έτος και αύξηση κατά 40 περίπου ημέρες του αριθμού ημερών εκδήλωσης πυρκαγιάς.
Η νέα πραγματικότητα που χτίζει το ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό Τα όχι και λίγα προβλήματα και παθογένειες που δημιουργούνται με το νέο χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό εντοπίστηκαν στη διάρκεια της πολύωρης σύσκεψης που έγινε χθες στην Περιφέρεια Κρήτης, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι δήμαρχοι της περιφερειακής ενότητας Ηρακλείου, τουριστικοί παράγοντες και φορείς της περιοχής που σχετίζονται με τον τουρισμό.
Ο αντιπεριφερειάρχης κ. Ν. Συριγωνάκης τόνισε ότι ο τουρισμός αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας μας και τη βαριά βιομηχανία της χώρας με το 50% του ΑΕΠ», ενώ ο αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού Κυριάκος Κώτσογλου σημείωσε ότι «η βάση αυτού του Ειδικού Χωροταξικού είναι ένας χάρτης με βάση τα δεδομένα των Καποδιστριακών δήμων και στοιχεία του 2010 και δεν ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα.
Θέλουμε η Κρήτη να υποστηριχθεί και να αναπτυχθεί ισόρροπα, έτσι ώστε ο βοράς, ο νότος και η ενδοχώρα να έχουν κοινά, αναλογικά χαρακτηριστικά. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού να “παντρευτούν” ιδανικά με το μαζικό τουρισμό και το μοντέλο ήλιος και θάλασσα. Θέλουμε η χωροχρονική κατανομή των επισκεπτών να είναι πιο ισόρροπη.
Σε αυτό θα βοηθήσουν οι υποδομές, η διαχείριση αποβλήτων, οι βιολογικοί καθαρισμοί, μαρίνες καθώς και η διαχείριση αυξημένων ροών και χώρων οι οποίοι πρέπει να μπουν σε μία τάξη».
Υπερτουρισμός ή συνωστισμός;
«Κόκκινο πανί» αποτελεί για τους παράγοντες του τουρισμού αλλά και για πολλούς φορείς που συμμετείχαν στη σύσκεψη, η χρήση του όρου του «υπερτουρισμού» για την Κρήτη, όπου μάλιστα σχολίασαν ότι «μπορεί να υπάρχει συνωστισμός αλλά όχι υπερτουρισμός…».
Όπως τόνισε ο δήμαρχος Χερσονήσου Ζ. Δοξαστάκης, «ο υπερτουρισμός συνδέεται και εξαρτάται στενά από τη φέρουσα ικανότητα ενός τόπου και είναι το μέγιστο αποδεκτό όριο της τουριστικής ανάπτυξης μιας περιοχής χωρίς να παραβιάζονται οι περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί, πολιτιστικοί και κοινωνικοί στόχοι.
Το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό κατηγοριοποιεί τον εθνικό χώρο με βάση τρία κριτήρια. Της ένταξης του τουριστικού φαινομένου με γνώμονα το δείκτη κλινών, τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής, της ανάγκης ανάπτυξης ειδικών μορφών τουρισμού.
Η κατηγοριοποίηση του εθνικού τουρισμού που προτείνεται από το ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τον τουρισμό, είναι
α) περιοχές ελέγχου
β) αναπτυγμένες περιοχές
γ) αναπτυσσόμενες περιοχές
δ) περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης
ε) μη αναπτυγμένες περιοχές».
Ακόμα συνέχισε λέγοντας «ότι η κατηγοριοποίηση του εθνικού χώρου έγινε χωρίς να ληφθούν υπόψη συγκεκριμένα κριτήρια και δείκτες που καθορίζουν το επίπεδο ανάπτυξης μιας περιοχής. Είναι άτοπο να προτείνεις την ένταξη των δημοτικών ενοτήτων Μαλίων και Γουβών στην κατηγορία των κορεσμένων ή ελεγχόμενων περιοχών.
Το νέο διεθνές αεροδρόμιο στο Καστέλλι κατά τον προγραμματισμό θα λειτουργήσει το Φεβρουάριο του 2027 και θα φέρει στο νησί 17 εκατομμύρια επισκέπτες. Άραγε θα φιλοξενηθούν όλοι αυτοί οι τουρίστες αν απαγορευτεί η ανέγερση νέων ξενοδοχειακών μονάδων;
Λαμβάνεται υπόψη ο προβληματισμός ότι η πολιτεία, η Περιφέρεια, οι Δήμοι δεν έχουν ολοκληρώσει βασικά και αναγκαία έργα υποδομής;
Έχει αξιολογηθεί η φέρουσα ικανότητα του νησιού μας ή κατατίθενται προτάσεις χωρίς την επιβεβλημένη τεκμηρίωσή τους. Είναι επικίνδυνο για την ανάπτυξη της Κρήτης να αποδεχόμαστε παρακινδυνευμένες και ατεκμηρίωτες απόψεις που υποστη- ρίζουν ότι το νησί εμφανίζει συμπτώματα και τυπολογία υπερτουρισμού.
Ασφαλώς και η στρατηγική αξία και η πολιτική ανάπτυξη πρέπει να αναδεικνύει ως κύριο πρότυπο τουριστικής ανάπτυξης αυτό του βιώσιμου τουρισμού, που βασίζεται στις βασικές λειτουργίες της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης με χρήση ειδικών εναλλακτικών μορφών τουρισμού».
Ο νότος έχει τεράστια περιθώρια ανάπτυξης
«Αν δεν υπάρχει σχεδιασμός που θα είναι άμεσα συνδεδεμένος με τη δημιουργία υποδομών, τότε η Κρήτη είναι όντως κορεσμένη, και δεν θα υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη στον τόπο».
Αυτό τόνισε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος Φαιστού Γρηγόρης Νικολιδάκης, ο οποίος σχολίασε σκωπτικά το γεγονός ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη οδικής σύνδεσης του αεροδρομίου με την Αγία Γαλήνη, τονίζοντας ότι αυτό είναι ένα κρίσιμο ζήτημα το οποίο θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπισθεί.
Όπως είπε, «εμείς δε θα προτείνουμε για το νότο τη δημιουργία μεγάλων μονάδων της τάξης των 1.000 κλινών, αλλά θα προτείνουμε μικρές τουριστικές μονάδες γνωρίζοντας ότι θα πρέπει να επενδύσουμε στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη».
«Αν χρειαστεί θα προσφύγουμε για να φύγει η Κρήτη από το «κόκκινο»
Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ξενοδόχων Κρήτης Τ. Καλουτσάκης σημείωσε ότι στην Κρήτη δεν υπάρχει ζήτημα υπερτουρισμού, αφού η Χερσόνησος δεν είναι ούτε Μύκονος ούτε Σαντορίνη και έχει τη φέρουσα ικανότητα να αυξήσει τη δυναμική της διότι δε στερείται υποδομών.
Έχει νερό, σωστή διαχείριση απορριμμάτων, βιολογικό καθαρισμό, δίκτυα… Ο ίδιος τόνισε ότι είναι διατεθειμένος να προσφύγει νομικά για να φύγει από το «κόκκινο» η Κρήτη, καθώς διαφωνεί κατηγορηματικά σε όσα λέει η μελέτη ξεκαθαρίζοντας ότι ο τόπος μας έχει όλο το υπόβαθρο για να στηρίξει την επενδυτική δραστηριότητα του τουρισμού.
«Τα όσα λέγονται για τη φέρουσα ικανότητα είναι φωνές των ψεκασμένων», σημείωσε. Η εκπρόσωπος της Ένωσης Ξενοδόχων κ. Ταμιωλάκη τόνισε ότι θα κατατεθεί υπόμνημα με τις απόψεις του κλάδου που δεν ταυτίζονται με τα όσα διαπιστώνει η μελέτη, διότι η φέρουσα ικανότητα του τόπου μας δεν αποτυπώνεται με το σωστό τρόπο στο ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό.
«Μακάρι να φτάσει ο τουρισμός στην Κρήτη τα 50 εκ. επισκέπτες…»
Εκπροσωπώντας το Σύνδεσμο Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κρήτης ο κ. Μιχάλης Βλατάκης εξέφρασε την ευχή του «εάν το αεροδρόμιο Καστελλίου θα μεταφέρει 17 εκ. τουρίστες, μακάρι να φτάσουμε και τα 20 και τα 50 εκατομμύρια επισκέπτες».
Πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει η έννοια του υπερτουρισμού στο νησί μας, το οποίο είναι σημαντικό να αποκτήσει ποιοτικά τουριστικά καταλύματα. Από την πλευρά του ο Αλέξανδρος Σωμαράς, εκπροσωπώντας το Σύλλογο Διευθυντών Ξενοδοχείων Κρήτης υπογράμμισε ότι η Κρήτη δεν μπορεί να μείνει στο «κόκκινο» του χωροταξικού σχεδίου, και υπογράμμισε ότι σήμερα οι τουρίστες εκτός από ήλιο και θάλασσα απαιτούν και σύγχρονες τουριστικές υποδομές.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως σημείωσε, θα πρέπει να λυθεί και το θέμα των οδικών δικτύων και του νερού που είναι πραγματικός εφιάλτης. Από την πλευρά του ο αντιπεριφερειάρχης Κοινωνικής Πολιτικής και πρόεδρος του ΕΚΗ Σ. Βοργιάς σημείωσε ότι εάν η χάραξη του χωροταξικού σχεδιασμού του τουρισμού είχε χαραχθεί από τον πρώτο και δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης και την εμπλοκή όλων των αρμόδιων φορέων τότε τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο διαφορετικά και πιο σωστά διαμορφωμένα.