Προέκταση Κούλε και Νεωρίων, διαχειριστής η ΔΕΠΑΝΑΛ και απένταξη από τον κατάλογο του ΤΑΙΠΕΔ
Κίνηση «ματ» από τη ΔΕΠΑΝΑΛ που με την εισήγηση της τοπικής αρχαιολογίας και τη βούλα του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, πέτυχε να χαρακτηριστεί «δημοτικό αναψυκτήριο» το καφέ «Μαρίνα» και να απενταχθεί από τους λιμενικούς χώρους που υπάγονται στο ΤΑΙΠΕΔ.
Η σχετική απόφαση έχει ήδη διαβιβαστεί στον Οργανισμό Λιμένος που βρίσκεται αντιμέτωπος με νέα δεσμευτικά δεδομένα που αλλάζουν άρδην όλο το πλαίσιο λειτουργίας ενός από τα ιστορικότερα καφέ της πόλης, τη διαχείριση του οποίου κατοχυρώνει πλέον η ΔΕΠΑΝΑΛ.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί τη δικαίωση του Δήμου Ηρακλείου σε ένα… προαιώνιο αίτημα του, που αφορά τη διασφάλιση της χρήσης του καφέ «Μαρίνα» από τη ΔΕΠΑΝΑΛ, που εδώ και δεκαετίες πορεύεται μέσα από συμπληγάδες.
Όπως είναι γνωστό, διαχρονικά οι διοικήσεις του Οργανισμού Λιμένος δεν έβλεπαν πάντα με καλό μάτι τη συνεργασία αυτή, κυρίως υπό το πρίσμα της κερδοφορίας, καθώς εκτιμούσαν ότι ο ΟΛΗ θα μπορεί να διασφαλίσει πολλά περισσότερα έσοδα εάν ο χώρος αυτός διατεθεί σε ιδιώτη.
Ακόμα και οι πρόσφατες προσπάθειες του Δήμου με τις διοικήσεις του ΟΛΗ για τη μακροχρόνια χρήση του καφέ «Μαρίνα» δεν είχαν θετική έκβαση, καθώς υπήρχε διαφορετική προσέγγιση σε ό,τι αφορά τους όρους διαχείρισης του χώρου.
Με αυτό το δεδομένο η διοίκηση της ΔΕΠΑΝΑΛ και η πρόεδρος της Ε. Σχοιναράκη, ξεκίνησε μια συντονισμένη προσπάθεια συνεργασίας με την αρχαιολογία που κατέληξε σε μια κοινή βάση.
Ότι ο χώρος του καφέ «Μαρίνα» αποτελεί προέκταση του ιστορικού χώρου του μνημείου Κούλε και των Νεωρίων, και στη βάση αυτή θα πρέπει να εξασφαλιστεί ότι θα λειτουργεί μέσα σε ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο δεν θα προσβάλλει και θα σέβεται το μνημειακό περιβάλλον της περιοχής .
Στη βάση αυτή εκτιμήθηκε ότι μόνο ο Δήμος μπορεί να εξασφαλίσει τα εχέγγυα μιας τέτοιας ήπιας λειτουργίας του χώρου που θα σέβεται και δεν θα ανταγωνίζεται με αυτοσκοπό την κερδοφορία το ιστορικό αυτό περιβάλλον.
Είναι χαρακτηριστική η προσέγγιση που έγινε από την πρόεδρο της ΔΕΠΑΝΑΛ κ. Ευαγγελία Σχοιναράκη που με γραπτό αίτημα της στην τοπική αρχαιολογία, ζητά την παρέμβαση της και θέτει με χειρουργικό τρόπο την ανάγκη διασφάλισης της λειτουργίας της του καφέ «Μαρίνα» από τη δημοτική επιχείρηση.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, « η παραχώρηση στο Δήμο Ηρακλείου και στο νομικό πρόσωπο αυτού ΔΕΠΑΝΑΛ ( Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού Τουρισμού και Ανάπτυξης Δήμου Ηρακλείου) των χώρων αυτών του λιμένα που όπως τονίστηκε περιλαμβάνει μνημεία υψηλής ιστορικής και συμβολικής αξίας συνδεδεμένα με την ιστορία της πόλης αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη των μνημείων στις λειτουργίες της πόλης ως χώρων πολιτισμού παιδαγωγικού και τουριστικού ενδιαφέροντος .
Επιπλέον η διαχείριση αυτών των χώρων από το Δήμο Ηρακλείου δημιουργεί συνθήκες ασφάλειας και για το σύνολο των μνημείων στην περιοχή (Κούλες Νεώρια) συνολικά και γι αυτούς τους λόγους κρίνεται επιβεβλημένη.
Επειδή η ετήσια ανανέωση της παραχώρησης της χρήσης του καφέ Μαρίνα παρεμποδίζει τις δράσεις της εταιρείας και ταυτόχρονα δυσχεραίνει την προστασία και τη συντήρηση του ίδιου του αρχαιολογικού χώρου, επιθυμούμε τη μακροχρόνια παραχώρηση του μνημείου στη ΔΕΠΑΝΑΛ και την απένταξη του από τους λιμενικούς χώρους που υπάγονται στο ΤΑΙΠΕΔ».
Σε αυτή τη βάση επήλθε συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές, με αποτέλεσμα η τοπική αρχαιολογία να διαμορφώσει σχετική εισήγηση την οποία προώθησε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο που με τη σειρά του την ενέκρινε.
Για τις εξελίξεις αυτές, η τοπική αρχαιολογία έστειλε σχετικό έγγραφο στον ΟΛΗ στον οποίο ξεκαθαρίζει ότι «το κτήριο του “ΜΑΡΙΝΑ” βρίσκεται σε άμεση οπτική επαφή και γειτνίαση με τα ενετικά νεώρια και τείχη και κυρίως με το επιθαλάσσιο φρούριο Rocca a Mare.
Η συνδιαλλαγή του με τα μνημεία αυτά, καθώς και η θέση του εντός του κηρυγμένου – οριοθετημένου αρχαιολογικού χώρου της πόλης του Ηρακλείου, καθιστούν το κτήριο άμεσα ελεγχόμενο μορφολογικά και λειτουργικά από την Εφορεία, βάσει του άρθρου 10 του Ν. 3028/2002. Για το λόγο αυτό, η Εφορεία, στην εισήγησή της για το masterplan Λιμένος Ηρακλείου αναφέρθηκε διεξοδικά στο κτήριο, θέτοντας συγκεκριμένους όρους για τη μορφή και τη λειτουργία του.
Οι όροι της εισήγησης Εφορείας για το κτήριο του ΜΑΡΙΝΑ έγιναν αποδεκτοί από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και έχουν ενσωματωθεί στην έγκριση του Προγραμματικού Σχεδίου (Master Plan) λιμένα Ηρακλείου. Συγκεκριμένα, ο όρος 5 προβλέπει: “Το δημοτικό αναψυκτήριο να παραμείνει ισόγειο και να μην επεκταθεί, καθώς βρίσκεται μπροστά από τα ενετικά νεώρια και τείχη και η ανύψωση ορόφου θα αλλοιώσει την οπτική σχέση του φρουρίου του λιμένος με τον ενετικό ναύσταθμο και εν γένει με το λιμάνι.
Η χρήση του να είναι ήπια και να μην λειτουργεί ως νυκτερινό κέντρο”. Η Εφορεία, γνωρίζοντας την παραχώρηση προς εκμετάλλευση στο Δ. Ηρακλείου ανέφερε το κτήριο ως “δημοτικό αναψυκτήριο”, με την έννοια ότι ένας δημοτικός φορέας που δεν έχει ως αποκλειστικό στόχο το κέρδος, αλλά την εξυπηρέτηση των πολιτών, δύναται να εφαρμόσει με επιτυχία τις περιοριστικές δεσμεύσεις που βαραίνουν τη λειτουργία και τη μορφή του κτηρίου που έχουν τεθεί για την προστασία των παρακείμενων μνημείων.
Υπό το πρίσμα αυτό η έως σήμερα πορεία της εκμετάλλευσης του αναψυκτηρίου από τη ΔΕΠΑΝΑΛ υπήρξε ομαλή και καλό θα ήταν η λειτουργία του χώρου να παραμείνει στον έλεγχο ενός φορέα που λειτουργεί στα στενά ή ευρύτερα πλαίσια του δημοσίου ή υπό τον έλεγχο ενός δημόσιου φορέα».