Μια απίστευτη γραφειοκρατία, που μπορεί να φτάσει και τον ένα χρόνο, προϋποθέτει η δημοπράτηση ενός έργου
Η γραφειοκρατία στον τόπο μας ως έννοια κινδυνεύει να γίνει ταυτόσημη με τη λειτουργία της αυτοδιοίκησης, αφού, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, κάθε βήμα της αγκυλώνεται από μια ανακυκλούμενη τυπολατρική διαδικασία εγκρίσεων, εξαιτίας της λειτουργίας που τη διέπει. Αρκεί να σκεφτεί κάποιος ότι ένα τεχνικό έργο για να μπει σε τροχιά δημοπράτησης θα χρειαστεί στην καλύτερη περίπτωση πέντε έως οκτώ μήνες.
Διότι στην περίπτωση που κατατεθούν ενστάσεις, η όλη διαδικασία μοιραία επιμηκύνεται και μπορεί να φτάσει τον ένα χρόνο. Έτσι η λειτουργία της πιο κοντινής εξουσίας στον πολίτη βυθίζεται σε έναν γραφειοκρατικό κυκεώνα παραπομπών σε επιτροπές και εγκρίσεις, που βρίσκονται σε απόλυτη αναντιστοιχία με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, που ζητά λύση στα φλέγοντα προβλήματα εδώ και τώρα.
Ο βαθμός δυσκολίας διαχείρισης των προβλημάτων αυτών βέβαια είναι πολλαπλάσιος για τους μικρούς δήμους, που διαθέτουν προσωπικό που δεν ξεπερνά τα πέντε άτομα. Στις περιπτώσεις αυτές η δημοπράτηση ενός έργου συνιστά χωρίς υπερβολή άσκηση θάρρους, για να αντέξει κανείς το μίζερο και θλιβερό σκηνικό της γραφειοκρατίας που στρέφεται ευθέως κατά των αναγκών της κοινωνίας.
«Αυτό που συμβαίνει στην αυτοδιοίκηση είναι πραγματικά απίστευτο. Στο όνομα της νομιμότητας, την οποία κανείς δεν αμφισβητεί ασφαλώς, κάθε έργο, από το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο, περνάει κυριολεκτικά από σαράντα κύματα. Όση πραγματική διάθεση και εάν έχεις για να προσφέρεις, κάποια στιγμή η γραφειοκρατία σε βυθίζει σε ένα απίστευτο χάος, που αναρωτιέσαι πώς βρέθηκες και από πού βγαίνεις από αυτό το τούνελ».
«Όταν για ένα απλό έργο χρειάζεται να προηγηθεί μια διαδικασία που μπορεί να φτάσει και τον ένα χρόνο, πόσο αποτελεσματικός μπορεί να είσαι στις ανάγκες της κοινωνίας που δεν γνωρίζει την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι δήμοι.
Και μιλάμε για έργα τα οποία έχουν μελέτες, διότι σε όλα τα παραπάνω δεν προσθέτουμε τη διαδικασία που χρειάζεται για να ωριμάσει μελετητικά ένα έργο. Ούτε φυσικά τον αγώνα για να διασφαλιστεί η χρηματοδότησή του… Είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη να συμπτυχθούν και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες των εγκρίσεων.
Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι ότι το Υπουργείο και γνωρίζει τα προβλήματα αυτά και δεν τα λύνει. Και αυτό που κάνει ακόμα χειρότερα τα πράγματα είναι ότι τα προβλήματα αυτά για να αντιμετωπισθούν δεν χρειάζονται ούτε χρήματα ούτε ιδιαίτερο κόπο. Πολιτική βούληση και πραγματικό ενδιαφέρον στη λειτουργία της αυτοδιοίκησης χρειάζεται.
Τα 24 βήματα της δημοπράτησης ενός έργου
Ολα αυτά στην καλύτερη περίπτωση ολοκληρώνονται μέσα σε ένα οκτάμηνο αν βέβαια δεν υπάρχουν ενστάσεις.
Διότι σε αυτή την περίπτωση ανοίγει ένας καινούργιος κύκλος ελέγχων των ενστάσεων, περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο τα πράγματα.
Έτσι, με πρώτο βήμα τη διενέργεια του διαγωνισμού, ακολουθεί η διαβίβαση του πρακτικού της αρμόδιας επιτροπής που κρίνει στις προσφορές στην οικονομική επιτροπή, όπου ο πρόεδρος θα πρέπει να διαμορφώσει εισήγηση για το αποτέλεσμα της διαγωνιστικής διαδικασίας.
Η οικονομική επιτροπή θα συνεδριάσει και θα αποφασίσει το πρακτικό του πορίσματος της το οποίο θα κοινοποιηθεί προς όλους τους ενδιαφερόμενους για να έχουν μέσα σε ένα πενθήμερο τη δυνατότητα να καταθέσουν ενστάσεις.
Εάν υπάρχουν ενστάσεις, το θέμα επανεξετάζεται από την οικονομική επιτροπή, αφού πρώτα πάρει τη σχετική αντίστοιχη γνωμοδότηση από την επιτροπή διαγωνισμού… Αντέχετε; Γιατί δεν έχουμε καλύψει ακόμα ούτε τα πρώτα πέντε βήματα της διαδικασίας δημοπράτησης και ανάθεσης ενός έργου!
Και το θλιβερό της υπόθεσης είναι ότι όσοι πίστευαν ότι η πλατφόρμα των ηλεκτρονικών διαγωνισμών θα άλλαζε τα πράγματα, δεν επιβεβαιώθηκαν, καθώς μέχρι σήμερα η φόρμα των διακηρύξεων έχει αλλάξει τουλάχιστον 15 φορές.
Η διαχείριση αυτή δείχνει πόσο βαθιά θεμελιωμένη είναι η γραφειοκρατία που αποδεικνύεται σχεδόν ανίκητη, αφού καταπίνει αμάσητες τις ανάγκες της κοινωνίας για έργα. Και αυτό που πραγματικά προκαλεί είναι το γεγονός ότι το Υπουργείο Εσωτερικών, που έχει γίνει δέκτης καταιγιστικών αντιδράσεων της αυτοδιοίκησης, δεν δίνει λύση.