Πρόκειται για μια διαδικασία σχεδόν τελετουργική, όπου οι μαθητές προσπαθούν με κάθε τρόπο να πείσουν τους εκπαιδευτικούς να αναλάβουν τον ρόλο του συνοδού, γνωρίζοντας πως χωρίς αυτούς η εκδρομή… πάει περίπατο!
Οι καθηγητές, από την πλευρά τους, υπήρξαν μαθητές, γνωρίζουν την ανυπομονησία και τη λαχτάρα των μαθητών για λίγες μέρες μακριά από τη σχολική καθημερινότητα, τις υποχρεώσεις και, φυσικά, τους γονείς τους.
Γι’ αυτόν τον λόγο, τις περισσότερες φορές, παρά τις επιφυλάξεις, οι εκπαιδευτικοί καταλήγουν να αποδέχονται τον ρόλο τους, άλλοτε με βαριά καρδιά και άλλοτε με μεγαλύτερη προθυμία.
Ωστόσο, η συμμετοχή σε μια σχολική εκδρομή δεν είναι πάντα τόσο ξέγνοιαστη όσο φαίνεται, καθώς τα περιστατικά που μπορούν να προκαλέσουν από ανησυχία μέχρι και την επέμβαση της αστυνομίας δεν είναι λίγα, και κάθε χρόνο νέες ιστορίες έρχονται να προστεθούν στον μακρύ κατάλογο των απρόοπτων καταστάσεων που καλούνται να διαχειριστούν οι συνοδοί.
Δεν είναι λίγες οι φορές που οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται προ εκπλήξεων από τις ευφάνταστες ιδέες και τις απερίσκεπτες ενέργειες των μαθητών, όπως λένε μιλώντας στην «Π».
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μαθητή που, εξαντλημένος από το ξενύχτι της προηγούμενης ημέρας, αποκοιμήθηκε μέσα στο πούλμαν, χωρίς να γίνει αντιληπτός από κανέναν. Όταν το όχημα επέστρεψε στο αμαξοστάσιο, ο οδηγός αποχώρησε κανονικά, χωρίς να γνωρίζει ότι υπήρχε ακόμη ένας επιβάτης.
Ο μαθητής, ο οποίος δεν είχε ξυπνήσει ούτε κατά την άφιξη στο ξενοδοχείο, έγινε αντιληπτός ώρες αργότερα, όταν ο οδηγός επέστρεψε για να καθαρίσει το όχημα και τον βρήκε να κοιμάται βαθιά στις τελευταίες θέσεις.
Σε μια άλλη εκδρομή, όπως μας είπε εκπαιδευτικός σε γυμνάσιο του Ηρακλείου, ομάδα μαθητών, θέλοντας να διασκεδάσει με έναν ανορθόδοξο τρόπο, βγήκε στα μπαλκόνια του ξενοδοχείου και άρχισε να ουρεί στο δρόμο, με αποτέλεσμα να βραχούν περαστικοί και να δημιουργηθεί αναστάτωση. Οι καθηγητές έσπευσαν να διαχειριστούν την κατάσταση, ζητώντας συγγνώμη από τους εξοργισμένους περαστικούς.
Δεν λείπουν και οι περιπτώσεις όπου μαθητές προσπαθούν να παραβιάσουν τους κανόνες της εκδρομής, φέρνοντας μαζί τους αλκοόλ, το οποίο κρύβουν επιμελώς στις βαλίτσες τους, γνωρίζοντας ότι οι συνοδοί δεν έχουν το δικαίωμα να τις ελέγξουν..
Υπάρχουν ακόμη και περιστατικά όπου οι μαθητές, παρασυρμένοι από τον ενθουσιασμό και την ελευθερία που νιώθουν κατά τη διάρκεια της εκδρομής, παραβιάζουν κατάφωρα τις οδηγίες των συνοδών.
Σε μια χαρακτηριστική περίπτωση, μαθητές αποφάσισαν να ανακαλύψουν τις… κρυφές γωνιές του ξενοδοχείου και κατέληξαν σε ένα εγκαταλελειμμένο κτήριο δίπλα από τον χώρο διαμονής τους.
Η απουσία τους έγινε αντιληπτή μόνο όταν δεν εμφανίστηκαν στο δείπνο, με αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός. Οι συνοδοί κινητοποιήθηκαν άμεσα και, κατάφεραν να τους εντοπίσουν, προτού προκληθεί κάποιο ατύχημα.
Δεν λείπουν, φυσικά, και οι περιπτώσεις όπου μαθητές, αντί να επιστρέψουν στο ξενοδοχείο στην προκαθορισμένη ώρα, προτίμησαν να περάσουν τις ώρες τους σε ίντερνετ καφέ, παίζοντας παιχνίδια και ξεχνώντας τον χρόνο.
Οι συνοδοί, αφού τους αναζήτησαν σε διάφορα σημεία της πόλης, κατέληξαν να τους βρίσκουν απορροφημένους μπροστά στις οθόνες των υπολογιστών, εντελώς αδιάφορους για την αναστάτωση που είχαν προκαλέσει.
Σε μια ακόμη πιο ακραία περίπτωση, μαθητές αποφάσισαν να μετατρέψουν το δωμάτιό τους σε αυτοσχέδιο κλαμπ, έχοντας φέρει μαζί τους, τον απαραίτητο εξοπλισμό γι’ αυτόν τον λόγο.
Όλα αυτά τα περιστατικά καταδεικνύουν ότι η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στις σχολικές εκδρομές δεν είναι απλή υπόθεση. Οι συνοδοί αναλαμβάνουν μια τεράστια ευθύνη, καθώς, αν κάτι πάει στραβά, είναι εκείνοι που λογοδοτούν, ενώ πολλές φορές ο νόμος δεν τους παρέχει την απαιτούμενη προστασία.
Οι καθηγητές που έχουν βιώσει ανάλογες εμπειρίες αναφέρουν ότι, όσο και αν αγαπούν τους μαθητές τους, πολλές φορές σκέφτονται σοβαρά το ενδεχόμενο να αρνηθούν να συμμετάσχουν σε μελλοντικές εκδρομές, προκειμένου να αποφύγουν πιθανούς μπελάδες.
Παρόλα αυτά, κάθε χρόνο, οι εκπαιδευτικοί, γνωρίζοντας πόση σημασία έχει για τους μαθητές η εμπειρία μιας σχολικής εκδρομής, καταλήγουν να αποδέχονται τον ρόλο του συνοδού, ελπίζοντας ότι η υπευθυνότητα των παιδιών θα συμβάλει στην ομαλή διεξαγωγή της εκδρομής.
Το μόνο που ζητούν είναι σεβασμός στους κανόνες, ώστε η εκδρομή να μείνει στη μνήμη όλων για τις όμορφες στιγμές και όχι για τα ευτράπελα που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα.
Το παράπονο ενός πατέρα
Ο πατέρας μιας μαθήτριας σε σχολείο του νησιού εξέφρασε με προβληματισμό αλλά και με χιούμορ το παράπονο και τη δυσαρέσκειά του για τον αποκλεισμό του τμήματος του παιδιού από την εκδρομή.
Στον «τοίχο» του στο facebook, αναφέρει τα γεγονότα που οδήγησαν στον αποκλεισμό όλων των παιδιών, ακόμα και εκείνων που δεν ευθύνονται, αλλά πληρώνουν κι αυτά με τη σειρά τους το «μάρμαρο»…
Στην ανάρτησή του αναφέρει:
«Σήμερα μαζί με τους βαθμούς λάβαμε μέσω email επιστολή από τον κ. Διευθυντή του σχολείου, όπου μας ενημερώνει για την Πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων. Συγκεκριμένα αποφασίστηκε η εξαίρεση του Τμήματος Β1 (εκεί είναι η κόρη μου) από την πολυήμερη εκπαιδευτική επίσκεψη της Β τάξης, επειδή έκρινε ότι με την συμπεριφορά τους δε συμμορφώνονται με τους κανόνες που διέπουν τη σχολική ζωή και ως εκ τούτου τίθεται εν αμφιβόλω η εμπιστοσύνη προ το πρόσωπό τους (για 25 μαθητές) για την ομαλή διεξαγωγή της εκδρομής.
Με άλλα λόγια 25 μαθητές αποκλείονται από μια δραστηριότητα του σχολείου τους με ένα γενικό σκεπτικό περί συμπεριφοράς για όλους να είναι το ίδιο. Είναι δικαίωμα του Συλλόγου Διδασκόντων να πάρει τέτοια απόφαση.
Στο Δυτικό Πολιτισμό που ζούμε και με πολίτευμα την Δημοκρατία εφαρμόζεται η εξατομίκευση της όποιας κατηγορίας αλλά και της ποινής, εδώ έχουμε μία κατηγορία και μία ποινή για 25 μαθητές (μοιάζει να έρχεται από άλλες εποχές).
Για το δικό μου το παιδί δεν μου προσδιορίζει κανείς τι έχει κάνει ώστε να φροντίσω ως κηδεμόνας να διορθωθεί η συμπεριφορά του. Γνωρίζω για το Δημόσιο Σχολείο, όλων των βαθμίδων, ότι αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα (χρηματοδότησης, ελλείψεις προσωπικού, κτιριακά κ.α.) και αντιλαμβάνομαι την δυσκολία των διδασκόντων να κάνουν την δουλειά τους.
Όμως οι μαθητές (τα παιδιά μας) είναι άνθρωποι, έχουν προσωπικότητα και σίγουρα όλα διαφορετικά μεταξύ τους. Αυτό το τσουβάλιασμα με προβληματίζει ως γονέα αλλά και ως πολίτη για την παιδαγωγική του αξία καθώς και για τα αποτελέσματα που θα έχει στο μέλλον για να μπορέσουν αυτά τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τις πολιτικές που οδηγούν στην κατάρρευση του κοινωνικού κράτος.
Κάπου εδώ φαίνεται η απουσία των Κοινωνικών Επιστημών από τα σχολεία. Ξεχάστηκα γράφοντας τα παραπάνω, πρέπει να πάω να πληρώσω το φροντιστήριο για τα μαθήματα της κόρης μου».