Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκεται το μεγάλο έργο της διαμόρφωσης του δρόμου Γούρνες-Χερσόνησος, το οποίο μπλόκαρε μετά από παρέμβαση της Σπηλαιολογικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία ζητά να προστατευθούν σπηλαιώσεις που βρίσκονται στη χάραξη της οδού που διασχίζει τον Αποσελέμη.
Από την πλευρά του, ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης «χτυπάει καμπανάκι», ξεκαθαρίζοντας ότι το έργο έχει εγκεκριμένη περιβαλλοντική μελέτη και οποιαδήποτε ανατροπή οδηγεί στην απένταξη του έργου, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να επιστρέψουμε 75 .000.000 ευρώ! Παράλληλα, επικαλείται και τη γνωμάτευση της τοπικής αρχαιολογίας που αξιολόγησε ότι δεν υπάρχουν ευρήματα που θα δικαιολογούσαν τη δέσμευση της έκτασης.
Το θέμα οδηγείται στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο καλείται να πάρει κρίσιμες αποφάσεις για την εξέλιξη της εργολαβίας και να αξιολογήσει εάν πρέπει να διατηρηθούν ή να επιχωματωθούν οι σπηλαιώσεις που σήμερα αξιοποιούνται από κτηνοτρόφους της περιοχής ως… μάντρες ζώων…
Συγκεκριμένα, όπως εξηγεί στην «Π» ο διευθυντής συγκοινωνιακών έργων του ΒΟΑΚ κ. Γιώργος Αγαπάκης, το διακύβευμα είναι μεγάλο, όχι μόνο διότι κινδυνεύει να τιναχθεί “στον αέρα” η κρίσιμη αυτή, για την αναβάθμιση του ΒΟΑΚ, εργολαβία αλλά και γιατί εάν το έργο ολοκληρωθεί εμπρόθεσμα, τότε η χώρα μας θα επιβραβευθεί με ένα μπόνους 120 εκ. ευρώ, το οποίο θα μπορέσει να αξιοποιήσει για να υλοποιήσει και άλλα έργα που έχει ανάγκη ο τόπος μας.Όπως εξηγεί η εργολαβία, στο σύνολό της σήμερα έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό που ξεπερνά το 80%, και οι προβλεπόμενες εκσκαφές στην κύρια αρτηρία έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό άνω του 90%.
Αντίστοιχα, έχουν καλή εξέλιξη και οι οδοστρωσίες και τα ασφαλτικά σε ποσοστό που ξεπερνά το 60%. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στις σπηλαιώσεις ο κ. Αγαπάκης είναι κατηγορηματικός, αφού όπως τονίζει η ύπαρξη τους είναι γνωστή πριν από τον σχεδιασμό και τη δημοπράτηση του έργου το οποίο έχει εγκεκριμένη μελέτη περιβαλλοντικών όρων.
Δηλαδή οι σπηλαιώσεις δεν αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών, στο πλαίσιο εκσκαφών, αλλά προϋπήρχαν και είναι γνωστό ότι χρησιμοποιούνται από κτηνοτρόφο για τη φύλαξη των ζώων τους.
Μάλιστα, σύμφωνα με την έγγραφη εκτίμηση του τεχνικού συμβούλου του έργου, οι σπηλαιώσεις αφορούν σε δύο κοιλώματα που έχουν λαξευθεί δημιουργώντας την εικόνα της σπηλαίωσης, ενώ πρόκειται για μια ανθρωπογενή υποσκαφή.
Στο επίμαχο σημείο κατασκευάζεται μια γέφυρα, η οποία έχει θεμελιωθεί, έχουν μπει οι βάσεις και οι κορμοί, και το κόστος των εργασιών που έχει πιστοποιηθεί φτάνει τα 3.000.000 ευρώ, ενώ το σύνολο της παρέμβασης φτάνει τα 10εκ ευρώ.
Όπως εξηγεί ο κ. Αγαπάκης, οι διάφορες λύσεις που προτάθηκαν για την προστασία των σπηλαιώσεων έχουν πολύ μεγάλο κόστος, το οποίο είναι αδύνατο να καλυφθεί από τον προϋπολογισμό του έργου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα απαιτηθεί μια συμπληρωματική σύμβαση, η οποία όμως δεν μπορεί να εγκριθεί από την ισχύουσα νομοθεσία ακριβώς επειδή το θέμα που ανέκυψε δεν ήταν απρόβλεπτο.
Οι σπηλαιώσεις ήταν γνωστές και ορατές και δεν επηρέασαν την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου. Η πρόταση του ΟΑΚ, όπως εξηγεί ο κ. Αγαπάκης, το συγκεκριμένο σημείο των σπηλαιώσεων να καταχωθεί με υλικό ήπιο, το οποίο δεν θα προκαλεί μη αναστρέψιμα προβλήματα. Η κατάχωση των σπηλαιώσεων αποτελεί μονόδρομο, διότι σε διαφορετική περίπτωση το έργο θα απενταχθεί και θα απαιτηθεί η επιστροφή κοινοτικών πόρων ύψους 75 .000.000 ευρώ, ενώ και οι κοινοτικές επιπτώσεις θα είναι τεράστιες δεδομένου ότι το έργο αποτελεί δομικό τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα και μάλιστα σε ένα από τα πιο νευραλγικά τμήματά του.