Μία συναρπαστική εμπειρία ζωής, η εξερεύνηση ενός σπηλαίου που ξεπερνά τα 1.200 μέτρα βάθος μπορεί ακόμα και να σώσει ανθρώπινες ζωές!
Η «Π» είχε αναδείξει την προσπάθεια που γίνεται από σπηλαιολόγους της χώρας να ανακαλύψουν τα μυστικά που κρύβει ο Γουργούθακας στα -1208 μέτρα!
Πρόκειται για ένα σπήλαιο της περιφερειακής ενότητας Χανίων και η είσοδός του τοποθετείται στα Λευκά Όρη σε υψόμετρο 1600 μέτρων. Είναι το βαθύτερο σπήλαιο στην Ελλάδα που έχει ανακαλυφθεί.
Πέρα, όμως, από τη χαρά της ανακάλυψης, αυτή η αποστολή έχει και επιστημονικό χαρακτήρα. Ανάμεσα στους σπηλαιολόγους βρίσκεται και ο κ. Σάββας Παραγκαμιάν, μέλος της ομάδας Μικροβιολογίας του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Παναγιώτη Σαρρή.
Οι ερευνητές θα βάλουν στο μικροσκόπιό τους τα μικρόβια που ζουν σε μια σπηλιά βάθους 1200 μέτρων, θα ανακαλύψουν ποιες είναι οι στρατηγικές επιβίωσής τους και ποιες χρήσιμες για τον άνθρωπο ουσίες παράγουν.
Ο κ. Σαρρής εξηγεί στην «Π» πως δόθηκε μία μοναδική ευκαιρία στην ομάδα να λάβει δείγματα από το σπήλαιο και να ανακαλύψει τον μικροβιακό πλούτο του σπηλαίου. Στόχος είναι να δημιουργηθεί μία συλλογή από μικρόβια, τα οποία θα προσπαθήσουν να μελετήσουν ως προς την ικανότητά τους να παράγουν αντιβιοτικά.
Η μικροβιολογία των σπηλαίων έχει τα τελευταία χρόνια κεντρίσει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας ερευνητικής κοινότητας. Τα μικρόβια που ζουν σε αυτά τα περιβάλλοντα, επιβιώνουν υπό αντίξοες συνθήκες, για το λόγο αυτό παράγοντας πολύ ισχυρά αντιβιοτικά έναντι των ανταγωνιστών τους, με αποτέλεσμα να αποτελούν μια πολύ καλή πηγή για την ανίχνευση νέων αντιμικροβιακών ουσιών, κ.α..
Όπως τονίζει ο καθηγητής και όπως ήδη είναι γνωστό, τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούμε σήμερα σε μερικά χρόνια δε θα προσφέρουν καμία προστασία, ουσιαστικά, θα είναι άχρηστα αφού τα μικρόβια, ήδη είναι ανθεκτικά σε αρκετά από αυτά. Εκτιμάται πως το 2050, περισσότεροι άνθρωποι θα χάνουν τη ζωή τους από πολυανθεκτικά μικρόβια από ό,τι από καρκίνο.
Περιβάλλοντα, λοιπόν, με ανάλογες συνθήκες πιέζουν τους οργανισμούς να παράξουν αντιβιοτικά που θα είναι πολύ χρήσιμο να έχουμε στη φαρέτρα μας. Δε θα αποτελούν ένα σημαντικό όπλο μονάχα στην κλινική μικροβιολογία αλλά και την αγροδιατροφή για την καταπολέμηση ενός μεγάλου αριθμού παθογόνων. Ήδη, κάποιες αντιμικροβιακές και εντομοκτόνες ουσίες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τροφίμων έχουν απαγορευτεί, ενώ πάνω από το 70% των ουσιών προβλέπεται να αποσυρθούν τα επόμενα χρόνια.
Αναζητούνται, λοιπόν, εναλλακτικές λύσεις, οι μικροοργανισμοί φαίνεται να προσφέρουν νέες διεξόδους.
Ο κ. Σαρρής σημειώνει πως στη χώρα μας ο μικροβιακός πλούτος δεν έχει μελετηθεί σε βάθος και αξιοποιηθεί, έχουμε πολλά μικροπεριβάλλοντα που μπορούν να μας προσφέρουν πολύ ενδιαφέροντες οργανισμούς για μελέτη. Το εργαστήριό του στο ΙΤΕ και στο τμήμα Βιολογίας του Παν/μίου Κρήτης, έχει ήδη μια συλλογή με 800 στελέχη μικροβίων με εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Ο καθηγητής τονίζει πως τα σπήλαια στην Ελλάδα, όσο αφορά στη μικροβιολογία, δεν έχουν εξεταστεί και ο Γουργούθακας μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα σπήλαια που θα μελετηθεί στο επίπεδο αυτό με επιστημονική σκοπιά.