Στην «κόψη του ξυραφιού» τα δημόσια έργα, καθώς οι οικονομικές πιέσεις έχουν γίνει αφόρητες στους εργολήπτες που κάθονται σε «ανάμενα κάρβουνα» ενώ περιμένουν πότε οι kυβερνητικές δεσμεύσεις που έχουν διατυπωθεί προφορικά σε σχέση με την αναθεώρηση τιμών, αλλά και την εξάμηνη παράταση υλοποίησης των έργων θα γίνουν τροπολογίες και θα δώσουν ανάσα στην εμφαγματική κατάσταση του κατασκευαστικού κλάδου.
Τα περισσότερα εργοτάξια εξελίσσονται σημειωτόν -στην καλύτερη περίπτωση- καθώς οι εργολήπτες «περιμένουν στη γωνία» για την περίφημη αναθεώρηση τιμών, ενώ την ίδια στιγμή δεν είναι λίγοι εκείνοι που προσανατολίζονται στη διάλυση των συμβάσεων, καθώς δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος της οικονομικής πίεσης που δέχονται.
Την ίδια ώρα, παρέμβαση της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων δικαιώνει απόλυτα τα αιτήματα των εργοληπτών, που ζητούν αύξηση των τιμών λόγω των προβλημάτων που έχουν ανακύψει στην εφοδιαστική αλυσίδα λόγω της ενεργειακής κρίσης στην Ουκρανία και των συνεχιζόμενων συνεπειών του covid -19.
Το έγγραφο αυτό κλιμακώνει την πίεση προς την Κυβέρνηση αφού όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «εφόσον συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα της αναθέτουσας αρχής όπως εν προκειμένω αποτελεί η αύξηση των τιμών των προϊόντων, λόγω των εν θέματι γεγονότων, παρέχεται η δυνατότητα κατόπιν γνωμοδότησης του αρμόδιου συλλογικού οργάνου, τροποποίησης των συναφθεισών συμβάσεων και αναπροσαρμογής της συμβατικής τιμής σε ποσοστό έως 50% επί της αξίας της αρχικής σύμβασης υπό την τήρηση και των λοιπών σωρευτικών προϋποθέσεων και υπό την αυτονόητη προυπόθεση ότι η αναθέτουσα αρχή μπορεί να εξασφαλίσει τις αναγκαίες πιστώσεις».
Μάλιστα, όπως ξεκαθαρίζει, τα παραπάνω ισχύουν ακόμα και στην περίπτωση που στις συναφθείσες συμβάσεις περιλαμβάνεται ρητός όρος περί μη αναθεώρησης της συμβατικής τιμής κατά τη διάρκεια της σύμβασης, δεδομένου ότι ένας τέτοιος όρος καταλαμβάνει περιπτώσεις συνήθους και ομαλής εκτέλεσης συμβάσεων κατά τις οποίες δεν έχουν ενσκήψει απρόοπτες μεταβολές των περιστάσεων που ενδεχομένως καθιστούν υπέρμετρα δυσανάλογη και επαχθή την παροχή αναδόχων και δικαιολογούν την αναπροσαρμογή της συμβατικής τιμής.
Σε ό,τι αφορά στις παρατάσεις που ζητούν οι εργολήπτες για την ολοκλήρωση των εργασιών το σχετικό έγγραφο τονίζει ότι «ως προς τα ζητήματα που έχουν δημιουργηθεί από την ομαλή λειτουργία της αλυσίδας ανεφοδιασμού, λόγω του covid αλλά και της κρίσης στην Ουκρανία, επισημαίνεται ότι οι σχετικές καθυστερήσεις εκ μέρους των οικονομικών φορέων στην υλοποίηση των υποχρεώσεών τους που απορρέουν από ήδη συναφθείσες συμβάσεις και οι οποίες συνδέονται με την παράδοση αγαθών εφόσον οφείλονται σε προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας παρέχουν καταρχάς έρεισμα για μετάθεση του χρόνου παράδοσης και τροποποίησης των σχετικών συμβάσεων (κατ’ άρθρο 123 παρ. 1 περ.του ν.4412/2016 σε συνδυασμό με την παρ. 4 του ίδιου άρθρου) μη συνιστώντας ουσιώδεις τροποποιήσεις της αρχικής σύμβασης.
Από την πλευρά του πάντως το κυβερνητικό επιτελείο που θεωρητικά έχει δεσμευτεί ότι θα προχωρήσει στην περίφημη αναθεώρηση τιμών αλλά και σε παράταση στο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των έργων προσπαθεί να δικαιολογήσει τις καθυστερήσεις και τις αναβολές του προβάλλοντας δημοσιονομικά προβλήματα και τη γενικότερη δύσκολη οικονομική συγκυρία που έχει διαμορφωθεί.
Το έμπειρο στέλεχος του ΣΑΤΕ κ. Ζαχαρίας Αθουσάκης περιγράφει ότι η κατάσταση είναι κυριολεκτικά δραματική, καθώς ο κλάδος πιέζεται αφόρητα και η καθυστέρηση στην ανακοίνωση των μέτρων που έχουν ζητηθεί έχει βαρύ οικονομικό κόστος. Τα περισσότερα εργοτάξια σήμερα δουλεύουν με μειωμένο προσωπικό σε ποσοστό 20% καθώς η οικονομική πίεση είναι τεράστια.
Όλος ο κλάδος έχει κατεβάσει τους ρυθμούς περιμένοντας την περίφημη αναθεώρηση για να δώσει ανάσα στους εργολήπτες που δεν μπορούν να διαχειριστούν την ξέφρενη κούρσα των τιμών σε όλα τα παράγωγα του πετρελαίου είτε αφορά στην άσφαλτο, στην πίσσα ή τους πλαστικούς σωλήνες.
Από τη μια η ενεργειακή κρίση, από την άλλη τα παρελκόμενα του πολέμου στην Ουκρανία και την ίδια στιγμή οι συνεχιζόμενες συνέπειες του covid έχουν πυροδοτήσει μια κατάσταση εφιαλτική την οποία δεν μπορεί να αντέξει ο κλάδος. Σήμερα όσοι εκτελούν έργα δεν μιλούν για κέρδος. Θα είμαστε τυχεροί αν δεν μπούμε μέρα. Γι’ αυτό άλλωστε και πολλοί εργολήπτες προχωρούν στη διάλυση εργολαβιών διότι δεν μπορούν να αντέξουν την οικονομική πίεση.