Μετρά αντίστροφα ο χρόνος για την επαναλειτουργία του Κουμπέ, καθώς το τοπικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε τη μελέτη σκοπιμότητας της εξωτερικής διαμόρφωσης και της χρήσης του χώρου ως παραδοσιακού καφενείου.
Όπως έχει γράψει η «Π», παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη από ειδικούς συντηρητές η μελέτη για την εσωτερική αποκατάσταση του μνημείου, προκειμένου να διορθωθούν μια σειρά από φθορές που εντοπίζονται τόσο στον εσωτερικό χώρο όσο και στη σκεπή του. Είναι άλλωστε γνωστό ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια το μνημείο δε συντηρήθηκε, με αποτέλεσμα να εμφανίζει ζημιές οι οποίες είναι διαχειρίσιμες και ανατάξιμες, και η αντιμετώπισή τους ασφαλώς και αποτελεί αναγκαιότητα.
Επιθυμία της δημοτικής αρχής είναι να ξεκινήσει σύντομα η λειτουργία του χώρου, αφού γίνουν πρώτα οι αναγκαίες εργασίες σε ότι αφορά στην εξωτερική διαμόρφωση του μνημείου, που προβλέπουν μεταξύ άλλων την τοποθέτηση ενός κάγκελου το οποίο θα λειτουργεί προστατευτικά στο πλακόστρωτο καλντερίμι. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΔΕΠΤΑΗ έχει προσεγγίσει την αξιοποίηση του μνημείου και την επαναλειτουργία του ως παραδοσιακού καφενείου σε εντελώς διαφορετικό προσανατολισμό, σε σχέση με το παρελθόν και στη βάση αυτή άλλωστε κατάφερε να αποσπάσει και την τελική έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της δημοτικής επιχείρησης, θα τοποθετηθούν συνολικά δώδεκα τραπέζια τα οποία μάλιστα θα τοποθετηθούν με τρόπο ώστε να μην υπάρχει οπτική όχληση από κάποιον που προσεγγίζει το μνημείο από την κεντρική αγορά της 1866. Δηλαδή διασφαλίζονται όλες οι προϋποθέσεις για την ανάδειξη του μνημείου και της ομαλής επανασύνδεσής του με την πόλη, ως χώρος συνάθροισης των Ηρακλειωτών, όπως άλλωστε λειτουργεί από τις αρχές του 1900.
Όπως έχει ξεκαθαρίσει ο πρόεδρος της ΔΕΠΤΑΗ κ. Μ. Καπετανάκης, “η επαναλειτουργία του Κουμπέ είναι ζήτημα πρώτης γραμμής για τον δήμαρχο Ηρακλείου κ. Βασίλη Λαμπρινό και στο πλαίσιο αυτό προσπαθούμε να το διαχειριστούμε σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία”. Ο ίδιος εκτιμά ότι μετά τη θετική απόφαση από το τοπικό αρχαιολογικό συμβούλιο και τη δρομολόγηση των εργασιών αποκατάστασης του μνημείου -με την προϋπόθεση ότι δεν είναι πολύπλοκές- είναι εφικτό να αρχίσει η λειτουργία του μέσα στον Ιούλιο.
Η επαναλειτουργία του μνημείου ήταν ένα προσωπικό στοίχημα του δημάρχου κ. Β. Λαμπρινού, ο οποίος είχε ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους την αποφασιστικότητα του να μην επιτρέψει να ξεριζωθεί βίαια μια τέτοια λειτουργία στην πόλη, χωρίς κανένα ουσιαστικό λόγο.
Το συμβόλαιο
Όπως έχει γράψει η «Π», ένα συμβόλαιο αγοράς του 1902 δείχνει ότι ο Κουμπές αγοράστηκε από τον Δήμο Ηρακλείου στον οποίο λειτουργούσε παραδοσιακό καφενείο. Στο πωλητήριο συμβόλαιο, ο Δήμος Ηρακλείου με νόμιμο εκπρόσωπο του, τον τότε δήμαρχο Ηρακλείου Αχμέτ Ριφάτ Βέη Αφεντικάκη, αγόρασε από τον Αλή Κουμπαρατζάκη τον Κουμπέ, καθώς σύμφωνα με το σχέδιο πόλης η συγκεκριμένη περιοχή της πλατείας Κορνάρου είχε χαρακτηριστεί κοινόχρηστος χώρος πλατείας.
Μάλιστα στην περιγραφή του συμβολαίου αναφέρεται ο Κουμπές ως «καφενείο ισόγειο συνορευόμενο γύρωθεν υπό δημόσιαν οδόν και της αυλής του Τζαμιού Βαλιδέ Τζαμί», επί του οποίου ο Αλής Κουμπαρατζάκης «είχε την κυριότητα και κατοχή εκ της πατρικής κληρονομιάς και εξαγοράς προ τεσσαράκοντα έτη». Όπως είναι γνωστό, ο περίφημος τζεμπιλχανές κατασκευάστηκε από τους Οθωμανούς και το έργο αυτό είχε φιλανθρωπικό χαρακτήρα. Το νερό αποτελούσε χρόνιο δομικό πρόβλημα της πόλης και ο Κουμπες φτιάχτηκε για να προσφέρει νερό στους περαστικούς αλλά και τους κατοίκους που συγκεντρώνονταν για να ξεκουραστούν και να ξεδιψάσουν.
Παράλληλα όμως το μνημείο το χρησιμοποιούσαν και οι Οθωμανοί για να πλυθούν πριν να μπουν στον Ναό του Σωτήρα τον οποίο είχαν μετατρέψει σε τζαμί της Βασιλομήτορος Βαλιδέ Σουλτάνας, το λεγόμενο Βαλιδέ Τζαμί, απ’ όπου πήρε την ονομασία της όλη η περιοχή μέχρι και σήμερα. Ο Κουμπές ήταν σημείο συνάθροισης και συνάντησης των πολιτών, που κατέβαιναν στην κεντρική αγορά της πόλης για να κάνουν τα ψώνια τους να ανταλλάξουν τα νέα τους, και να βρεθούν με κόσμο.