ΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ “ΚΟΚΚΙΝΟ” Η τουριστική και αγροτική ανάπτυξη επιτείνουν τη λειψυδρία

Μια σπουδαία διαβούλευση ξεκινά στην Κρήτη στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται το εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα του δημόσιου αγαθού του νερού, ως πηγή ζωής για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. ΔΕΥΑ, ΤΟΕΒ και Δήμοι καλούνται να καθίσουν τέλος του μήνα στο ίδιο τραπέζι ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, προκειμένου να τοποθετηθούν στο  Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων Κρήτης, το οποίο φέρει τη σφραγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων έρχεται να δώσει συγκεκριμένα στοιχεία σε σχέση με τους υδατικούς πόρους της Κρήτης προτείνοντας ένα εξορθολογισμένο σχέδιο διαχείρισης βάζοντας κανόνες, πλαίσιο και όρια στη διαχείριση των υπόγειων υδροφορέων από όπου αντλούμε το 90% του νερού που χρειαζόμαστε.

Βάσει των στοιχείων του Σχεδίου, υπάρχει πρόβλημα και μάλιστα σοβαρό στην βόρεια πλευρά του Ηρακλείου, στην πεδιάδα της Μεσσαράς και στην περιοχή της Ιεράπετρας, εκεί δηλαδή που υπάρχει πολύ έντονη ανάπτυξη, είτε αγροτική είτε τουριστική όπου η κατάσταση των υπόγειων υδατικών χαρακτηρίζεται κακή…

Κρίσιμη διαβούλευση

Τέλος του μήνα ξεκινά μια μεγάλη διαβούλευση με ευθύνη της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, που έχει στα χέρια της το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών, με το οποίο επιχειρείται να θεμελιωθεί  ένας συντονισμένος σχεδιασμός διαχείρισης των νερών της Κρήτης.  Με δηλώσεις της στην «Π» η προϊσταμένη της Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Αγγελική Μαρτίνου, απευθύνει κάλεσμα στους φορείς που έχουν την ευθύνη διαχείρισης του νερού στην Κρήτη να μελετήσουν με προσοχή το Σχέδιο Διαχείρισης που έχει συνταχθεί με ευθύνη του Υπουργείου και να καταθέσουν τις απόψεις τους επάνω σε αυτό.

Τι είναι το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών

Η προϊσταμένη του Τμήματος Παρακολούθησης και Προστασίας των Υδατικών Πόρων Ιωάννα Μάρη  με δηλώσεις της στην «Π» εξηγεί ότι το  Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (για συντομία θα το αποκαλούμε Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων ή Σχέδιο) αφορά σε ένα ολιστικό τρόπο διαχείρισης των νερών στην Κρήτη.

Το Σχέδιο βασίζεται σε Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, την Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά (Οδηγία 2000/60/ΕΚ) που θέτει ως βασικό αξίωμα ότι το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν αλλά κοινωνικό αγαθό και κληρονομιά που πρέπει να προστατεύεται και να τυγχάνει κατάλληλης μεταχείρισης. Επιπλέον η Οδηγία θέτει ως όρους ότι όλα τα υδατικά συστήματα πρέπει να παρακολουθούνται (να γνωρίζουμε δηλαδή μέσα από μετρήσεις και παρατηρήσεις αν βρίσκονται σε «καλή» ή «κακή» κατάσταση), να λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα προστασίας τους και να εξασφαλίζεται επαρκές και καλής ποιότητας νερό με βιώσιμο, ισόρροπο και δίκαιο τρόπο όχι μόνο για τον άνθρωπο αλλά και για το περιβάλλον.

 ΠΟΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ “ΚΟΚΚΙΝΟ”
Η τουριστική και αγροτική ανάπτυξη επιτείνουν τη λειψυδρία
Ο Ζελένσκι αρνείται ότι ο πόλεμος με τον Πούτιν είναι σε αδιέξοδο αλλά
Σε τι αφορά το Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων στην Κρήτη;

Όπως εξηγεί η κ. Μάρη, το Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων στην Κρήτη,  «αφορά πρώτα απ΄ όλα σε μία συστηματική καταγραφή όλων των υδατικών πόρων του νησιού. Ήδη από το 2015 (χρονιά στην οποία εκπονήθηκε το 1ο Σχέδιο), έχουν καταγραφεί όλα τα υπόγεια νερά, τα μεγάλα ποτάμια, η λίμνη Κουρνά και τα μεγάλα φράγματα, τα παράκτια νερά (είναι η θάλασσα μέχρι απόσταση 1 μίλι από την ακτή) και τα μεταβατικά (τα μεταβατικά ύδατα είναι οι εκβολές των μεγάλων ποταμών). Σε αυτά τα νερά ή αλλιώς Υδατικά Συστήματα πραγματοποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα μετρήσεις από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Στην συνέχεια με βάση τα αποτελέσματα των μετρήσεων, γίνεται ανάλυση για να δούμε σε ποια κατάσταση βρίσκονται τα νερά. Τέλος συνιστάται η λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την προστασία τους. Κάθε περίπου έξι χρόνια, το Σχέδιο επικαιροποιείται, δηλαδή με βάση τις καινούργιες μετρήσεις, γίνεται μια αποτίμηση της τρέχουσας κατάστασης των υδάτων. Βλέπουμε δηλαδή μετά από έξι χρόνια (πολύ χονδρικά) τι πήγε και τι δεν πήγε καλά στα νερά, ενώ παράλληλα προτείνονται νέα μέτρα δηλαδή μελέτες και τα έργα που πρέπει να υλοποιηθούν πάντα με βάση τις αρχές της Οδηγίας Πλαίσιο.

Το νέο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων της Κρήτης (που είναι το τρίτο κατά σειρά Σχέδιο) έχει εκπονηθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και έχει αναρτηθεί προς διαβούλευση.

Η κ. Μάρη τονίζει χαρακτηριστικά ότι κατά την άποψή της «το Σχέδιο θα έπρεπε να εκπονηθεί από την δική μας Υπηρεσία δηλαδή τη Διεύθυνση Υδάτων που εκτός του ότι από τον Νόμο είναι η αρμόδια Υπηρεσία, είναι και η Υπηρεσία που διαχρονικά γνωρίζει πολύ καλά τις συνθήκες και την ιδιαιτερότητες του νησιού και έρχεται καθημερινά σε επαφή με φορείς που παρέχουν νερό όπως οι Δήμοι, οι ΔΕΥΑ, οι ΤΟΕΒ καταγράφοντας και τα προβλήματά τους αλλά και τις προκλήσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν. Δυστυχώς, η Υπηρεσία μας είναι τραγικά υποστελεχωμένη (όπως άλλωστε όλος ο δημόσιος τομέας) για να μπορεί να υποστηρίξει ένα τόσο μεγάλο έργο. Και ακριβώς επειδή η εκπόνηση του Σχεδίου έχει γίνει κεντρικά από το Υπουργείο και όχι τοπικά, είναι πολύ σημαντικό να συμμετέχουμε όλοι στη διαβούλευση καταθέτοντας τις απόψεις και τις παρατηρήσεις μας επί του νέου Σχεδίου».

Ποια είναι η κατάσταση των υπόγειων υδάτων στην Κρήτη;

Από το σύνολο των αποτελεσμάτων της κατάστασης των Υδάτων στην Κρήτη, η κ. Μάρη παραθέτει την κατάσταση των Υπογείων υδάτων όπως αυτή απεικονίζεται στο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων. «Θα εστιάσω στα υπόγεια νερά πρώτον γιατί από τους υπόγειους υδροφορείς αντλούμε σχεδόν το 85-90% του νερού που χρειαζόμαστε (για ύδρευση-άρδευση-βιομηχανία-τουρισμό κλπ.) και δεύτερον γιατί τα υπόγεια νερά είναι τα πλέον «ευαίσθητα» και από τη στιγμή που θα υποβιβαστούν είναι πολύ δύσκολο να επανέλθουν και να εξυγιανθούν!

Τα υπόγεια νερά στην Κρήτη βρίσκονται γενικά σε σχετικά καλή κατάσταση. Από τα 91 υπόγεια υδατικά συστήματα που είναι καταγεγραμμένα στο Σχέδιο, τα 80 βρίσκονται σε «καλή» κατάσταση ενώ τα 11 βρίσκονται σε «κακή» κατάσταση κυρίως λόγω υπεράντλησης αλλά και υποβάθμισης της ποιότητάς τους.

Ποιες περιοχές είναι στο «κόκκινο»;

Σε κακή κατάσταση λόγω υπεράντλησης και υποβάθμισης της ποιότητάς σύμφωνα με το Σχέδιο Διαχείρισης εντοπίζονται τα υπόγεια νερά στην βόρεια πλευρά του Ηρακλείου καθώς και στην πεδιάδα της Μεσσαράς και στην περιοχή της Ιεράπετρας, εκεί δηλαδή που υπάρχει πολύ έντονη ανάπτυξη είτε αγροτική είτε τουριστική (στους χάρτες από το Σχέδιο προς διαβούλευση, τα υπόγεια υδατικά συστήματα σε «κακή» κατάσταση απεικονίζονται με κόκκινο). Είναι χαρακτηριστικό ότι στη λίστα με τα «κόκκινα» σημεία είναι η περιοχή της Κέρης στην Τύλισο, το πορώδες παράκτιο βόρειο μέτωπο του Ηρακλείου, το πορώδες του Καστελίου, του Τυμπακίου, της Γαλιάς και Βαγιωνιάς, Ασημίου, των Ρουσοχωρίων, του Γούδουρα, το πορώδες παράκτιο του Τυμπακίου, το καρστικό παράκτιο του Ηρακλείου, Γουβών, Χερσονήσου.