Την ώρα που οι γυναίκες στο Ιράν διαδηλώνουν για το αυτονόητο, επιστήμονες από τη Μεσόγειο δηλώνουν «παρούσες» στην έρευνα. Με σκοπό να δώσει μια τρέχουσα εικόνα της Μεσογειακής επιστήμης, το Ίδρυμα Seneca – Οργανισμός Επιστήμης και Τεχνολογίας της Περιφέρειας της Μούρθια προσφέρει στο κοινό την τρίτη έκθεσή του για τις γυναίκες επιστήμονες, αυτή τη φορά στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου MEDNIGHT – Mediterranean Researchers’ Night. Είναι μια συλλογή από σύντομες βιογραφίες με νέα, φρέσκα, διαφορετικά και σύγχρονα πρόσωπα. Πρόσωπα γυναικών που ζουν πολύ διαφορετικές προσωπικές, πολιτιστικές και επαγγελματικές συνθήκες, αλλά όλες με ένα κοινό στοιχείο που τις συνδέει: το Mare Nostrum.
Στην προσπάθεια συμμετέχει η διευθύντρια Ερευνών στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας στο ΙΤΕ, Δρ. Παναγιώτα Ποϊράζη ενώ από την Ελλάδα είναι επίσης η κ. Κωνσταντίνα Νικήτα, από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Η Δρ. Π. Ποϊράζη εξηγεί στην «Π» πως πρόκειται για μία δράση από διάφορες χώρες της Μεσογείου, όπου προβάλλεται το έργο γυναικών που δραστηριοποιούνται στον χώρο της επιστήμης. Διοργανώνονται διάφορες εκδηλώσεις, όπως η έκθεση που έγινε πρόσφατα στην Ισπανία, όπου σε ένα πάρκο τοποθετήθηκαν μεγάλες πινακίδες με τα πορτρέτα των ερευνητριών.
Ακόμα και σήμερα, το έτος 2022, το ποσοστό των γυναικών στην επιστήμη είναι πολύ μικρό, λίγες είναι οι χώρες που έχουν καταφέρει να το αυξήσουν.
Σε ερώτηση, αν η ίδια έχει αισθανθεί πως συναντά εμπόδια μπροστά της λόγω του φύλου της, απαντά πως δεν πρόκειται για κάτι ξεκάθαρο. Είναι κάτι που βιώνει κανείς στην καριέρα του υπόγεια, διαπιστώνει εύκολα πως στο περιβάλλον του οι γυναίκες είναι λίγες, ιδιαίτερα όσο αφορά στις υψηλές βαθμίδες, ακόμα και στο ΙΤΕ. Οι αξιολογητές είναι πιο αυστηροί απέναντι στις γυναίκες ενώ στις δημοσιεύσεις, παρατηρεί κανείς πως οι αναφορές σε άρθρα με επικεφαλής γυναίκες είναι λιγότερες, αυτό σημαίνει πως αν κανείς γίνει μέλος σε εργαστήριο, όπου υπεύθυνη είναι μια γυναίκα, μπορεί να του κοστίσει στην καριέρα του.
Γίνονται προσπάθειες αυτό να αλλάξει, να υπάρχει ίση αντιμετώπιση των φύλων στον επιστημονικό χώρο. Υπάρχουν μέντορες από πιο ανεπτυγμένα κράτη που έρχονται σε επαφή με άτομα που χρειάζονται βοήθεια για να έχουν μία καλύτερη πορεία στην επιστήμη.
Όσο αφορά στη σύγκριση με το τι γινόταν 20 χρόνια πριν, η εικόνα έχει αλλάξει, όπως και η κοινωνία, ωστόσο ακόμα δεν έχουμε φτάσει στην εκπροσώπηση των δύο φύλων σε ποσοστό 50%- 50%.
Λεπτομέρειες για τη δράση μπορεί να δει κανείς στον εξής σύνδεσμο: https://mednight.eu/ mediterranean-faces-of-science-2/?lang=el&fbclid=IwAR0OzraHPct9aS5IlvGC5nBj1zLVz8rOTnVQhVVPQVjrD3lR1cWNyP4CObQ.
Τα επίσημα στοιχεία
Το πόσο πίσω είμαστε σε αυτό το κομμάτι, φαίνεται και από την έκθεση «She Figures 2021» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία παρακολουθεί από το 2003 το επίπεδο προόδου προς την ισότητα των φύλων στην έρευνα και την καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πέραν αυτής.
Στη δημοσίευση «She Figures 2021» επισημαίνεται ότι, κατά μέσο όρο, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, το ποσοστό γυναικών μεταξύ των φοιτητών (54%) και των αποφοίτων (59%) υπερέβαινε αυτό των ανδρών και ότι υπάρχει σχεδόν ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων σε διδακτορικό επίπεδο (48%). Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα διαφορές μεταξύ των τομέων σπουδών. Για παράδειγμα, οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το ένα τέταρτο των κατόχων διδακτορικού διπλώματος στον τομέα των ΤΠΕ (22%), ενώ αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 60% στους τομείς της υγείας και πρόνοιας και της εκπαίδευσης (60% και 67% αντίστοιχα).
Επιπλέον, οι γυναίκες αποτελούν μόλις το ένα τρίτο περίπου των ερευνητών (33%). Στο υψηλότερο επίπεδο της πνεπιστημιακής κοινότητας, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται, κατέχοντας περίπου το ένα τέταρτο των θέσεων τακτικού/-ής καθηγητή/-τριας (26%). Οι γυναίκες είναι επίσης λιγότερο πιθανό να απασχολούνται ως επιστήμονες και μηχανικοί (41%) και υποεκπροσωπούνται μεταξύ των αυτοαπασχολούμενων επαγγελματιών στους τομείς των θετικών επιστημών, της μηχανικής και των ΤΠΕ (25%).