Έκρηξη οργής έχει προκαλέσει στον εργοληπτικό κλάδο το γεγονός ότι απειλούνται να τιναχθούν στον αέρα έργα αξίας 20 εκατομμυρίων ευρώ στην Κρήτη, τα οποία συμβασιοποιήθηκαν –στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης της Γ.Γ. Αθλητισμού με τους Δήμους, και ενώ άρχισαν να εκτελούνται, μπλόκαρε η ροή της χρηματοδότησής τους.
Οι εργολήπτες είναι στα κάγκελα και έχουν ήδη ζητήσει την παρέμβαση του πρωθυπουργού, καθώς είναι ασυγκράτητη η αγανάκτησή τους.
Όπως καταγγέλλουν, την ίδια ώρα που οι μικρομεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις βρίσκουν μόνο εμπόδια στο δρόμο τους στη διεκδίκηση νέων έργων όπως της Θεσσαλίας, τώρα με τους κυβερνητικούς χειρισμούς ναρκοθετείται και η εκτέλεση των έργων που έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί.
Εκπρόσωποι του εργοληπτικού κλάδου δηλώνουν στην “Π” και το Patris.gr ότι εάν δεν αντιμετωπισθούν άμεσα τα προβλήματα σε σχέση με τη ροή της χρηματοδότησης των έργων που έχουν μπλοκάρει, είναι μονόδρομος να ξεκινήσουν οι δικαστικές προσφυγές αγωγής για αποζημιώσεις και η κυβέρνηση θα πρέπει να απολογηθεί και να απαντήσει στις τοπικές κοινωνίες για τους χειρισμούς της και για τα έργα που δεν θα εκτελεστούν με ευθύνη της.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι και οι δήμοι θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις δικαστικές προσφυγές αποζημίωσης των εργοληπτών και τα έργα δεν θα γίνουν…
Πώς φτάσαμε ως εδώ;
Όπως προκύπτει, τα έργα τα οποία σήμερα βρίσκονται στον αέρα, τροχοδρομήθηκαν μέσω μιας προγραμματικής σύμβασης που υπέγραψαν οι δήμοι με την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, με τον όρο μέσα σε ένα εξάμηνο να έχουν συμβασιοποιηθεί. Σύμφωνα με τους εργολήπτες, πρόκειται για έργα που έχουν προϋπολογισμούς από 600 χιλιάδες ευρώ μέχρι 1,5 εκ. ευρώ.
Πολλά από αυτά τα έργα είχαν καθυστερήσεις στις εγκρίσεις τους, όπως για παράδειγμα από το Ελεγκτικό Συνέδριο, με αποτέλεσμα να συμβασιοποιηθούν μετά την παρέλευση της εξάμηνης προθεσμίας που όριζε η προγραμματική σύμβαση που είχαν υπογράψει οι δήμοι με την ΓΓ Αθλητισμού.
Έτσι, οι εργοληπτικές επιχειρήσεις που είχαν αναλάβει την εκτέλεσή τους με τη σύμβαση που έχουν υπογράψει με τους δήμους, άρχισαν να τα εκτελούν και μόλις κατέθεσαν τους πρώτους λογαριασμούς για να πληρωθούν διαπίστωσαν ότι υπάρχει εμπλοκή στη χρηματοδότηση των έργων.
Όπως τονίζουν οι εργολήπτες, αφενός είναι αδύνατο το κόστος αυτών των έργων να το επωμιστούν οι δήμοι και αφετέρου είναι τραγικό όλες αυτές οι σημαντικές παρεμβάσεις να στοιχειώσουν και να γίνουν ημιτελή έργα, την ίδια στιγμή που υπάρχουν τεράστιες ανάγκες σε υποδομές.
Τα πρώτα καμπανάκια
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι εργολήπτες μόλις εντόπισαν τις διαστάσεις του προβλήματος απευθύνθηκαν στον αναπληρωτή υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Γιάννη Βρούτση με επιστολή τους, στην οποία παρέθεταν το πρόβλημα και ζητούσαν την παρέμβασή τους για να λυθεί.
Ειδικότερα, η επιστολή συντάχθηκε από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ), στις 9-8-24 στην οποία αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «ύστερα από ενημέρωση πολλών εταιρειών-μελών μας, σας γνωρίζουμε ότι σε μία σειρά έργων που δημοπρατήθηκαν, συμβασιοποιήθηκαν και εκτελούνται στο πλαίσιο προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού και άλλων φορέων (κυρίως Δήμων) έχει δημιουργηθεί σημαντικότατο πρόβλημα μη πληρωμής πιστοποιημένων λογαριασμών όλων των σχετικών έργων.
Όπως μας διευκρινίζουν οι εταιρείες-μέλη μας, το πρόβλημα ανακύπτει από την χρονική καθυστέρηση συμβασιοποίησης των έργων μετά τις προγραμματικές συμβάσεις, κάτι για το οποίο δεν ευθύνονται οι ίδιες.
Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα σημαντικό και εκτιμούμε ότι επιθυμία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, Αναθέτουσες Αρχές, Ανάδοχοι) είναι να μην οδηγηθεί η επίλυσή τους στις δικαστικές αίθουσες, αφού και τα έργα δεν θα ολοκληρωθούν και το Δημόσιο θα επιβαρυνθεί με μεγαλύτερες δαπάνες και οι τοπικές κοινωνίες και οι πολίτες, εν τέλει, θα στερηθούν των αθλητικών αυτών υποδομών, ενώ αναμένουν την ολοκλήρωσή τους προκειμένου να αξιοποιηθούν».
Βλέπουν την πλάτη του Υπουργείου Αθλητισμού
Ωστόσο, το Υπουργείο δεν έδειξε να ευαισθητοποιείται από την παρέμβαση αυτή, την ίδια ώρα που η αγανάκτηση και η οργή περισσεύουν στον εργοληπτικό κλάδο. Αντίστοιχη είναι και η αντιμετώπιση των δημάρχων που, ενώ ζήτησαν εξηγήσεις για τα έργα που έχουν μπλοκάρει στις περιοχές τους με αλλεπάλληλες παρεμβάσεις τους προς το αρμόδιο Υπουργείο, εισπράττουν απόρριψη.
Μέσα σε αυτό το βαρύ κλίμα ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών αναγκάστηκε να επανέλθει με επιστολή του στις 31 Ιανουαρίου 2025, στην οποία αναφέρει μεταξύ άλλων τα παρακάτω:
«Ύστερα από πολλές οχλήσεις εταιρειών-μελών μας επανερχόμαστε στο ζήτημα που σας θέσαμε με το σχετικό και το οποίο εν συντομία αφορά σε μη πληρωμή πιστοποιημένων λογαριασμών μίας σειράς έργων -περίπου 20 σε πλήθος- που δημοπρατήθηκαν, συμβασιοποιήθηκαν και εκτελούνται στο πλαίσιο προγραμματικών υποχρεώσεων μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού και άλλων φορέων (κυρίως Δήμων), συνολικής συμβατικής αξίας περίπου 20 εκατομμυρίων ευρώ. Επαναλαμβάνουμε ότι το πρόβλημα ανακύπτει από τη χρονική καθυστέρηση συμβασιοποίησης των έργων μετά τις προγραμματικές υποχρεώσεις, κάτι για το οποίο δεν ευθύνονται οι εταιρείες-μέλη μας.
Παρακαλούμε εκ νέου για την έστω και νομοθετική διευθέτηση του θέματος που πλέον έχει καταστεί οξύ, αφού οι συμβαλλόμενες Αναθέτουσες Αρχές, είναι αδύνατο να επωμισθούν το βάρος της ολοκλήρωσης των έργων με ιδίους πόρους.
Τονίζουμε ότι παρότι πρόκειται για μικρού προϋπολογισμού έργα, εν τούτοις είναι απαραίτητα και ιδιαίτερα χρήσιμα για την ανάπτυξη των αθλητικών υποδομών των τοπικών κοινωνιών, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να διαμαρτύρονται για την καθυστέρηση παράδοσής τους».
Παρέμβαση στον πρωθυπουργό
Παράλληλα με μια δεύτερη επιστολή του ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών παρεμβαίνει και προς τον πρωθυπουργό με δεύτερη επιστολή του, στην οποία περιγράφει την τραγική κατάσταση με τη χρηματοδότηση έργων στην περιφέρεια Κρήτης.
Ο σύνδεσμος ζητά την παρέμβαση του πρωθυπουργού υπογραμμίζοντας ότι το αρμόδιο υπουργείο κωφεύει εδώ και έξι μήνες.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «για περισσότερο από 6 μήνες εργοληπτικές επιχειρήσεις με έδρα στην περιφέρεια Κρήτης αναμένουν την ανάληψη πρωτοβουλίας από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για την επίλυση του προβλήματος χρηματοδότησης και την, έστω και καθυστερημένη, πληρωμή πιστοποιημένων λογαριασμών μίας σειράς έργων – περίπου 20 σε πλήθος – που δημοπρατήθηκαν, συμβασιοποιήθηκαν και εκτελούνται στο πλαίσιο προγραμματικών υποχρεώσεων μεταξύ της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού και άλλων φορέων (κυρίως ∆ήμων), συνολικής συμβατικής αξίας περίπου €20.000.000.
Ενδεχομένως το γεγονός ότι αφορά μικρού προϋπολογισμού έργα να είναι η αιτία που το αρμόδιο Υπουργείο κωφεύει επί 6μηνο στο αίτημά μας, ωστόσο τα έργα είναι ιδιαίτερα απαραίτητα και χρήσιμα για την ανάπτυξη των αθλητικών υποδομών των τοπικών κοινωνιών, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να διαμαρτύρονται για την καθυστέρηση στην αξιοποίησή τους».
Πολιτικές διαστάσεις
Στο μεταξύ η εμπλοκή που έχει προκληθεί στα έργα έχει προκαλέσει και την οργή του πρώην υφυπουργού Αθλητισμού Λ. Αυγενάκη, ο οποίος εγκαλεί το διάδοχό του για τους χειρισμούς του, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «αποτελεί θεσμικό σας χρέος να δώσετε μια ξεκάθαρη απάντηση για την πορεία των αθλητικών έργων στο Ν. Ηρακλείου. Η κυβέρνηση οφείλει να έχει συνέχεια…».
Καζάνι που βράζει οι αντιδράσεις των εργοληπτών
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών Ζαχαρίας Αθουσάκης, με δηλώσεις του στην «Π», δεν κρύβει την αγανάκτησή του για την εξέλιξη της σοβαρής αυτής υπόθεσης που, όπως τονίζει, έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στον εργοληπτικό κλάδο.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, είναι δραματικό να υπάρχει ανάγκη να κατασκευαστούν έργα και με τους πολιτικούς χειρισμούς που γίνονται να μην προχωρούν και την εμπλοκή αυτή να την πληρώνουν οι εργολάβοι. Αν τα έργα οδηγηθούν σε απένταξη θα υπάρξουν δικαστικές διαμάχες με αγωγές αποζημίωσης και το ακόμα χειρότερο είναι ότι τα έργα θα μείνουν ημιτελή.
Ο κ.Αθουσάκης τονίζει ακόμα ότι «είναι ανήκουστο, τοπικό στέλεχος της Ν.Δ. να στρέφεται κατά των προγραμματισμένων έργων του Υπουργείου Αθλητισμού στην Κρήτη επειδή υπάρχει εμπάθεια με τον πρώην υπουργό. Και όλα αυτά, ενώ γνωρίζει ότι οι ανάδοχοι δεν μπορούν να πληρωθούν από πέρυσι τον Απρίλιο με αποτέλεσμα να έχουν εγκαταλειφθεί. Είναι τρομερό αυτό που συμβαίνει.
Κάναμε υπομονή, δώσαμε πίστωση χρόνου στο αρμόδιο υπουργείο, αλλά δυστυχώς η κατάσταση είναι ίδια. Είναι απελπιστικό από τη μια πλευρά να αγνοούνται οι ανάγκες των τοπικών κοινωνιών σε έργα και από την άλλη πλευρά να υπάρχουν εγκεκριμένοι απλήρωτοι λογαριασμοί έργων από το καλοκαίρι του 2024…».