Σε κατάσταση απόγνωσης δεκάδες ιδιοκτήτες ημιτελών αυθαιρέτων κατασκευών στο πολεοδομικό συγκρότημα του Ηρακλείου και Δήμους της ενδοχώρας του νομού, οι οποίοι είχαν ενταχθεί στον παλαιό νόμο 1337/83 (τον λεγόμενο νόμο Τρίτση), και σήμερα συναντούν ανυπέρβλητα -όπως καταγγέλλουν- εμπόδια στην ολοκλήρωση της τακτοποίησης των κτισμάτων τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν ούτε να τα μεταβιβάσουν!
Το όλο θέμα έχει ξεσηκώσει έντονες αντιδράσεις και από τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων αλλά και από τον κλάδο των μηχανικών, αφού όπως τονίζουν το πρόβλημα προκύπτει από την ανάγνωση του νόμου της Πολεοδομίας του Δήμου Ηρακλείου, με την οποία διαφωνεί η Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
Πρόκειται για συμπολίτες μας, οι οποίοι έχουν στην ιδιοκτησία τους κτίσματα που δεν έχουν ολοκληρωθεί κατασκευαστικά ή δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί, τα οποία είχαν ενταχθεί στον παλαιό νόμο του αείμνηστου Αντ. Τρίτση.
Στη συνέχεια οι άνθρωποι αυτοί αποφάσισαν να ολοκληρώσουν κατασκευαστικά τις ιδιοκτησίες τους και στο πλαίσιο αυτό εντάχθηκαν στον νέο νόμο τακτοποίησης των εκτός σχεδίου πόλης ακινήτων.
Ωστόσο για να καταφέρουν να νομιμοποιήσουν την ολοκλήρωση των κατασκευών τους ή να μπορέσουν να ηλεκτροδοτηθούν, συναντούν σοβαρά εμπόδια, καθώς τους ζητείται από την Πολεοδομία του Δήμου Ηρακλείου να δρομολογήσουν την έκδοση μιας απόφασης για την οριστική εξαίρεση της άρσης της κατεδάφισης των αυθαιρέτων τους από την προηγούμενη διαδικασία τακτοποίησης που έκαναν μέσα από τον παλιό νόμο 1337/83.
Όπως προκύπτει, πολλοί από αυτούς για διάφορους λόγους, δεν μπορούν να ολοκληρώσουν αυτή τη διαδικασία που τους ζητά η Πολεοδομία για μια σειρά από τεχνικούς λόγους, αλλά και όσοι δεν έχουν τέτοιας μορφής εμπόδια θα πρέπει να δαπανήσουν απίστευτο χρόνο και πάρα πολλά χρήματα, για ένα αποτέλεσμα που θα είναι και τελικά αμφίβολο σε σχέση με την τελική του έκβαση.
Ιδιοκτήτες αυθαιρέτων και μηχανικοί τονίζουν με δηλώσεις τους στην «Π» ότι η ερμηνεία του νέου νόμου περί τακτοποίησης των αυθαιρέτων από την Πολεοδομία του Δήμου Ηρακλείου, τους οδηγεί σε πλήρες αδιέξοδο και όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που η Αποκεντρωμένη Διοίκηση έχει διαφορετική άποψη που μπορεί να δώσει διέξοδο και λύση στο όλο θέμα που έχει ανακύψει.
Η παρέμβαση
Το όλο θέμα αναδείχτηκε μετά από παρέμβαση του αρχιτέκτονα μηχανικού Ηρακλή Πυργιανάκης, και των πολιτικών μηχανικών Ιωάννη Κασσωτάκη και Γεώργιου Γαραζανάκη, οι οποίοι με έγγραφό τους στην Πολεοδομία του Δήμου Ηρακλείου ζήτησαν διευκρινήσεις για το επίμαχο θέμα, τονίζοντας μεταξύ άλλων «με βάση το υπ’ αριθμό 55521/3-7-2018 μάς κάνει γνωστό ότι αυθαίρετα που δηλώθηκαν με τον Ν.1337/83 ημιτελή, προκειμένου να συνδεθούν με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας, θα πρέπει να προηγηθεί έκδοση απόφασης εξαίρεσης από κατεδάφιση στο στάδιο της Α΄ φάσης.
Όσοι δε ιδιοκτήτες δεν επιθυμούν να κάνουν τη διαδικασία για την εξαίρεση από την κατεδάφιση, θα πρέπει τα αυθαίρετα αυτών να ενταχθούν εξαρχής και εξ ολοκλήρου στον Ν.4178/13 ή στον Ν.4495/17.
Επειδή όμως με βάση τους Ν.4178/13 ή και τον Ν.4495/17, αυθαίρετα ημιτελή που δηλώθηκαν στην Α’ και Β’ φάση με τον Ν.1337/83 δηλώνουμε μόνο με αναλυτικό προϋπολογισμό τις εργασίες που έγιναν πριν την 28-07-2011, δημιουργεί τεράστιο θέμα νομιμότητας των δηλώσεων αυτών, παρακαλούμε όπως μας διευκρινίσετε τι ισχύει”.
Απαντώντας η Πολεοδομία του Δήμου Ηρακλείου εξηγεί ότι είναι αναγκαία η έκδοση εξαίρεσης αυτών των ακινήτων από την κατεδάφιση στο στάδιο της πρώτης φάσης. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης δεν επιθυμεί τη διαδικασία της οριστικής εξαίρεσης από την κατεδάφιση ή που δεν εκδοθεί αυτή, θα πρέπει το αυθαίρετο να ενταχθεί ολόκληρο στο νόμο 4178/2013 ή στον νόμο 4495/2017.
Η λύση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Το όλο θέμα τέθηκε και στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, η οποία εγγράφως διατύπωσε την άποψη ότι το έγγραφο που ζητά η Πολεοδομία του Δήμου από τους ιδιοκτήτες της συγκεκριμένης κατηγορίας αυθαιρέτων δεν προκύπτει από την ερμηνεία του νόμου.
Ειδικότερα όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, «στον νόμο 1337/83 (α’ και β’ φάση) δηλώνονταν αυθαίρετα κτίσματα με το βαθμό ολοκλήρωσης τους και επέρχονταν αναστολή κατεδάφισης, μέχρι τη φάση κατασκευής που υφίσταντο κατά την προβλεπόμενη συμπληρωματική δήλωση (β’ φάση 1337/83). Από τον συνδυασμό των σχετικών διατάξεων, κατά την άποψή μας δεν προκύπτει υποχρέωση δήλωσης των ημιτελών αυθαιρέτων κατασκευών στους νόμους 4178/13 ή 4495/17 ως προς τις φάσεις κατασκευής που είχαν δηλωθεί στον νόμο 1337/83.
Τυχούσα δήλωση υπαγωγής στους νόμους 4178/13 ή 4495/17 που θα περιελάμβανε και τις φάσεις κατασκευής που υφίστανται ως είχαν δηλωθεί στον 1337/83 θα εξομοίωνε την αυθαίρετη κατασκευή που δηλώθηκε στο νόμο 1337/83 με μια άλλη κατασκευή που ουδέποτε δηλώθηκε. Για τις μεταγενέστερες φάσεις κατασκευής που υλοποιήθηκαν μετά το 1983 δύναται κατά την άποψη της υπηρεσίας η δήλωσή τους στους νόμους 4179/13 ή 4495/17 ως μια ή περισσότερες πολεοδομικές παραβάσεις με χρήση του προβλεπόμενου αναλυτικού τιμολογίου άνευ απαίτησης δήλωσης ολόκληρης της σημερινής αυθαίρετης κατασκευής και έκδοσης βεβαίωσης για τη σύνδεσή της με τα δίκτυα κοινής ωφελείας”.
Τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα
Το θέμα είναι τεράστιο όπως εξηγεί ο αρχιτέκτονας Ηρακλής Πυργιανάκης, ο οποίος σημειώνει μεταξύ άλλων ότι δημιουργούνται πάρα πολλά προβλήματα εάν εφαρμοστεί η απόφαση της Πολεοδομίας του Δήμου Ηρακλείου.
«Τα προβλήματα που δημιουργούνται είναι οικονομικά, συμβολαιογραφικά και πολύ μεγάλη ταλαιπωρία για τους ιδιοκτήτες. Συγκεκριμένα το κόστος εξαίρεσης από την κατεδάφιση προκειμένου να συνταχθούν όλες οι μελέτες που απαιτούνται, είναι πάρα πολύ μεγάλο και χωρίς να είναι σίγουρο ότι στο τέλος θα εκδοθεί απόφαση από τις αρμόδιες επιτροπές ότι εξαιρούνται από την κατεδάφιση. Επίσης, στην περίπτωση που η τακτοποίηση γίνει με βάση τον Ν.4495/17 το πρόστιμο είναι εξωφρενικά μεγάλο.
Ακόμα, εκτός από τα παραπάνω, προϋπόθεση είναι να εκδοθεί και βεβαίωση μηχανικού, προκειμένου να γίνει σύνδεση με δίκτυα ΔΕΗ-ΔΕΗΑΗ, αλλά και για να συνταχθούν συμβόλαια ή γονικές παροχές ή οριζόντιες ιδιοκτησίες που χωρίς τη βεβαίωση αυτή δεν μπορεί να γίνει τίποτα από τα παραπάνω.
Ενώ εάν εφαρμοστεί αυτό που λέει ο νόμος 4495/17 και συμφωνεί η αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας Κρήτης, μπορεί να γίνει η τακτοποίηση με αναλυτικό προϋπολογισμό για τις υπολειπόμενες εργασίες και παράλληλα εκδίδεται και η βεβαίωση μηχανικού για να συνταχθούν συμβόλαια ή να συνδεθούν οι οικοδομές με τα δίκτυα ΔΕΗ-ΔΕΥΑΗ-ΤΑΠ κλπ. Με ασύγκριτα πολύ μικρό ποσό και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα».