«Ράπισμα» για τα ανύπαρκτα αντανακλαστικά αρμόδιων φορέων (ακόμα και της Δικαιοσύνης) για τη σωτηρία κακοποιημένων παιδιών αποτέλεσε η καθηλωτική, κατά γενική ομολογία, ομιλία της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου κ. Ξένης Δημητρίου στην ημερίδα που συνδιοργάνωσαν η Εισαγγελία Ηρακλείου και ο Δικηγορικός Σύλλογος της πόλης.
Σε μία αίθουσα που δεν έπεφτε… καρφίτσα, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, η οποία έχει συνδέσει το όνομά της με την προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας και γενικότερα των ανηλίκων, παραδέχτηκε με σθένος πως «σε αρκετά περιστατικά παιδιών καθυστερήσαμε να ενεργήσουμε ή άλλα που επιληφθήκαμε επαγγελματίες πολλών φορέων και στο τέλος από έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ μας, δεν χάσαμε μόνο την περίπτωση, χάσαμε το ίδιο το παιδί. Το «κακοποιήσαμε» περισσότερο από τους θύτες του, βρέθηκε ανάμεσά μας αβοήθητο περισσότερο απ’ όσο ήταν στο χώρο της κακοποίησης».
Καθήλωσε το ακροατήριο η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου
Το κατάμεστο ακροατήριο άκουγε σιωπηλό, περισσότερο από αμηχανία, την εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να αναφέρεται στα πρόσφατα περιστατικά κακοποίησης της Λέρου και της Ζακύνθου. Στο πρώτο, οι γονείς βίαζαν τα ανήλικα παιδιά τους, ηλικίας 10 και 15 ετών, και στο δεύτερο, στη Ζάκυνθο, ένας 26χρονος σκότωσε τον πατέρα του επειδή τον κακοποιούσε όταν ήταν μικρός και στη συνέχεια έκανε το ίδιο και στα δύο μικρά ετεροθαλή αδέλφια του. «Είναι συνταρακτικά όχι μόνο γι’ αυτό καθαυτό το έγκλημα αλλά και για όλους εμάς που ήμασταν γύρω από αυτά τα παιδιά που ήρθαν στην πόρτα μας και δεν κάναμε τίποτα, απλά τα προσπεράσαμε».
Και για τις δύο υποθέσεις είχαν προηγηθεί αλλεπάλληλες ενημερώσεις των αρμόδιων φορέων, όπως είπε. Στην Λέρο το 2011 και το 2017, στη Ζάκυνθο το 2009, το 2012 και το 2017.
Όπως εξομολογήθηκε, της πήρε καιρό για να συνειδητοποιήσει ότι ένας άνθρωπος επαγγελματίας δεν μπορεί αλλά και δεν πρέπει να σηκώνει μόνος του το βάρος της ανήλικης θυματοποίησης. Η κ. Ξένη Δημητρίου υπογράμμισε ότι το να παράσχει κάποιος βοήθεια σε ένα θύμα ενδοοικογενειακής βίας είναι υποχρεωτικό αρκεί να διαθέτουμε καρδιά, κεφάλι, χέρι, τα τρία h που λέει και η Διευθύντρια του Τμήματος Αντιμετώπισης Θυμάτων Βίας της κομητείας του Φαιρφαξ της Βιρτζίνια.
Η κακοποίηση περνάει μέσω του DNA στις επόμενες γενιές
Είναι συγκλονιστικό, όπως αναφέρθηκε στην ημερίδα, από τον παιδοψυχιάτρο του ΠΑΓΝΗ, Γεώργιο Γεροστέργιο, ότι αυτοί που πέφτουν θύματα, θα χρειαστούν βοήθεια μέχρι το τέλος της ζωής τους. Ακόμα πιο συγκλονιστικό είναι ότι η κακοποίηση περνάει στο DNA. Αλλάζει, όπως ειπώθηκε, η ρύθμιση του DNA και περνάει στις επόμενες γενιές.
Εξαιρετική υπήρξε η ομιλία της εισαγγελέως ανηλίκων Ηρακλείου κ. Λευκοθέας Τερζητάνου. Μία εισαγγελική λειτουργός που ξέρει καλά πού πατάει γιατί είναι άριστη γνώστης του αντικειμένου. Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι ήδη έχουν γίνει δύο συναντήσεις με διευθυντές των σχολείων του νομού. Και έγινε αντιληπτός ο φόβος εκ μέρους ορισμένων, κυρίως στην περιφέρεια, να κινήσουν τις διαδικασίες καταγγελιών, υπό το βάρος του στιγματισμού καθώς στις μικρές κοινωνίες λόγω των σχέσεων που αναπτύσσονται, οι ισορροπίες είναι ακόμα πιο εύθραυστες.
Ωστόσο, έγινε σαφές ότι υπάρχει δυνατότητα της ανώνυμης καταγγελίας και αυτό, όπως παραδέχτηκε, η εισαγγελική λειτουργός, είχε αποτέλεσμα. Μάλιστα ανέφερε ότι τις ημέρες που έχει υπηρεσία το τηλέφωνο δεν σταματάει να χτυπάει. Η κ. Τερζητάνου δεν παρέλειψε να εκφράσει τη χαρά της που υπηρετεί στο Ηράκλειο, αναγνωρίζοντας τη σοβαρή δουλειά που συντελείται από τους συναρμόδιους φορείς και υπηρεσίες και φυσικά τις δομές που διαθέτουμε σε τοπικό επίπεδο.
Θερμό ήταν το χειροκρότημα που απέσπασε από το ακροατήριο η αντεισαγγελέας Ηρακλείου κ. Θεοδώρα Μανιώτη, το «μικρό αλλά ανερχόμενο εισαγγελάκι μας», όπως την αποκάλεσε η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου καθώς υπήρξε μαθήτρι’α της, δηλώνοντας υπερήφανη. Η κ. Μανιώτη αφού θυμήθηκε το χαστούκι που έφαγε μικρή από την μητέρα της για το (κακόγουστο) βάζο που έσπασε, αναφέρθηκε διεξοδικά στην ποινική διαμεσολάβηση ως θεσμό αποκαταστατικής δικαιοσύνης στα αδικήματα ενδοικογενειακής βίας σε βάρος ανηλίκων και ευχήθηκε να βρούμε όλοι το παιδί που κρύβουμε μέσα μας, αυτό που όταν πέφτει, ξέρει να σηκώνεται και να χαμογελάει.
Συναισθηματικά φορτισμένος ήταν ο χαιρετισμός που απηύθυνε η προϊσταμένη του Εφετείου Ανατολικής Κρήτης κ. Ελένη Φραγκάκη, καθώς πέραν από την μακροχρόνια εμπειρία της στο δικαστικό σώμα, κουβαλάει μέσα της και πραγματικές εμπειρίες που έζησε ως συμμετέχουσα σε εθελοντικές οργανώσεις.
Ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Ανατολικής Κρήτης κ. Ζαχαρίας Κοκκινάκης τόνισε ότι το θέμα της ημερίδας είναι πρωτίστως κοινωνικό και υπογράμμισε με έμφαση τη φράση του Φρόιντ ότι «ο άνθρωπος είναι το προϊόν των τραυμάτων της παιδικής του ηλικίας». Χαιρετισμό απηύθυναν επίσης ο δήμαρχος Ηρακλείου κ. Βασίλης Λαμπρινός και ο αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου κ. Ευριπίδης Κουκιαδάκης.
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου κ. Άρης Ροζάκης, εκ των συνδιοργανωτών, επανέλαβε ότι τα παιδιά είναι το μέλλον του κόσμου μας και αν δεν τύχουν προστασίας, τότε δεν θα έχουμε μέλλον.
Από την πλευρά του ο έτερος οικοδεσπότης της ημερίδας, ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Ηρακλείου κ. Αθανάσιος Γαλήνας ευχήθηκε η συνάντηση αυτή να αποτελέσει το εφαλτήριο, ώστε, υπό προϋποθέσεις, να λειτουργήσει μία διαρκής ομάδα με πρόσωπα αναφοράς από κάθε εμπλεκόμενο φορέα που δεν θα δίνει μόνο οδηγίες και κατευθύνσεις αλλά θα είναι σε θέση να διαχειρίζεται περιστατικά. Σύμφωνα με στοιχεία διεθνών οργανισμών και φορέων, το οικογενειακό περιβάλλον ευθύνεται σε ποσοστό 30% για τις κακοποιήσεις, το 60% αναφέρεται στον περίγυρο, ενώ ένα 10% είναι ξένα πρόσωπα.