Στο προσκήνιο η λαμπρή τελετή των Θυρανοίξιων του Ιερού Προσκυνηματικού Ναού του Οσίου Νικηφόρου του Λεπρού, στο Σηρικάρι Κισσάμου, στο παρασκήνιο το αποκαλούμενο «ουκρανικό ζήτημα» που συνεχίζει να προκαλεί αναταράξεις στους κόλπους του ορθόδοξου κόσμου, μετά την ειλημμένη απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου να χορηγήσει καθεστώς Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας (Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία-Πατριαρχείο Κιέβου).
Όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και καταστάσεις, υποστηρίζουν ότι το φλέγον θέμα θα συζητηθεί διεξοδικά στη συνάντηση που θα έχουν με τον Οικουμενικό Πατριάρχη ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος Γ’ και ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Κύπρου κ. Χρυσόστομος, ο οποίος άλλωστε έχει δεσμευτεί να αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή για την εξομάλυνση της έκρυθμης κατάστασης που έχει δημιουργηθεί.
Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου έχει εκφράσει την ανησυχία του για τις τελευταίες εξελίξεις στην Εκκλησία της Ουκρανίας, απευχόμενος τη δημιουργία ενός σχίσματος, το οποίο θα πλήξει την ενότητα της Ορθοδοξίας. Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας κ. Αναστάσιος αν και ήταν προγραμματισμένο να παραστεί στην τελετή, τελικά δεν ταξίδεψε στην Κρήτη για εξω-εκκλησιαστικούς λόγους, σύμφωνα με πληροφορίες.
Η απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη να προχωρήσει το θέμα της Αυτοκεφαλίας έχει φέρει ανατροπές στους συσχετισμούς, καθώς παραδοσιακοί σύμμαχοι του Φαναρίου, είτε αποστασιοποιούνται είτε τοποθετούνται ξεκάθαρα υπέρ της κανονικότητας της Εκκλησίας της Ουκρανίας και κατ’ επέκταση της Ρωσίας. Η διαφοροποίηση αυτή δεν αφορά αποκλειστικά εκκλησιολογικούς λόγους αλλά έχει αφετηρία και σε γεωπολιτικά ζητήματα.
Έτσι, είδαμε τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεόδωρο Β’ να συλλειτουργεί με τον Προκαθήμενο της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας Ονούφριο. «Είμαι πάντα κοντά σου, όπως και τώρα. Ήρθα ο ίδιος προσωπικά, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας, να σας πω ότι είμαι μαζί σας σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Η Αλεξανδρινή Εκκλησία πάντα διατήρησε τις αρχές της Ορθοδοξίας. Αν κοιτάξουμε την Ιστορία, θα δούμε ότι η Εκκλησία της Αλεξανδρείας είχε πάντα καλές σχέσεις με τη Ρωσία» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά.
Έκπληξη όμως αποτέλεσε και η θέση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, από τους παραδοσιακούς συμμάχους του Οικουμενικού Πατριαρχείου, υπέρ της κανονικότητας της Εκκλησίας της Ουκρανίας.
Είναι γνωστό ότι το «ουκρανικό ζήτημα» αποτελεί «casus belli» για την Εκκλησία της Ρωσίας, η οποία έχει απειλήσει ακόμα και με Σχίσμα το Φανάρι. Το Πατριαρχείο Μόσχας θεωρεί την κίνηση αυτή ωμή παραβίαση του εκκλησιαστικού δικαίου και κατηγορεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη ότι αναιρεί και ακυρώνει τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει, ενώ τον καθιστά αποκλειστικά υπεύθυνο για την πρόκληση παγκόσμιου σχίσματος της Ορθοδοξίας.
Σε κάθε περίπτωση θα ήταν τουλάχιστον αφελές να αγνοήσει κάποιος ότι στο βάθος το πραγματικό διακύβευμα αυτής της διαρκούς κόντρας σχετίζεται με την ουσιαστική πρωτοκαθεδρία στον ορθόδοξο εκκλησιαστικό κόσμο, ενώ αναμφισβήτητα το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα διασυνδέεται στενά με την υφιστάμενη πολιτική κατάσταση.