Αυξάνονται με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς τα ποσοστά συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία κτηματογράφησης στους πέντε Δήμους του νομού Ηρακλείου, και συγκεκριμένα Βιάννου, Μινώα, Γόρτυνας, Φαιστού και Αρχανών Αστερουσίων όπου θεωρητικά η προθεσμία που έχει δοθεί λήγει στις 10 Ιουλίου.
Ωστόσο το γεγονός ότι έχει ψηφιστεί νομοθετική ρύθμιση για εξάμηνη παράταση σε όλες τις περιοχές που βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία της κτηματογράφησης, ουσιαστικά αφήνει μια προοπτική για μια κυλιόμενη επιμήκυνση του χρόνου κατάθεσης των σχετικών δηλώσεων μέχρι τις 10 Ιανουαρίου 2020. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των στελεχών των κτηματολογικών γραφείων το ποσοστό συμμετοχής των πολιτών στην όλη διαδικασία δείχνει ότι έχει ξεπεράσει το 14%.
Κατά μέσο όρο στα κτηματολογικά γραφεία της ενδοχώρας καθημερινά κατατίθενται 80-100 δηλώσεις εμπράγματων δικαιωμά- των, τα οποία στην πλειοψηφία τους αφορούν πολίτες, καθώς ακόμα δεν έχουν κατατεθεί οι σχετικές αιτήσεις των τοπικών φορέων που θα πρέπει να δηλώσουν την ιδιοκτησία τους προκειμένου να την κατοχυρώσουν.
Μεγάλο «αγκάθι» στην κτηματογράφηση είναι οι περιπτώσεις των εξ αδιαιρέτου ακινήτων, για το ξεκαθάρισμα των οποίων απαιτείται μια εξαιρετικά χρονοβόρα αλλά και δαπανηρή διαδικασία την οποία θα πρέπει να ολοκληρώσουν οι πολίτες προκειμένου να διασφαλίσουν την ιδιοκτησία τους. Όπως τονίζεται από τα στελέχη των γραφείων κτηματογράφησης, αυτό είναι ένα από τα πιο σύνθετα ζητήματα που καλούνται να διαχειριστούν οι πολίτες, οι οποίοι θα πρέπει να κάνουν οριζόντια και κάθετη δήλωση ιδιοκτησίας ώστε να κατοχυρώσουν το ακίνητό τους.
Επίσης, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, είναι πάρα πολλές οι περιπτώσεις των πολιτών που έχουν στα χέρια τους μια ιδιοκτησία από χρησικτησία. Στις περιπτώσεις αυτές ο πολίτης για να μπορέσει να κατοχυρώσει δικαίωμα ιδιοκτησιακό για το οποίο δεν υπάρχει συμβολαιογραφική πράξη, θα πρέπει να εμφανίζει το Ε9 του 1999 στο οποίο να εμφανίζεται καταχωρημένη η έκταση που διεκδικεί. Ωστόσο επειδή πολλοί δεν έχουν τα στοιχεία αυτά καταφεύγουν στους συμβολαιογράφους όπου γίνονται ένορκες βεβαιώσεις ιδιοκτησίας.
Τα στελέχη των κτηματολογικών γραφείων τονίζουν ακόμα ότι είναι κρίσιμο ζήτημα στην όλη διαδικασία της κτηματογράφησης ο σωστός εντοπισμός των ιδιοκτησιών, που είναι δυνατόν να γίνει μόνο με τη βοήθεια των εξειδικευμένων επιστημονικά επαγγελματιών, προκειμένου να μην καταλήξει ο κάθε πολίτης να δηλώνει με λάθος τρόπο τα ακίνητα του.
Το ενθαρρυντικό στοιχείο, όπως τονίζουν τα στελέχη των κτηματολογικών γραφείων είναι ότι σε αυτή τη φάση, φαίνεται να έχει γίνει κατανοητό στην τοπική κοινωνία ότι η δήλωση ιδιοκτησίας είναι υποχρεωτική. Σε αντίθετη περίπτωση όπως ξεκαθαρίζεται, υπάρχει κίνδυνος να χαθούν ιδιωτικά ακίνητα εάν δεν δηλωθούν εγκαίρως και σωστά στο κτηματολόγιο.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι όσοι δεν δηλώσουν εγκαίρως την ιδιοκτησία τους θα είναι αναγκασμένοι στην πορεία να προσφύγουν δικαστικά για να μπορέσουν να κερδίσουν την κυριότητα της περιουσίας τους. Τα ακίνητα που δεν θα δηλωθούν εγκαίρως χαρακτηρίζονται ως «ορφανά» και προοπτικά καταλήγουν στα χέρια του Δημοσίου, εάν στο μεταξύ δεν εμφανιστεί κάποιος «χρυσοδάκτυλος» να δηλώσει ως δικό του ένα ακίνητο άλλου ιδιοκτήτη.