Ρέματα και ποτάμια που κινδυνεύουν να μας πνίξουν, τα οποία όχι μόνο δεν έχουν οριοθετηθεί, αλλά εξακολουθούν να χτίζονται με αυθαίρετες κατασκευές, είναι το κρίσιμο θέμα που μπαίνει επί τάπητος σε σύσκεψη που συγκαλείται με πρωτοβουλία του Δήμου Ηρακλείου μέσα στις επόμενες μέρες, υπό το πολιτικό βάρος της εθνικής τραγωδίας στο Μάτι που αναδεικνύει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τις προεκτάσεις του εγκληματικού ρόλου της αυθαίρετης δόμησης.
Λότζια, Περιφέρεια και Αποκεντρωμένη Διοίκηση, θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με σκοπό να πάρουν αποφάσεις, τόσο σε σχέση με τις οριοθετήσεις των ρεμάτων όσο και σε σχέση με τα παράνομα κτίσματα που έχουν κατασκευαστεί επάνω σε ρέματα, με σκοπό να κινηθούν οι διαδικασίες για την επιβολή προστίμων και την έκδοση πρωτόκολλων κατεδάφισης.
Όπως είναι γνωστό, εκτός από τον Κατσαμπαδιανό και το ρέμα της Χρυσοβαλάντου που μόλις πρόσφατα οριοθετήθηκαν, όλα τα άλλα ρέματα του δήμου δεν έχουν οριοθετηθεί. Το ίδιο ισχύει και για το Γιόφυρο και για τον Ξηροπόταμο που στο μεγαλύτερο μέρος τους δεν έχουν οριοθετηθεί.
Τα ρέματα και τα ποτάμια σε όσα σημεία τους δεν μπαζώνονται εδώ και χρόνια, καταπατούνται από αυθαίρετες κατασκευές συμπολιτών μας που διαχρονικά αντιμετωπίζονται μέσα από μια ιδιότυπη ασυλία από τις αρμόδιες αρχές που, όπως στην πράξη αποδείχτηκε, προσμετρούσαν βαρύτερα το πολιτικό κόστος, από την ανάγκη της πολιτικής προστασίας.
Ωστόσο, οι ανατρεπτικές καιρικές αλλαγές συνδυαστικά με την ανείπωτη τραγωδία στο Μάτι έχουν χτυπήσει το καμπανάκι της πολιτικής ευθύνης για όλους τους εμπλεκόμενους που αντιλαμβάνονται ότι τέτοια κρίσιμα ζητήματα δεν χωρούν άλλη αναβολή. Όπως τονίζει η αντιδήμαρχος Πολεοδομίας κ. Στέλλα Αρχοντάκη Καλογεράκη, μια πρόσφατη καλοκαιρινή νεροποντή δημιούργησε τεράστια προβλήματα στην περιοχή των Δαφνών.
Το παράδειγμα αυτό είναι ενδεικτικό μιας νέας κατάστασης, με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι και δείχνει ότι πλέον εκδηλώνονται ακραία καιρικά φαινόμενα εντελώς απροειδοποίητα. Και είναι φανερό ότι το Ηράκλειο έχει τεράστια ευαλωτότητα σε δύο σοβαρά προβλήματα. Τους σεισμούς και τις πλημμύρες να αποτελούν μια τεράστια απειλή η οποία χωρίς υπερβολή καραδοκεί.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως εξηγεί η αντιδήμαρχος «μέσα από τη συνάντηση όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, είναι σημαντικό να αποτιμήσουμε καταρχήν ποια είναι η κατάσταση που υπάρχει σήμερα σε ό,τι αφορά στα κτίσματα, τα οποία έχουν κατασκευαστεί επάνω σε ζώνες των ρεμάτων.
Υπάρχουν τα στοιχεία της Περιφέρειας του Δήμου τα οποία είναι σημαντικό να συγκεντρωθούν με σκοπό να υπάρξει μια κοινή βάση δεδομένων. Είναι σημαντικό να επικαιροποιηθεί η εικόνα που σήμερα επικρατεί στα ρέματα, και να διαπιστωθεί ποια είναι τα επίπεδα επικινδυνότητας από τις καταπατήσεις που έχουν γίνει.
Βάσει της αξιολόγησης που θα γίνει από την αποτίμηση της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί, θα γίνουν και τα επόμενα βήματα. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, θα αναλάβει η πολεοδομία του Δήμου να επιβάλει πρόστιμα σε όλες τις αυθαίρετες κατασκευές και στη συνέχεια θα κινηθεί η διαδικασία επιβολής προστίμων».
Οι «κόκκινες ζώνες»
Όπως έχει γράψει η «Π», δυστυχώς τα τελευταία χρόνια δεν έχει επικαιροποιηθεί η καταγραφή του μεγέθους της αυθαιρεσίας που υπάρχει στα ρέματα και τα ποτάμια από τις αρμόδιες υπηρεσίες, που επικαλούνται αφενός φόρτο εργασίας και αφετέρου ελάχιστο προσωπικό.
Ωστόσο, όπως εξηγεί η αντιδήμαρχος, πλέον υπάρχουν τεχνικά μέσα, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην καταγραφή αυτή ώστε να υπάρξει μια αναλυτική εικόνα για την έκταση των αυθαιρεσιών, όπως για παράδειγμα η αξιοποίηση των drones τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν.
Τα στοιχεία μιας προ 10ετίας απογραφής που είχε γίνει με ευθύνη του ΟΑΚ (τότε ΟΑΝΑΚ) είχε δείξει ότι βρίσκονται στο «κόκκινο» πάνω από 2000 σπίτια στο Ηράκλειο. Πρόκειται για κατασκευές που έχουν χτιστεί πάνω στις ζώνες των ρεμάτων, με αποτέλεσμα να βρίσκονται σε κίνδυνο σε περίπτωση εκδήλωσης μιας πολύ ισχυρής νεροποντής, που μπορεί να προκαλέσει ακραία πλημμυρικά φαινόμενα.
Εκατοντάδες αυθαίρετα βρίσκονται στις ζώνες των ρεμάτων, τα οποία αποδεικνύονται απολύτως εκτεθειμένα και ανοχύρωτα, σε περίπτωση εκδήλωσης ακραίων πλημμυρικών φαινομένων όπως αυτά που είχαν σημειωθεί στο Γιόφυρο το Γενάρη του 1985 (που θρηνήσαμε και νεκρό).
Παρά το γεγονός ότι από τότε είχαν δοθεί αλλεπάλληλες πολιτικές δεσμεύσεις για την απομάκρυνση όλων των αυθαίρετων κατασκευών ώστε να διασφαλιστούν οι συνθήκες πολιτικής προστασίας, τίποτα από αυτά δεν προχώρησε στην πράξη, αφού όπως αποδείχτηκε η αυτοδιοίκηση δεν αναλάμβανε την ευθύνη μιας τέτοιας παρέμβασης, φοβούμενη προφανώς το πολιτικό κόστος. Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι και η αντιπλημμυρική προστασία να βρίσκεται στο μηδέν και φυσικά τα σχέδια πόλης στο… περίμενε…
Όπως είναι προφανές, η ένοχη καθυστέρηση της πολιτείας να δώσει λύσεις στο μείζον θέμα της οριοθέτησης των ρεμάτων, και να προχωρήσει στην εφαρμογή του σχεδίου πόλης, άφησε κάθε περιθώριο για να ανεγερθούν δεκάδες αυθαίρετες κατασκευές, και άρα να απειλούνται σήμερα ανθρώπινες ζωές.