Κάποτε εισαγγελείς και δικαστές ήταν «εγκλωβισμένοι» στους τέσσερις τοίχους των γραφείων τους. Όχι απαραίτητα επειδή το ήθελαν. Οι συνθήκες της εποχής μάλλον επέβαλαν την «εσωστρέφεια», σε τέτοιο βαθμό που εν πολλοίς άρχισαν να καταγράφονται στη συνείδηση του κόσμου ως μία απρόσιτη «ελίτ», αποκομμένη από την κοινωνία.
Το σύστημα επέβαλε το προφίλ του «καθώς πρέπει» δικαστικού λειτουργού, στον οποίο απαγορευόταν να δίνει δικαιώματα για σχολιασμό, ακόμα και για απλά πράγματα της καθημερινής προσωπικής του ζωής ώστε να μην τρωθεί το κύρος του. Σαφέστατα και υπήρξαν περιπτώσεις δικαστικών λειτουργών, οι οποίοι κόντρα στο ρεύμα χάραξαν την δική τους πορεία. Πληθωρικές και χαρισματικές προσωπικότητες ήταν αδύνατον να περιοριστούν στα καλούπια που επέβαλαν τα «πρέπει» και τα «δεν πρέπει» των ετών εκείνων.
Τα τελευταία χρόνια τα δεδομένα έχουν αλλάξει, και μάλιστα θεαματικά.
Ολοένα και περισσότεροι δικαστικοί λειτουργοί επιχειρούν το δικό τους «άνοιγμα» στην κοινωνία με τη συμμετοχή τους σε πολλαπλές δράσεις και δεν φοβούνται να διατυπώσουν και να υποστηρίξουν με σθένος τις θέσεις τους ακόμα και σε κρίσιμα θέματα, συνειδητοποιώντας ότι τώρα περισσότερο από ποτέ η κοινωνία τούς έχει ανάγκη και τους θέλει στο πλευρό της. Έχουν εμπεδώσει πια μήνυμα: «Θέλουμε λειτουργούς με όραμα, ευαισθησίες, κοινωνική ευθύνη και προσφορά που δεν φοβούνται να διατυπώνουν ελεύθερα τη γνώμη τους και όχι διεκπεραιωτές δικαστικών υποθέσεων». Αποδεικνύουν στην πράξη ότι είναι ενεργό κομμάτι της κοινωνίας, αφουγκράζονται τον παλμό της, δίνουν δυναμικό “παρών” σε εκδηλώσεις, αναλαμβάνουν σημαντικές πρωτοβουλίες.
Το Ηράκλειο έχει την τύχη να πρωτοπορεί σε πολλά θέματα με στυλοβάτες αυτών των προσπαθειών δικαστικούς λειτουργούς και φυσικά τον Δικηγορικό Σύλλογο Ηρακλείου ο οποίος εξακολουθεί να κρατά ψηλά το επιστημονικό του κύρος με τη διοργάνωση πολλών επιμορφωτικών σεμιναρίων. Μόνο τυχαίες δεν μπορούν να θεωρηθούν οι δράσεις που έχουν αναληφθεί τα τελευταία χρόνια με επίκεντρο τους ανήλικους (είτε ως θύματα είτε ως παραβάτες), την ενίσχυση κοινωνικών δομών και ασθενών ομάδων.
Δικηγόροι, δικαστές και εισαγγελείς τρέχουν για τα Παιδικά Χωριά SOS και δεν διστάζουν να κάνουν πέρα τα κοστούμια και τις γραβάτες τους και να κατέβουν και μία και δύο και όσες χρειαστεί στο γήπεδο για καλό σκοπό. Σκοράρουν υπέρ της αλληλεγγύης και κατά της αδιαφορίας για τη Στέγη Ανηλίκων ή για τους κρατούμενους των φυλακών.
“Δεν σας καλούμε απλά να δείτε ποδόσφαιρο, σας προσκαλούμε σε μια ποδοσφαιρική γιορτή, σε έναν αγώνα, που πριν καν ξεκινήσει, θα είμαστε ήδη όλοι νικητές, αφού δεν έχει σημασία το σκορ, αλλά η παρουσία μας και η συμμετοχή μας! Σε μια εκδήλωση που έχει σκοπό να στηρίξει τη Στέγη Ανηλίκων Ηρακλείου, αλλά και να στείλει το μήνυμα σε όλους ότι οι συλλειτουργοί της Δικαιοσύνης, Δικαστές και Δικηγόροι, δεν είμαστε μια κάστα, μια συντεχνία μακριά από την κοινωνία, αλλά είμαστε μέσα στην κοινωνία και δεν αδιαφορούμε για τα προβλήματά της»… ήταν η ανάρτηση δικαστή στην προσωπική του σελίδα στο facebook.
Η εξαιρετική ημερίδα που συνδιοργάνωσαν Εισαγγελία και Δικηγορικός Σύλλογος την Παρασκευή για τα ανήλικα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας δεν ήταν η μοναδική. Μεγάλη απήχηση είχε επίσης η ημερίδα που διοργανώθηκε πέρυσι για την αναδοχή.
Πρωτοποριακά όμως είναι και τα σεμινάρια οδικής ασφάλειας που ήδη έχουν παρακολουθήσει δεκάδες ανήλικοι παραβάτες του ΚΟΚ στο Ηράκλειο, σε μία προσπάθεια να κατανοήσουν πόσο επικίνδυνη για τις ζωές όλων είναι η επιπόλαιη και απρόσεκτη οδηγική συμπεριφορά.
Η πρωτοβουλία αυτή ανήκε σε Πρωτοδίκη του Ηρακλείου, η οποία σκέφτηκε ότι μία απλή επίπληξη δεν θα είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Στις δράσεις που έχουν αναληφθεί είναι και οι ξεναγήσεις στο Δικαστικό Μέγαρο δεκάδων μαθητών από διάφορα σχολεία του Ηρακλείου, οι οποίοι μάλιστα είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν και σε εικονικές δίκες…
Αξιόλογη ήταν και η πρωτοβουλία που ελήφθη από το Πρωτοδικείο Ηρακλείου για τη διεξαγωγή συζήτησης με θέμα «Παιδαγωγικές και ψυχολογικές επιπτώσεις των δικαστικών αποφάσεων σε υποθέσεις επιμέλειας και επικοινωνίας στις σχέσεις μεταξύ των γονέων και τέκνων». Ένα ευαίσθητο θέμα με σοβαρές κοινωνικές προεκτάσεις.
Φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Δικηγορικός Σύλλογος Ηρακλείου διαχρονικά έχει αποδείξει ότι βρίσκεται στο πλευρό της κοινωνίας, πολύ περισσότερο στις μέρες μας που η οικονομική κρίση έχει «εξοντώσει» επαγγελματίες, έχει διαλύσει οικογένειες και έχει εκτοξεύσει την ανεργία στα ύψη. Και οι ίδιοι οι δικηγόροι δυσκολεύονται πλέον να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και μπορούν να αντιληφθούν τι συμβαίνει γύρω τους.
Όλο και περισσότεροι ανήμποροι οικονομικά συνάνθρωποι μας προστρέχουν για νομική βοήθεια στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Συνταγματικών Ελευθεριών του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου. Και είναι πραγματικά παρήγορο το γεγονός ότι αρκετοί από αυτούς βρήκαν νομική στήριξη και μάλιστα πήγαν πολύ καλά στις υποθέσεις τους, παίρνοντας μία μεγάλη «ανάσα» από τα προβλήματα που καλούνται να διαχειριστούν καθημερινά.