Ένα εργαστήριο από… το μέλλον! Στο Εργαστήριο Σχεδιομελέτης Κατεργασιών και Αυτοματισμών του Τμήματος Ηλεκτρονικών Μηχανικών του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου γίνονται δράσεις που μοιάζουν βγαλμένες από μια άλλη εποχή, που δεν έχουμε ζήσει ακόμα.
Το τελευταίο επίτευγμα του Εργαστηρίου είναι η πιστή αναπαράσταση της «Σφίγγας των Ναξίων» με σύγχρονες τεχνικές 3D μοντελοποίησης.
Επιστημονικός υπεύθυνος του έργου είναι ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών / Σχολή Μηχανικών του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου Μανόλης Μαραβελάκης.
«Πρόσφατα η γιγαντιαία Σφίγγα των Ναξιών, το άγαλμα που στάλθηκε από τη Νάξο για να μπει μπροστά από το Μαντείο και τώρα κοσμεί το Μουσείο, έτσι ώστε οι κάτοικοι της Νάξου να έχουν προτεραιότητα στους χρησμούς της Πυθίας, σαρώθηκε με drone και αναπλάσθηκε με 3D εκτύπωση υπό την επίβλεψη και επιμέλεια του εργαστηρίου μας» αναφέρει σε συνέντευξή του στην «Π».
Το κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:
Η συνέντευξη
Μιλήστε μας για τις δράσεις του Εργαστηρίου Σχεδιομελέτης, Κατεργασιών και Αυτοματισμών του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, που μοιάζει να είναι βγαλμένο από το μέλλον!
«Τα τελευταία χρόνια προσπαθούμε να αναπτύξουμε την έρευνά μας στο αντικείμενο της 3D μοντελοποίησης σε αρκετούς τομείς εφαρμογής.
Αυτό το διάστημα είναι σε εξέλιξη ένα ερευνητικό έργο με το Μουσείο των Δελφών και ταυτόχρονα ξεκινάμε νέες συνεργασίες σε νέα έργα με το MAIX και τον κ. Παναγιώτη Καλατζή για την 3D τεκμηρίωση και εκτύπωση μνημειακών δέντρων ελιάς, με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για την 3d σάρωση πολιτιστικών εκθεμάτων σε όλη την Ελλάδα, την Εκκλησία της Κρήτης σε έργο ψηφιοποίησης του συναδέλφου καθηγητή του ΕΛΜΕΠΑ κ. Μαλάμου για την 3D μοντελοποίηση ιερών ναών της Κρήτης, με τη δρα Αννα Συμανδηράκη και τον Felix Sattlet από το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου για τη μελέτη των αντιγράφων του θρόνου του Μίνωα που εκτίθενται σε διάφορα σημεία στην Ευρώπη, καθώς και με την εταιρεία ALTUS για τον σχεδιασμό και κατασκευή drone.
Πρόσφατα επίσης ολοκληρώσαμε ένα έργο με το Λύκειο Ελληνίδων Χανίων για την ολοκληρωμένη ψηφιακή τεκμηρίωση και ανάδειξη συλλογών του 20ού αιώνα καθώς και με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας για την 3D μοντελοποίηση παραδοσιακών μουσικών οργάνων της Κρήτης. Το εργαστήριο μας (https://dma.hmu.gr/) διαθέτει σύγχρονο εξοπλισμό με 3D εκτυπωτές, 3D σαρωτές μεγάλης ακρίβειας για μικρή και μεγάλη κλίμακα, καθώς και αρκετά drones διαφόρων κατηγοριών.»
Με τους Δελφούς
Ποιο είναι το αντικείμενο της συνεργασίας σας με το Μαντείο των Δελφών;
«Η συνεργασία μας με το Μουσείο των Δελφών είναι στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου 3D4Delphi στο οποίο το εργαστήριό μας είναι ο επιστημονικός υπεύθυνος. Η κύρια συμβολή μας στο έργο αφορά την 3D τεκμηρίωση και αποτύπωση των μνημείων του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών καθώς και εκθεμάτων που βρίσκονται στο μουσείο.
Πρόσφατα η γιγαντιαία Σφίγγα των Ναξιών, το άγαλμα που στάλθηκε από τη Νάξο για να μπει μπροστά από το Μαντείο και τώρα κοσμεί το Μουσείο, έτσι ώστε οι κάτοικοι της Νάξου να έχουν προτεραιότητα στους χρησμούς της Πυθίας, σαρώθηκε με drone και αναπλάσθηκε με 3D εκτύπωση υπό την επίβλεψη και επιμέλεια του εργαστηρίου μας. Οι επισκέπτες του Μουσείου μπορούν τώρα να δούνε σε ειδικές προθήκες στον προθάλαμο του Μουσείου, το πιστό αντίγραφό της Σφίγγας των Ναξίων – σε κλίμακα – μαζί με το 3D μοντέλο του Ναού του Απόλλωνα.
Σε προθήκη του μουσείου εκτίθενται επίσης 3D αντίγραφα από 25 μετόπες του «Θησαυρού των Αθηναίων», που επίσης υλοποιήθηκαν – επιμελήθηκαν από το εργαστήριο του ΕΛΜΕΠΑ. Το ψηφιακό αντίγραφό της Σφίγγας των Ναξιών καθώς και οι 3D αναπαραστάσεις από τις μετόπες είναι διαθέσιμα on-line στη παρακάτω διεύθυνση::
https://skfb.ly/oxrzB, https://skfb.ly/oCQJT.
Το έργο 3D4Delphi (https://3d4delphi.gr/) αφορά την ανάπτυξη νέων καινοτόμων μεθόδων τεκμηρίωσης, ανάλυσης και ανάδειξης μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς που θα συνδυάζουν για πρώτη φορά τις σύγχρονες τεχνικές 3D αποτύπωσης και τη μαθηματική μοντελοποίηση της αρχαιολογικής αβεβαιότητας με την ενσωμάτωσή της στην ίδια την τρισδιάστατη ανασύνθεση των αρχαιολογικών μνημείων.
Στην αρχαιολογική αναπαράσταση είναι σύνηθες φαινόμενο η δημιουργία σεναρίων απόδοσης της αρχικής μορφής του μνημείου και η αναθεώρηση των σχεδίων με βάση πιο πρόσφατες πληροφορίες.
Στο έργο που αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2023, συμμετέχουν επίσης το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού – Εφορεία Αρχαιοτήτων Φωκίδος, το Πολυτεχνείο Κρήτης, η Αστρολάβος Τεχνική ΟΕ, η εταιρεία Δημιουργική Σκέψη Ανάπτυξης και η εταιρία JGC Συστήματα Γεωπληροφορικής Α.Ε. Το έργο χρηματοδοτείται από την ΓΓΕΤ – Ειδικές Δράσεις «ΑΝΟΙΧΤΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ» (ΕΣΠΑ 2014-2020).»
Η δράση σας έγινε ιδιαίτερα γνωστή με τη Μύρτιδα. Τι άλλο να περιμένουμε;
«Πράγματι, η Μυρτιδα έγινε σύμβολο την εποχή της πανδημίας. Έγινε νόμισμα, γραμματόσημο, η απήχηση που είχε ήταν και είναι ακόμα τεράστια! Με πολλή χαρά συνεχίζουμε στην ομάδα του κ. Παπαγρηγοράκη που συνεχώς μας εκπλήσσει. Μέχρι το τέλος του 2023 θα δούμε σε φυσικό μέγεθος τη μορφή της μικρής Ηδύλης, ένα κορίτσι που έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ. στις αρχαίες Φερές, την ίδια εποχή δηλαδή με τη Μύρτιδα, και πέθανε σε ηλικία 5,5 ετών.
Το σώμα της σήμερα «αναπαύεται» σε κιβωτιόσχημο τάφο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, έχοντας δίπλα του την αγαπημένη του πλαγγόνα, δηλαδή την κούκλα του. Η συνεισφορά του εργαστηρίου μας είναι στη μοντελοποίηση και 3D εκτύπωση λεπτομερούς αντιγράφου του κρανίου του κοριτσιού πάνω στο οποίο βασίζεται η ανάπλαση καθώς και η κατασκευή 3D μασκών με την αποτύπωση των προσώπων που αναπλάθονται για να τη χρησιμοποιούν οι ηθοποιοί σε θεατρικές παραστάσεις».
Ποιες οι προοπτικές που ανοίγονται για έναν φοιτητή που θέλει να ακολουθήσει τον τομέα σας;
«Οι 3D εκτυπώσεις, οι 3D σαρώσεις και η χρήση των drone έχει αλματώδη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Τι άλλο να πούμε για τις 3d εκτυπώσεις, χρησιμοποιούνται πλέον παντού, από την κατασκευή βιοσυμβατων εμφυτευμάτων σε ιατρικές εφαρμογές, τη δημιουργία φαγητού για τους αστροναύτες της NASA αλλά και για καινοτόμες γαστρονομικές δημιουργίες, μέχρι και την 3D κατασκευή ολόκληρων κτηρίων!
Όσο αφορά τα Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών, τα γνωστά σε όλους μας drone, μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα σώματα ασφαλείας σε σημαντικές αποστολές έρευνας και διάσωσης μέχρι το delivery φαγητού στο σπίτι!
Προσωπικά πιστεύω ότι γνώσεις σε θέματα 3D σχεδίασης, εκτύπωσης και απόκτηση πιστοποιημένου διπλώματος πιλότου drone είναι πολύ χρήσιμες δεξιότητες που μπορεί να διευρύνει σημαντικά τις προοπτικές κάθε φοιτητή».
Και δημιουργία drone!
«Πρόκειται για μια διπλωματική εργασία σε εξέλιξη, δύο πολύ καλών φοιτητών μας, του Δημήτρη και Λάμπρου Τζαβέλα, με στόχο την κατασκευή ενός μη επανδρωμένου αεροσκάφους αποκλειστικά με 3D εκτυπωτή.
Η φάση της 3D εκτύπωσης και συναρμολόγησης έχει ολοκληρωθεί και τώρα δουλεύουμε στην ανάπτυξη των ηλεκτρονικών συστημάτων και τον προγραμματισμό του drone. Σύντομα ελπίζω να το δούμε να πετάει. Το συγκεκριμένο drone μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εφαρμογές γεωπληροφορικής και χαρτογραφίας αλλά και σε σημαντικές περιπτώσεις έρευνας και διάσωσης».
Μπορεί να δει ένας τυφλός φίλαθλος τον αγώνα;
Είχαμε μιλήσει για τη δυνατότητα ενός τυφλού φιλάθλου να παρακολουθήσει έναν αγώνα. Είναι κάτι που προχωράει;
«Μετά τις πρώτες δοκιμές σε αγώνες του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού πριν την πανδημία η έρευνα συνεχίστηκε. Επικεντρωθήκαμε στη βελτίωση της ειδικής ταμπλέτας αξιολογώντας κριτήρια που αφορούσαν τον σχεδιασμό, την προσέγγιση στην πραγματικότητα και την εμπειρία του χρήστη.
Η ανταπόκριση από άτομα με προβλήματα όρασης ήταν ενθουσιώδης! Ένα μεγάλο πλεονέκτημα της ταμπλέτας που σχεδιάσαμε είναι ότι οποιοσδήποτε χρήστης μπορεί να την αποκτήσει πολύ εύκολα, ακόμα και με μία απλή εκτύπωση με ένα 3D εκτυπωτή. Μπορεί να πάει με έναν φίλο του στο γήπεδο, να νιώσει τον παλμό της κερκίδας και να αντιλαμβάνεται άμεσα κάθε φάση του αγώνα.
Η ταμπλέτα μάλιστα παρουσιάστηκε πρόσφατα στον υφυπουργό Αθλητισμού Λευτέρη Αυγενάκη από τον συνάδελφο καθηγητή του ΕΛΜΕΠΑ και πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΑΚΑ Νεκτάριο Βιδάκη. Ο υφυπουργός το είδε με μεγάλο ενδιαφέρον και προγραμματίζουμε τώρα τα επόμενα βήματα μαζικότερης αξιοποίησης της συγκεκριμένης καινοτομίας».