Το δημοτικό κτήριο της 25ης Αυγούστου στη σημερινή του μορφή
Το δημοτικό κτήριο της 25ης Αυγούστου στη σημερινή του μορφή

Το φιλί της ζωής σε ένα ερειπωμένο ιστορικό κτήριο που δέσποζε αγέρωχο στην οδό Πλάνης μέχρι τις αρχές της γερμανικής κατοχής, που καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς, δίνει ο Δήμος Ηρακλείου, καθώς τις επόμενες μέρες υπογράφεται η σύμβαση ανάθεσης της  μελέτης αποκατάστασής  του. Το διατηρητέο δημοτικό κτήριο που στέγασε το ιστορικό ξενοδοχείο «Μίνως» αναστυλώνεται με στόχο να προβάλλει και να αναδείξει την κρητική διατροφή.

Συγκεκριμένα πρόκειται να  υπογραφεί η ανάθεση του συνόλου των αναγκαίων μελετών που θα ανοίξουν το δρόμο για την αποκατάσταση του κτιρίου και του περιβάλλοντα χώρου του ώστε προοπτικά να λειτουργήσει ως πολυχώρος ανάδειξης και προβολής της κρητικής διατροφής.

Όπως εξηγεί ο αρμόδιος αντιδήμαρχος τεχνικών έργων κ. Γιάννης Αναστασάκης, στο πλαίσιο της σύμβασης που θα υπογραφεί, θα ανατεθεί ένα «πακέτο» μελετών που αφορά στη στατική και αρχιτεκτονική αποκατάσταση του κτηρίου, ώστε στη συνέχεια να προχωρήσει και η ανάθεση του τεχνικού έργου αναστύλωσης του κτηρίου. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο στόχος της δημοτικής Αρχής είναι αφενός να αποκατασταθεί ένα σπουδαίο ιστορικό κτήριο που βρίσκεται στη «βιτρίνα» της πόλης, και παράλληλα να το εντάξει λειτουργικά μέσα στις δραστηριότητες της.

Τόσο η θέση του όσο και όλα τα στοιχεία που συνθέτουν τη διαδρομή του συνηγορούν στην αξιοποίηση του, ως χώρο προβολής της κρητικής διατροφής. Ειδικότερα μέσα στο χώρο αυτό ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να έρθει σε διαδραστική επαφή με τα είδη διατροφής, τον τρόπο παρασκευής τους, τον χώρο παραγωγής καθώς και τους ανθρώπους-παραγωγούς των.

Επίσης θα έχει τη δυνατότητα να τα γευτεί ή να τα μυρίσει ώστε να τα επιλέξει σε ένα εστιατόριο ή σε ένα κατάστημα πώλησης. Πρόκειται για μια σημαντική παρέμβαση του Δήμου σε ένα ιστορικό κτήριο της πόλης που εδώ και χρόνια βρίσκεται σε μια κατάσταση απόλυτης εγκατάλειψης. Όπως είναι γνωστό, στο παρελθόν είχαν γίνει κάποιες ανεπιτυχείς προσπάθειες αξιοποίησης του ακινήτου μέσω ιδιώτη μισθωτή, οι οποίες όμως δεν οδήγησαν πουθενά.

Όπως εξηγεί ο κ. Αναστασάκης, το δημοτικό ακίνητο στην οδό 25ης Αυγούστου έχει μια εξέχουσα θέση σε ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο ιστορικό περιβάλλον, (ενετικό λιμάνι, Κούλες, νεώρια, διατηρητέα κτήρια). Παράλληλα η ίδια η ιστορία του και το αξιόλογο μέγεθός του επιβάλλουν την ταχύτερη δυνατή αξιοποίηση του περίοπτου κτηρίου, με όψεις προς το ενετικό λιμάνι και την οδό 25ης Αυγούστου, που σηματοδοτεί την «είσοδο» της πόλης από τις απαρχές της ιστορίας της.

Το δημοτικό ακίνητο έχει επιφάνεια 400τμ  βρίσκεται εντός σχεδίου και δεν έχει ρυμοτομούμενα τμήματα. Αποτελείται από ένα διώροφο κτίσμα υφιστάμενης δόμησης περίπου 340τμ η οποία κατανέμεται σε ισόγειο και όροφο ίδιας επιφάνειας 170τμ περίπου έκαστο (φωτ.4), καθώς και το συνεχόμενο βορεινό οικόπεδο 230 τ.μ. του κατεδαφισμένου ξενοδοχείου «Μίνως».

Επισημαίνεται ότι ιστορικά το κτίριο ήταν τριώροφο με δυνατότητα πιθανής ανακατασκευής του ορόφου. Το οικόπεδο έχει πρόσωπο  12,5 μ. στην πλατεία 18 ΄Αγγλων και 30,5 μ. στην οδό 25ης Αυγούστου.Το ακίνητο υπάγεται στο από 19.12.81 Π.Δ. της οδού 25ης Αυγούστου, που καθορίζει ειδικούς όρους δόμησης, όπως:

  • Διατήρηση των όψεων, ενώ το εσωτερικό μπορεί να διαμορφωθεί εκ νέου.
  • Κάλυψη μέχρι και 100% στο ισόγειο.
  • Κατασκευή παταριών 50%, που δεν υπολογίζονται στη δόμηση.

Η ιστορία του δημοτικού κτηρίου της 25ης Αυγούστου

ΤΟ ΠΡΩΗΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ “ΜΙΝΩΣ”
Το τριώροφο κτήριο, έργο του αρχιτέκτονα

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Δήμου Ηρακλείου, το δημοτικό κτήριο από την εποχή της βενετοκρατίας είχε εξέχουσα θέση και χρήση. Μάλιστα στην Τουρκοκρατία αναφέρεται η ύπαρξη στοάς παράλληλης με τον δρόμο. Μετά τον εμπρησμό του 1898 ιδιοκτήτης εμφανίζεται το Μοναστηριακό Ταμείο Ηρακλείου,  το 1919 το Μοναστηριακό Ταμείο Ηρακλείου αναθέτει στον αρχιτέκτονα Δημήτρη Κυριακό τον σχεδιασμό ενός τριώροφου μεγάρου στο βορεινό τμήμα, ενώ το νοτικό παρέμεινε διώροφο. Aργότερα, στα δυό κτήρια στεγάστηκε το ξενοδοχείο «ΜΙΝΩΣ».

Στα 1926 αρχίζει να λειτουργεί το ξενοδοχείο, το οποίο φημιζόταν για την πολυτέλειά του. Το μέγαρο, μαζί με άλλα δύο κτήρια της απέναντι πλευράς της 25ης Αυγούστου, που είχαν ήδη κατασκευαστεί επίσης με σχέδια του Κυριακού, δέσποζαν στην αρχή της οδού «Πλάνης», διαμορφώνοντας την πρώτη εικόνα για όποιον έφτανε στην πόλη.

Το 1940 καταστράφηκε από τον βομβαρδισμό, και περιέρχεται σε αχρηστία.

Το 1981 το ακίνητο υπάγεται στο από 19.12.81 Π.Δ. της οδού 25ης Αυγούστου.

Το 2010 χαρακτηρίζεται διατηρητέο, διότι έχει ιδιαίτερη πολεοδομική αξία και αποτελεί σημαντικό αρχιτεκτονικό στοιχείο εκείνου του ιστορικού τμήματος της πόλης το οποίο σχετίζεται με τον Ενετικό Λιμένα.