Ένα ακόμα πρόβλημα στο ζήτημα ενεργειακής επάρκειας της Κρήτης έρχεται να προστεθεί στα πολλαπλά ζητήματα που έχουν δημιουργηθεί. Νέες εμπλοκές έρχονται να θέσουν σε διακινδύνευση τις διαδικασίες, με το 2020 να είναι ο πρώτος κρίσιμος σταθμός ως τον οποίο πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί σειρά δράσεων και σίγουρα η λεγόμενη «μικρή διασύνδεση».
Κάτω από αυτό το πρίσμα, η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης βρίσκεται σε μια γενικότερα κρίσιμη καμπή, ενώ η Κομισιόν είναι διατεθειμένη ακόμα και να μπλοκάρει το έργο της λεγόμενης «μεγάλης διασύνδεσης» που κρίνεται απαραίτητο για το νησί.
Η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας να αναθέσει στον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας την κατασκευή της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής μέσω Εταιρίας Ειδικού Σκοπού, έχουν προκαλέσει την εντονότατη αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία απειλεί ακόμα και με απένταξη του έργου, γεγονός που συνεπάγεται τη διακινδύνευση ενεργειακής επάρκειας για ολόκληρη την Κρήτη.
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δέχθηκε πλήθος παρατηρήσεων από την Κομισιόν και την Ένωση Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας, με τις παρατηρήσεις και την προειδοποίηση απένταξης να μην είναι τα μοναδικά προβλήματα. Προβλήματα έχουν ανακύψει και στα τεχνικά θέματα, καθώς Κομισιόν και η αρμόδια εταιρεία “Euroasia” εκτιμούν πως, αν προχωρήσει πρώτα το έργο διασύνδεσης Κρήτης και Αττικής, θα υπάρξει εμπλοκή αναφορικά με τα τεχνικά χαρακτηριστικά των άλλων διασυνδέσεων από Κύπρο και Ισραήλ.
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ωστόσο δεν αποδέχεται τα συγκεκριμένα επιχειρήματα υποστηρίζοντας πως υπάρχει ένα σαφές κοινοτικό πλαίσιο τεχνικών προδιαγραφών που καλούνται να τηρήσουν οι εταιρείες συνολικά. Η Κομισιόν ωστόσο τονίζει πως πρόθεσή της είναι το έργο να ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος και όχι να ακολουθήσει το δρόμο που επιλέγει η ΡΑΕ.
Το θέμα συνεχίζει να «καίει», με την Κομισιόν να ασκεί πιέσεις για έναρξη νέου κύκλου διαπραγματεύσεων μεταξύ των Ρυθμιστικών Αρχών, της ευρωπαϊκής πλευράς και τους εκπροσώπους των κυβερνήσεων Ελλάδας και Κύπρου.
Υπενθυμίζεται ότι οι εξελίξεις συμβαίνουν, ενώ ήδη υπάρχει μια κρίσιμη καμπή για την ενεργειακή επάρκεια της Κρήτης, η οποία, αν δεν υπάρξουν κάποιες ραγδαίες θετικές εξελίξεις, κινδυνεύει από οριστικό μπλακ άουτ.
Αυτό συμβαίνει διότι οι μονάδες που προμηθεύουν σήμερα με ηλεκτρική ενέργεια το νησί, καταναλώνοντας ως καύσιμο πετρέλαιο, θα πρέπει να σταματήσουν τη λειτουργία τους ως το 2020 για περιβαλλοντικούς λόγους.
Ενώ όμως η παραγόμενη ενέργεια από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης ξεπερνά τα 800 μεγαβάτ, η ενέργεια από τη «μικρή διασύνδεση» δεν θα μπορεί να προσφέρει στο νησί πάνω από 200 μεγαβάτ, αφήνοντας ένα ενεργειακό κενό της τάξης των 600 μεγαβάτ, που για τους ειδικούς ισοδυναμεί με μπλακ άουτ.
Κι όλα αυτά, ενώ με βάση τις προωθούμενες διαδικασίες, η μεγάλη διασύνδεση Κρήτης και Αττικής δεν μπορεί να ολοκληρωθεί πριν το 2022, δύο χρόνια δηλαδή αφού θα πρέπει να έχουν παύσει οι μονάδες ενέργειας πετρελαίου να παράγουν ενέργεια κι αφού θα έχουν προηγηθεί πολλαπλές επισφάλειες για την Κρήτη.
Κάτω από αυτές τις πιέσεις, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας ετοιμάζει και νέα πρόταση, ώστε να ικανοποιήσει την Κομισιόν, αλλά και να αποφύγει «κακοτοπιές». Με βάση δεύτερη πρόταση της, προβλέπεται σύσταση Επιτροπής Διαλειτουργικότητας απαρτιζόμενη από τους Διαχειριστές Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η τρίτη πρόταση προέρχεται από την ελληνική πλευρά και συγκεκριμένα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το Υπουργείο προτείνει μία επιτροπή που θα απαρτίζεται από τους Διαχειριστές και τις Ρυθμιστικές Αρχές για να επιβλέπουν την πορεία του έργου.
Νεότερες εξελίξεις αναμένονται μέσα στην εβδομάδα, αν και σύμφωνα με τις εξελίξεις τα προβλήματα δείχνουν να προκαλούνται από αντικρουόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα, που εκκινούν από την Ευρώπη και φθάνουν ως και το Ισραήλ. Εκφράζονται παράλληλα εκτιμήσεις ότι υπάρχει ισχυρό ενδιαφέρον για την κατασκευή του αγωγού και από τον Κινέζο εταίρο του ΑΔΜΗΕ, κάτι που η Κομισιόν εξετάζει με μεγάλη επιφυλακτικότητα.