Στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης συζητήθηκε τη Δευτέρα 17 Μαρτίου 2025, η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για την τροποποίηση της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου στο Καστέλλι και των οδικών του συνδέσεων, με φορέα υλοποίησης το Υπουργείο Υποδομών.
Στο πλαίσιο της κατασκευής του νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι, στην Επιτροπή Περιβάλλοντος τέθηκε προς έγκριση η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την κατασκευή διπλού τούνελ στις Ξηροκαμάρες, ένα αίτημα της τοπικής κοινωνίας και του επιστημονικού κόσμου, η θετική έκβαση του οποίου, αποτελεί εξέλιξη που δικαιώνει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας Βασίλης Κεγκέρογλου ωστόσο τόνισε ότι υπάρχουν ακόμη πολλά κρίσιμα και εκκρεμή ζητήματα, όπως η προστασία των υδάτινων πόρων της περιοχής, τα αντιπλημμυρικά και συνοδά έργα κ.α. Όπως είπε, πρόκειται για θέματα που, αν δεν αναγνωριστεί άμεσα η αναγκαιότητά τους και δεν δρομολογηθούν από το Υπουργείο Υποδομών, θα υπάρχουν ανεπανόρθωτες επιπτώσεις.
Παράλληλα, ο Δήμαρχος υπογράμμισε ότι πρέπει να τηρηθούν όλες οι υποχρεώσεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών προς τις τοπικές κοινότητες, όπως αυτές απορρέουν από τη σύμβαση παραχώρησης.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης παρουσιάστηκε η 38/2025 ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που ο Δήμαρχος ζήτησε να ενσωματωθεί, στην απόφαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος.
Το ΔΣ Μινώα Πεδιάδας αποφάσισε:
Α) Την αποδοχή της πρότασης για τη δημιουργία της Σήραγγας, επισημαίνοντας την έλλειψη λωρίδων έκτακτης ανάγκης σε όλη τη διαδρομή, Χερσόνησσος – Καστέλλι.
Β) Την αποδοχή της τροποποίησης του δανειοθαλάμου στη θέση «Κούπος», με επιπλέον ανάπτυξη βαθμίδας 10 m με την προϋπόθεση να γίνουν αντισταθμιστικά έργα στην Δημοτική Κοινότητα Σμαρίου τόσο αυτά που ήδη οφείλονται, όσο και νέα για αυτή τη διεύρυνση της εξόρυξης. Τα παραπάνω ισχύουν αν στην απόφαση της επιτροπής περιβάλλοντος ενσωματωθούν και τα αναφερόμενα στην παράγραφο Γ. που ακολουθεί.
Γ) Να ενσωματωθούν στην απόφαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Περιφέρειας, τα παρακάτω σημεία:
1. Για την αντιπλημμυρική προστασία:
Να ανατεθούν άμεσα από το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, η μελέτη και τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας της γύρω από το Α/Δ περιοχής σε συνδυασμό με έργα εμπλουτισμού και άρδευσης. Άμεσα όμως απαιτείται και η απελευθέρωση των διόδων των πλημμυρικών υδάτων προς τους χώνους, που ως προς το χώνο στο Καστέλλι εμποδίζεται από τα αναχώματα που δημιουργούν οι παράπλευροι.
2. Για την υδροδότηση του έργου:
Η ΔΕΥΑΜΠ είναι εκ του νόμου αποκλειστικά αρμόδιος πάροχος νερού ύδρευσης για την κάλυψη των αναγκών του συνόλου της αεροδρομικής κοινότητας, μέσω των γεωτρήσεων που προβλέπονται στη σχετική υδρογεωλογική μελέτη η οποία έχει εγκριθεί από το Δ.Σ. της επιχείρησης με την υπ’ αριθμόν 17/2024 (ΑΔΑ: ΨΦΡ7ΟΕΣΛ-ΕΒΚ) ομόφωνη απόφασή του.
Εναλλακτική/ συμπληρωματική πηγή υδροληψίας είναι ο Ταμιευτήρας Αποσελέμη, υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι η ΔΕΥΑΜΠ θα αγοράζει το νερό από τον ΟΑΚ, όπως και οι άλλοι πάροχοι και θα το διανέμει στο νέο αερολιμένα.
3. Για τη διάθεση της εκροής του Βιολογικού Καθαρισμού:
Υιοθετούμε την θέση όλων των ειδικών επιστημόνων που είναι ΟΧΙ στην απευθείας διάθεση στον υδροφόρο ορίζοντα μέσω των «πηγαδιών».
Να κατασκευαστούν οι απαραίτητες υποδομές, δεξαμενές «κρίσης» και «άρδευσης» καθώς και δίκτυα, εκτός περιοχής του έργου του Α/Δ ώστε η διάθεση της εκροής του Βιολογικού Καθαρισμού Αεροδρομίου αντί του επικίνδυνου τεχνικού εμπλουτισμού μέσω των πηγαδιών, να αξιοποιείται με διάθεση του παραγόμενου νερού για άρδευση δενδρωδών καλλιεργειών και ελαιοδέντρων και έτσι θα επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ποσότητας 2.500 Μ3 νερού / ημέρα, αφού εκτιμάται ότι θα αρδεύονται περίπου 1.000 στρέμματα αγροτικής γης, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό αφού ο Δήμος είναι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ταυτόχρονα και το κυριότερο δεν θα κινδυνεύσει ο υδροφόρος ορίζοντας από τον οποίο υδρεύεται η περιοχή και ο δήμος Ηρακλείου.
4. Για τη διαχείριση των ειδικών και βιομηχανικών αποβλήτων:
Να ολοκληρωθεί άμεσα η μελέτη και να τεθεί υπόψιν των επιστημονικών φορέων και των υπηρεσιών για αξιολόγηση.
5. Για την αποτύπωση και παρακολούθηση των περιβαλλοντικών παραμέτρων:
Την ανάθεση σε ανεξάρτητο Φορέα το αντικείμενο της παρακολούθησης, την καταγραφή και τον έλεγχο της ποιότητας των νερών, του ελέγχου ρύπανσης από υγρά απόβλητα, στερεά απόβλητα, θόρυβο κλπ.
6. Για την οδική διασύνδεση του Α/Δ:
Να προωθηθούν μελέτες και έργα για την διασύνδεση του Α/Δ με τον νότο, Καστέλλι, Αρκαλοχώρι – Καστελλιανά και το Τουριστικό Λιμάνι Τσούτσουρα με βάση τη μελέτη Θεοδωρόπουλου και τη σύνδεση του Α/Δ με τους γύρω οικισμούς, όπως, Θραψανό 1.700 μ, Ευαγγελισμό 400 μ, Καστέλλι 800 μ, εναλλακτική Αρκαλοχωρίου από Γήπεδο Ρουσοχωρίων, 500 μ. κλπ. Να επισημανθεί η ανάγκη αναβάθμισης και βελτίωσης της ασφάλειας των εναλλακτικών δρόμων σύνδεσης, Ηράκλειο-Αρκαλοχώρι, Πεζά-Καστέλλι και Καρτερός-Σμάρι-Α/Δ κλπ.
7. Για το μέσο σταθερής τροχιάς:
Να ανατεθεί μελέτη για την ανάγκη λειτουργίας μέσου σταθερής τροχιάς.
8. Για την τροφοδοσία με καύσιμα:
Να τονιστεί η αδήριτη ανάγκη κατασκευής αγωγού καυσίμων, αφού η μεταφορά με βυτιοφόρα θα επιβαρύνει υπέρμετρα τον κυκλοφοριακό φόρτο.
9. Για την ηλεκτρική διασύνδεση:
Την ανάγκη για υπογειοποίηση της γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας κατά το τμήμα Λαγός- Μονή Καλλέργη- Καστέλλι.
10. Για τα αρχαιολογικά ευρήματα:
Το υπουργείο Πολιτισμού να εγγυηθεί την προστασία των αρχαιολογικών χώρων και ιδιαίτερα του σπουδαίου μνημείου που αποκαλύφθηκε στην Παπούρα, την ανάδειξη του, τη διασφάλιση της επισκεψιμότητας του και προφανώς την μεταφορά του ραντάρ σε κατάλληλη θέση που δεν θα προκαλεί νέα προβλήματα.
11. Την έναρξη διαβούλευσης με τον ΔΑΗΚ για το πλαίσιο λειτουργίας του Α/Δ.
12. Για τις υποχρεώσεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στην τοπική κοινωνία:
Να εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, προς την γύρω από το Α/Δ περιοχή, όπως αυτές απορρέουν από τη σύμβαση παραχώρησης και περιλαμβάνονται στο σχετικό ομόφωνο ψήφισμα, του Περιφερειακού Συμβουλίου και του Δ.Σ. της ΠΕΔ Κρήτης.
Δ. 1. Την προμήθεια και εγκατάσταση, από το Δήμο Μινώα Πεδιάδας, συστήματος παρακολούθησης της ποιότητας του περιβάλλοντος, αέρα, εδάφους, υπεδάφους, νερών κλπ. γύρω από το νέο Α/Δ πριν και κατά την λειτουργία του, το οποίο θα λειτουργεί με ευθύνη του Δήμου.
Δ.2 Την ανάθεση μελέτης για εναλλακτικούς τρόπους βιώσιμης ανάπτυξης.
Ε. Να εξουσιοδοτήσει τον Δήμαρχο για τον χειρισμό και τις απαραίτητες ενέργειες για την προώθηση των παραπάνω στα αρμόδια όργανα.
Στην συνεδρίαση παρευρέθηκαν ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Γιώργος Καλογεράκης, οι Αντιδήμαρχοι Μανώλης Κουρλετάκης, Καλλιόπη Αποστολογιωργάκη, Γρηγόρης Καλογερίδης και Γιώργος Παπαδόπουλος, ο Δημοτικός Σύμβουλος Μιχάλης Σαμωνάκης, καθώς και ο Γενικός Διευθυντής της ΔΕΥΑΜΠ, Αντώνης Κοζυράκης.