Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τις επιπτώσεις των μέτρων των Μνημονίων τη δεκαετία 2010-2019 και εκείνες της πανδημίας την τριετία 2020-2022 στις γεννήσεις και στη γεννητικότητα (γεννήσεις ανα 1000 κατοίκους) στην Κρήτη και τους νομούς της και στο Σύνολο Χώρας και στο τέλος, σε ό, τι αφορά το ύψος της γεννητικότητας, θα αναφέρουμε τη θέση της Κρήτης ανάμεσα στις 13 περιφέρειες και των νομών της ανάμεσα στους 51 νομούς της χώρας.
Για τις επιπτώσεις στις γεννήσεις, στον πληθυσμό και στη γεννητικότητα:
(α) Των Μνημονίων θα συγκρίνουμε τη μέση ετήσια μεταβολή τους τη δεκαετία των Μνημονίων (2010-2009) σε σχέση με εκείνη της επταετίας 2002-2009 (περίοδο πριν από τα Μνημόνια).
(β) Της πανδημίας θα συγκρίνουμε τη μέση ετήσια μεταβολή τους την τριετία της πανδημίας (2020-202) σε σχέση με εκείνη της δεκαετίας των Μνημονίων (2010-2019).
Τα στοιχεία που δίνονται στον Πίνακα είναι από τη βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ). Στις τέσσερις πρώτες στήλες του πρώτου μέρους του Πίνακα δίνονται οι γεννήσεις στην Κρήτη και τους νομούς της και στο Σύνολο Χώρας τα έτη 2002, 2009, 2019 και 2022. Στις τρεις τελευταίες στήλες δίνονται οι μέσες ετήσιες μεταβολές την επταετία πριν από τα Μνημόνια 2002-2009 (5η στήλη), τη δεκαετία των Μνημονίων 2010-2019 (6η στήλη) και την τριετία της πανδημίας 2020-2022 (7η) στήλη). Στο δεύτερο μέρος του Πίνακα δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία του πληθυσμού και στο τρίτο της γεννητικότητας.
Από τις τρείς τελευταίες στήλες του πρώτου μέρους του Πίνακα φαίνεται ότι οι γεννήσεις κατά μέσο όρο το έτος:
– Την επταετία 2002-2009 πριν από τα Μνημόνια αυξήθηκαν στην Κρήτη και τους νομούς της και η αύξησή τους ήταν μεγαλύτερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας. Η αύξηση αυτή, όπως έχουμε δείξει σε προηγούμενα άρθρα, μας οφείλεται στις γεννήσεις από αλλοδαπές.
– Τη δεκαετία 2010-2019 των Μνημονίων μειώθηκαν στην Κρήτη και στους νομούς της και η μείωσή τους ήταν μικρότερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας. Η μείωση αυτή οφείλεται στα σκληρά μέτρα των Μνημονίων που μείωσαν δραστικά το εισόδημα των οικογενειών και αύξησαν την ανεργία και προκάλεσαν τη μετανάστευση, νέων κυρίως.
– Την τριετία 2020-2022 της πανδημίας μειώθηκαν στην Κρήτη και στους νομούς Λασιθίου, Ρεθύμνης και Χανίων και η μείωση τους ήταν μικρότερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας, ενώ εκείνη στο νομό Ηρακλείου ελαφρά μεγαλύτερη.
– Η μείωση την τριετία της πανδημίας ήταν μεγαλύτερη από εκείνη από εκείνη της δεκαετίας των Μνημονίων στην Κρήτη και τους νομούς Ηρακλείου, Λασιθίου και Χανίων και στο Σύνολο Χώρας, ενώ στο νομό Ρεθύμνης μικρότερη
Από τις τρείς τελευταίες στήλες του δεύτερου μέρους του Πίνακα φαίνεται ότι ο πληθυσμός κατά μέσο όρο το έτος:
- Την επταετία 2002-2009 πριν από τα Μνημόνια αυξήθηκε στην Κρήτη και τους νομούς της. Η αύξηση στους στην Κρήτη και τους νομούς Ηρακλείου, Ρεθύμνης και Χανίων ήταν μεγαλύτερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας, ενώ εκείνη στο νομό Λασιθίου μικρότερη .
- Τη δεκαετία 2010-2019 των Μνημονίων αυξήθηκε στην Κρήτη και στους νομούς Ηρακλείου, Ρεθύμνης και Χανίων, ενώ στο νομό Λασιθίου και στο Σύνολο Χώρας μειώθηκε.
- Την τριετία 2020-2019 της πανδημίας μειώθηκε στην Κρήτη και στους νομούς Ηρακλείου, Ρεθύμνης και Χανίων και αυξήθηκε στο νομό Λασιθίου. Η μείωση στους νομούς Ηρακλείου και Ρεθύμνης ήταν μεγαλύτερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας ενώ εκείνη στο νομό Χανίων και την Κρήτη μικρότερη.
Από τις τρείς τελευταίες στήλες του τρίτου μέρους του Πίνακα φαίνεται ότι γεννητικότητα κατά μέσο όρο το χρόνο:
– Την επταετία 2002-20009 πριν από τα Μνημόνια αυξήθηκε στην Κρήτη και τους νομούς της και η αύξησή τους ήταν μεγαλύτερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας.
– Τη δεκαετία 2010-2019 των Μνημονίων μειώθηκε στην Κρήτη και στους νομούς της και η μείωσή τους ήταν μικρότερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας.
– Την τριετία 2020-2022 της πανδημίας μειώθηκε στην Κρήτη και στους νομούς Ηρακλείου, Λασιθίου και Χανίων της και ή μείωσή της ήταν μικρότερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας, ενώ εκείνη στο νομό Λασιθίου μεγαλύτερη. Στο νομό Ρεθύμνης σημειώθηκε αύξηση.
Από τις πρώτες στήλες του τρίτου μέρους του Πίνακα φαίνεται ότι εξαιτίας των μεταβολών που προαναφέρθηκαν στις γεννήσεις και στον πληθυσμό, η γεννητικότητα:
– Την επταετία 2002-20009 πριν από τα Μνημόνια αυξήθηκε στην Κρήτη και τους νομούς της και η αύξησή τους ήταν μεγαλύτερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας.
– Τη δεκαετία 2010-2019 των Μνημονίων μειώθηκε στην Κρήτη και στους νομούς της και η μείωσή τους ήταν μικρότερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας.
– Την τριετία 2020-2022 της πανδημίας μειώθηκε στην Κρήτη και στους νομούς Ηρακλείου, Λασιθίου και Χανίων και αυξήθηκε ελαφρά στο νομό Ρεθύμνης. Η μείωση στους νομούς Ηρακλείου και Χανίων ήταν μικρότερη από εκείνη στο Σύνολο Χώρας, ενώ εκείνη στο νομό Λασιθίου μεγαλύτερη.
Η μείωση της γεννητικότητας την τριετία της πανδημίας ήταν μεγαλύτερη από εκείνη της περιόδου των Μνημονίων στους νομούς Λασιθίου και Χανίων και μικρότερη στο νομό Ηρακλείου και στη Κρήτη. Στο νομό Ρεθύμνης σημειώθηκε αύξηση.
Ανάμεσα στις 13 περιφέρειες της χώρας σε ό,τι αφορά το ύψος της γεννητικότητας:
– Η Κρήτη κατείχε: την 1η θέση τα έτη 2002 και 2009 και τη 2η τα έτη 2019 και 2022 (την 1η θέση τα έτη αυτά κατείχε το Νότιο Αιγαίο)
-Ανάμεσα στους 51 νομούς της χώρας:
– Ο νομός Ηρακλείου το 2002 και το 2009 κατείχε τη 2η θέση, το 2019 την 3η και το 2022 την 4η.
– Ο νομός Ρεθύμνης το 2002 και 2009 κατείχε την 3η θέση και το 2019 και τη 2η 2022.
– Ο νομός Χανίων το 2002 κατείχε τη 10η θέση, το 2009 και 2019 την 4η και το 2022 την 5η , και
– Ο νομός Λασιθίου το 2002 κατείχε την 22η, τον 2009 την 15η, το 2019 την 9η και το 2022 τη 10η.
Από ανάλυση που έγινε στο άρθρο αυτό φάνηκε ότι τα οδυνηρά μέτρα των Μνημονίων και η πανδημία προκάλεσαν μεγάλη μείωση των γεννήσεων και της γεννητικότητας. Οι επιπτώσεις αυτές ήταν ηπιότερες στη Κρήτη και στους νομούς της.
Η μεγάλη αυτή μείωση των γεννήσεων και της γεννητικότητας επιδείνωσε το δημογραφικό, το μείζον εθνικό μας πρόβλημα, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για το εργατικό δυναμικό, την περίθαλψη, την πρόνοια, το ασφαλιστικό, τις συντάξεις και γενικότερα για το μέλλον της χώρας.
Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην Αντιπρόεδρος τη Βουλής, Υπουργός και Καθηγητής της ΑΣΟΕΕ