Ανακούφιση για χιλιάδες ιδιοκτήτες, που κάνουν ένα απίστευτο αγώνα δρόμου προκειμένου να προλάβουν μέχρι τέλος του χρόνου να διορθώσουν εσφαλμένες εγγραφές και αδήλωτα εμπράγματα δικαιώματα, δίνει η παράταση που πρόκειται να ανακοινώσει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης σε τριακόσιες δεκατρείς περιοχές της χώρας ανάμεσα τους και το Ηράκλειο.
Αυτό προκύπτει από τη δήλωση του υφυπουργού Θεόδωρου Λιβάνιου που γνωστοποίησε την πρόθεση του υπουργείου να προχωρήσει σε παράταση ενός χρόνου, για τη διόρθωση των λαθών του κτηματολογίου, μετά από τις ισχυρές πιέσεις της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων που ανέδειξαν το εύρος του προβλήματος για χιλιάδες πολίτες που κινδυνεύουν να χάσουν την περιουσία τους.
Παράλληλα στα σχέδια του υπουργείου είναι να προχωρήσει στη συγκρότηση κοινής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής ειδικών, προκειμένου να επεξεργαστεί μια ολοκληρωμένη νομοθετική λύση για όλες τις περιοχές της χώρας. Η εξέλιξη αυτή είναι κυριολεκτικά λυτρωτική για χιλιάδες ιδιοκτήτες που σήμερα έχουν εγκλωβιστεί στη μέγγενη του χρόνου, που δεν επαρκεί για να διορθώσουν εσφαλμένες εγγραφές, αδήλωτα εμπράγματα δικαιώματα και δεκάδες εκκρεμότητες που είναι αδύνατο να κλείσουν μέχρι τέλος του χρόνου.
Όπως είναι γνωστό, με βάση την υφιστάμενη κατάσταση λήγει στο τέλος του χρόνου η προθεσμία διόρθωσης λαθών στο κτηματολόγιο στα παλιά όρια του Δήμου Ηρακλείου, και ο χρόνος που μεσολαβεί δεν επαρκεί καθώς υπάρχουν τεράστια ζητήματα με εσφαλμένες εγγραφές, αδήλωτα εμπράγματα δικαιώματα και δεκάδες εκκρεμότητες που είναι αδύνατο να κλείσουν εμπρόθεσμα.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου κ. Νίκο Λογοθέτη, -ο οποίος άσκησε ισχυρές πιέσεις για την ανάδειξη του θέματος- «εάν οι εσφαλμένες πρώτες εγγραφές δεν διορθωθούν εντός της νόμιμης προθεσμίας, τότε, κατ’ άρθρο 7 ν. 2664/1998, θα καταστούν οριστικές και θα παραγάγουν αμάχητο τεκμήριο υπέρ του φερόμενου ως δικαιούχου, με αποτέλεσμα να απωλέσουν χιλιάδες πολίτες,
Δήμοι όπως και άλλα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου και το Ελληνικό Δημόσιο, τα εμπράγματα δικαιώματά τους.
Οι αντίθετες, ως προς αυτό το συντριπτικό για τα δικαιώματα τεκμήριο, δήθεν καθησυχαστικές αναφορές αρμοδίων προσώπων περί μέτρων προστασίας της ιδιοκτησίας και μετά την παρέλευση της νόμιμης προθεσμίας, δια της ασκήσεως στη συνέχεια δικαστικών ενοχικών αξιώσεων (δηλαδή μετά την οριστική αποξένωση του ιδιοκτήτη του από το εμπράγματο δικαίωμα του), υποδηλώνουν παντελή άγνοια των νομικών συνεπειών άλλως αδικαιολόγητη ελαφρότητα ως προς τις επιπτώσεις μιας τέτοιας εξέλιξης».
Μια ακόμα κρίσιμη παράμετρο την οποία αναδεικνύει ο κ. Λογοθέτης αφορά στο γεγονός ότι οι νομοθετικές παρεμβάσεις με τις επαναλαμβανόμενες ετήσιες παρατάσεις δεν επιλύουν τα σοβαρά ζητήματα που έχουν προκληθεί στις περιοχές κτηματογράφησης της χώρας αλλά απλώς τα μεταθέτουν, απαιτείται η νομοθετική αποκατάσταση της δυνατότητας άσκησης του δικαιώματος διόρθωσης των αρχικών εγγραφών, συνεπώς της προστασίας της ακίνητης περιουσίας και των εμπραγμάτων δικαιωμάτων των πραγματικών δικαιούχων τους, με τον ορισμό της διάρκειάς της στα είκοσι έτη, προς οριστική διόρθωση της επαναλαμβανόμενης νομοθετικής αστοχίας.
Εκατοντάδες λάθη και στην καταχώρηση της δημοτικής περιουσίας της Λότζια
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι την παράταση της προθεσμίας για την οριστικοποίηση των στοιχείων του κτηματολογίου έχει ζητήσει πιεστικά ο Δήμος Ηρακλείου, μπροστά στον κίνδυνο να χάσει μεγάλο μέρος της προθεσμίας του. Όπως εξηγεί ο αντιδήμαρχος δημοτικής περιουσίας Μανόλης Βασιλάκης «μεγάλο μέρος της ακίνητης περιουσίας του Δήμου προέρχεται από τις εκτάσεις του δόθηκαν στον Δήμο μετά από διανομές αγρών και συνοικισμών του Υπουργείου Γεωργίας, και της Πρόνοιας. Σύμφωνα με τις προδιαγραφές σύνταξης των κτηματολογικών διαγραμμάτων και πινάκων οι πράξεις αυτές θα έπρεπε να είχαν ληφθεί υπόψη από τους μελετητές του κτηματολογίου κατά το στάδιο συλλογής στοιχείων κτηματογράφησης και να εμφανίζονται με χωριστό ΚΑΕΚ ως ιδιοκτησίες του Δήμου.
Παρόλα αυτά, κατά τη σύνταξη του κτηματολογίου στην περιοχή του Δήμου Ηρακλείου δεν εμφανίζεται να ελήφθησαν υπόψη οι διανομές. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, πληθώρα ακινήτων που εμφανίζονται σε αυτές και μεταβιβάστηκαν στον Δήμο Ηρακλείου να μην εμφανίζονται σε ξεχωριστό ΚΑΕΚ και τμήματα τους να εμφανίζονται ως ιδιοκτησία ιδιωτών. Εκτιμάται ότι πάνω από 2.000 επιμέρους τμήματα κληροτεμαχίων του Δήμου δεν εμφανίζονται ως ιδιοκτησία του.
Πέραν των ιδιωτικών (ελαιοφύτων, χέρσων, αγρών κ.λ.π.) και κοινωφελών (σχολικών ακινήτων, κοιμητηρίων, δεξαμενών, κ.λ.π.) πληθώρα οδικών τμημάτων, ρεμάτων, κοινόχρηστων χώρων, εμφανίζονται ως ιδιοκτησία ιδιωτών ή εμφανίζονται με διαφορετικά όρια ή εμβαδό. Παράλληλα, αρκετά από τα ιδιωτικά ακίνητα του Δήμου που δηλώθηκαν εμπρόθεσμα από τον Δήμο κατά το στάδιο συλλογής στοιχείων κτηματογράφησης δεν ελήφθησαν υπόψη από τους μελετητές.
Αντίθετα, λήφθηκαν υπόψη δηλώσεις του δημοσίου ή ιδιωτών άνευ στοιχείων και τίτλων ιδιοκτησίας. Τέλος, διαπιστώθηκε ότι ορισμένοι κοινόχρηστοι χώροι του Δήμου (δρόμοι πλατείες κ.λ.π.), οι οποίοι προέκυψαν μετά από ρυμοτόμηση ιδιωτικών ακινήτων δεν έχουν καταχωρισθεί ως κοινόχρηστη περιουσία του, αλλά ως ιδιοκτησία άλλων νομικών προσώπων (π.χ. εκκλησίας) ή ιδιοκτησία αγνώστου.
Όπως τονίζει ο κ. Βασιλάκης, η σύντμηση της προθεσμίας διόρθωσης των ανακριβών πρώτων εγγραφών που τυπικά έληγε την 31-12-2026 σε συνδυασμό με σφάλματα που έγιναν κατά το στάδιο κτηματογράφησης και της ανεπαρκούς στελέχωσης του Κτηματολογικού Γραφείου Ηρακλείου και του Υποθηκοφυλακείου έχει οδηγήσει τον Δήμο και τους πολίτες σε ένα πραγματικό αγώνα δρόμου, προκειμένου να κατοχυρώσουν την ιδιοκτησία τους και να αποτρέψουν τη δημιουργία τετελεσμένων και μη αναστρέψιμων καταστάσεων.
Καλούμαστε καθημερινά να εξετάσουμε δεκάδες αγωγές ιδιωτών, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούμε να διορθώσουμε όσο το δυνατό περισσότερα σφάλματα που αφορούν ιδιοκτησίες του Δήμου, το μεγαλύτερο ποσοστό των οποίων δεν θα υπήρχε εάν είχαν ληφθεί υπόψη οι αιτήσεις του Δήμου, οι διανομές του Υπουργείου Γεωργίας και στοιχείο πόλης κατά το στάδιο συλλογής στοιχείων κτηματογράφησης».
Παράταση – ανάσα
Η προϊσταμένη του Κτηματολογικού Γραφείου Ηρακλείου Νίκη Κόπακα με δηλώσεις της στην «Π» τονίζει ότι είναι σημαντικό ο κόσμος να πάρει μια ανάσα, διότι είναι πρακτικά αδύνατο μέχρι το τέλος του χρόνου να διορθωθούν εσφαλμένες εγγραφές και να αποκατασταθούν τα προβλήματα που εντοπίζονται. Επίσης είναι σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι ο κόσμος έχει βιώσει το πρωτόγνωρο σκηνικό της πανδημίας, που συνδυαστικά με τα αλλεπάλληλα κύματα της οικονομικής κρίσης έχει αντικειμενική δυσκολία να σηκώσει το οικονομικό βάρος που επισείει η όλη διαδικασία.