Κι όμως, η Κρήτη είχε σύμβαση για τη δημιουργία σιδηροδρομικής γραμμής, εδώ και πάνω από έναν αιώνα.
Σχετικά με την όλη συζήτηση γύρω από την πιθανή δημιουργία εναέριας γραμμής τρένου, που αμφισβητείται ως προς την εγκυρότητα και αξιοπιστία της, αλλά και την επαναφορά από την «Π» της μοναδικής σοβαρής πρότασης που έχει κατατεθεί για τη δημιουργία σιδηροδρομικής γραμμής από το Ηράκλειο ώς τα Χανιά από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, ο αναγνώστης της «Π» Ευάγγελος Ρουσοχατζάκης υπενθυμίζει ότι «σύμβαση» και «σχέδιο για τρένο στην Κρήτη υπήρξε πριν από 107 χρόνια.
Η σύμβαση μάλιστα για τη σιδηροδρομική γραμμή είχε υπογραφεί στις 11 Φεβρουαρίου 1911, από τη «Συνέλευση των Ελλήνων εν Κρήτη».
Το έργο της εποχής αφορούσε τη δημιουργία μιας σιδηροδρομικής γραμμής από το Ηράκλειο έως και τη Μεσαρά, η οποία θα περνούσε μέσα απ’ όλη την Πεδιάδα, το σημερινό δηλαδή δήμο Μινώα Πεδιάδος, θα συνέχιζε στον σημερινό δήμο Αρχανών – Αστερουσίων και θα κατέληγε σε ένα από τα νότια τμήματα του δήμου Φαιστού.
Σύμφωνα με το έργο δημιουργίας του σιδηροδρόμου, προβλέπονταν συνολικά 17 σταθμοί, με αρχή το Ηράκλειο και τέρμα το Τυμπάκι, οι οποίοι θα κάλυπταν τις ανάγκες του μεγαλύτερου τμήματος του νομού Ηρακλείου για μετακινήσεις.
Συγκεκριμένα, το έργο προέβλεπε σταθμούς σε 1. Ηράκλειο, 2. Πατσίδες, 3. Αρχάνες, 4. Πεζά, 5. Καστέλλι, 6. Αρκαλοχώρι, 7. Αυλή, 8. Ίνι, 9. Σκινιάς, 10. Καλύβια, 11. Πύργο, 12. Ασήμι, 13. Στόλους, 14. Άγιους Δέκα, 15. Μοίρες, 16. Τυμπάκι, 17. Παραλία Τυμπακίου (Κόκκινος Πύργος). Το συνολικό μήκος των γραμμών του τρένου υπολογίζονταν σε 118 χιλιόμετρα, εκ των οποίων το 1,5 χιλιόμετρο θα αφορούσε τις διακλαδώσεις. Το πλάτος της γραμμής ιροζόταν σε ένα μέτρο.
Για τη δημιουργία του προβλεπόταν σύσταση ειδικής εταιρείας σιδηροδρόμων η οποία και θα αναλάμβανε την οριστική μελέτη και κατασκευή.
Προφανώς βέβαια και το συγκεκριμένο έργο, όπως και πολλά άλλα, έμεινε μόνο στα χαρτιά και τις εξαγγελίες, με την υπαιτιότητα πολλών αλλά και του Τύπου της εποχής. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα το δημοσίευμα τοπικής εφημερίδας, η οποία υποστηρίζει ότι, εφόσον είχε προχωρήσει το συγκεκριμένο έργο, η αναβάθμιση της Μεσσαράς θα ήταν ουσιαστική και θα συμπαρέσυρε στην αναβάθμιση ολόκληρου του νομού Ηρακλείου.
Γεγονός, βέβαια, που προκαλεί αίσθηση ακόμα και σήμερα, μιας και η αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής της Μεσσαράς, όπως και η διασύνδεσή της με έναν σύγχρονο οδικό άξονα ως το βόρειο τμήμα του νομού Ηρακλείου, ακόμα κι έναν αιώνα μετά, αποτελούν ζητούμενο.
«Αν είχε γίνη ο σιδηρόδρομος» ήταν ο τίτλος της εφημερίδας της εποχής, αναφέροντας στη συνέχεια: «Σήμερον από κάθε άλλην εποχήν η Κρήτη θα αισθανθή την κακουργίαν εκείνων οι οποίοι έγιναν αιτία να μη κατορθωθή η κατασκευή του σιδηροδρόμου Μεσαράς.
Αν σήμερον υπήρχεν ο σιδηρόδρομος θα ηδυνάμεθα να ανοίξωμεν τον κάμπον της Μεσαράς εις τους εκδιωκομένους υπό των Βουλγάρων Έλληνας και να αναπληρώσωμεν την φοβεράν έλειψιν των χειρών την λόγω της αθρόας μεταναστεύσεως επελθούσαν εις την Κρήτην».
Στη συνέχεια του δημοσιεύματος περιγράφονται οι ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες μετακίνησης από το Ηράκλειο ως τη Μεσσαρά, αλλά και ο τρόπος χειραγώγησης των Μέσων.
Συγκεκριμένα αναφέρεται:
«Αλλά τώρα; Που να ζητήσωμεν να εγκατασταθούν αυτοί οι άνθρωποι; Εις την πεδιάδα εκείνην εις την οποίαν δια να μεταβής θέλεις δωδεκάωρον συνεχές ταξείδι από την οποίαν δια να μεταφέρης οιονδήποτε προϊόν θα πληρώσης μεταφορικά το διπλούν από ότι θα το αγοράσεις εδώ;
Και όμως παρ’ όλην αυτήν την κατάστασιν υπάρχουν εφημερίδες αι οποίοι καυχώνται ότι αυταί εγένοτο αιτία να μη κατασκευασθή ο σιδηρόδρομος. Δηλαδή ομολογούν χωρίς να κοκκινίζουν καν ότι εγκλημάτισαν εις βάρος του Νομού Ηρακλείου. Αυτά τα παράξενα μόνον εις τον περίφημον τόπον μας μπορείς να τα ακούσης και να τα δης».