Η οικονομική κρίση “σκοτώνει” τις γεννήσεις παιδιών και στον Δήμο Ηρακλείου. Τα επίσημα στοιχεία του ληξιαρχείου καταγράφουν μια σταθερά πτωτική τροχιά στις γεννήσεις παιδιών από το 2009 μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα προκύπτει μια θεμελιωμένη μείωση που φτάνει τις 1.478 λιγότερες γεννήσεις.
Από τη σύγκριση των στοιχείων της ίδιας χρονικής περιόδου προκύπτει μια ακόμα μείωση στους γάμους, όπως επίσης ότι τα νέα ζευγάρια που παντρεύονται στη μεγάλη πλειοψηφία τους επιλέγουν το Δημαρχείο και όχι την Εκκλησία.
Αντίστοιχα καταγράφεται μια ανακουφιστική μείωση των θανάτων τη φετινή χρονιά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Είναι φανερό ότι πίσω από τους αριθμούς και τα μετρήσιμα συγκριτικά στοιχεία ιχνηλατείται όλο το εύρος της νέας πραγματικότητας που έχει διαμορφωθεί στον τόπο μας τα πέτρινα χρόνια της οικονομικής κρίσης που αποτυπώνουν ανάγλυφα το οξύ δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.
Σχολιάζοντας τα στοιχεία αυτά, ο καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνιολογίας και διευθυντής του Εργαστηρίου Κοινωνικής Ανάλυσης και Εφαρμοσμένης Κοινωνικής Έρευνας Γιάννης Ζαϊμάκης, με δηλώσεις του στην «Π» τονίζει μεταξύ άλλων: «Ως γνωστόν στα χρόνια της κρίσης επιδεινώθηκε το δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα.
Όπως δείχνουν στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ στη χώρα παρατηρείται δραματική συρρίκνωση των γεννήσεων, αύξηση των θανάτων και αρνητική μετανάστευση αφού πια ο αριθμός όσων μεταναστεύουν στο εξωτερικό κυρίως νέων και με υψηλό μορφωτικό κεφάλαιο, είναι πολύ μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο που μεταναστεύει στην Ελλάδα.
Στο Ηράκλειο τα στοιχεία που έχουμε από τα χρόνια της κρίσης δείχνουν πως συρρικνώνονται οι γεννήσεις και ο αριθμός των θανάτων αυξομοιώνεται. Ακόμη και εάν η κατάσταση στην πόλη δεν είναι εξίσου δραματική με άλλες περιοχές της χώρας, αυτό δεν σημαίνει πως δεν είναι ανησυχητική.
Οι οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης φαίνεται να έχουν επηρεάσει τις κοινωνικές συμπεριφορές των νέων ανθρώπων. Σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον παρατεταμένης λιτότητας οι νέοι έχουν να αντιμετωπίσουν τον εφιάλτη των χαμηλών αμοιβών και ημερομισθίων, τις ευέλικτες μορφές εργασίας, συχνά ανασφάλιστης και ενίοτε με απαράδεκτες συνθήκες εργασίας, τις δυσκολίες ένταξης στην αγορά εργασίας και τις περιορισμένες ευκαιρίες επιχειρηματικής δράσης.
Σε αυτές τις συνθήκες δεν είναι τυχαίο πως ολοένα και περισσότερο οι νέοι επιλέγουν να μεταθέτουν σε μεταγενέστερο χρόνο τον γάμο τους, έτσι μειώνεται η γαμηλιότητα την ίδια ώρα που επιλέγουν συνειδητά να δημιουργήσουν οικογένειες με μικρό αριθμό παιδιών ή και καθόλου παιδιά. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η γεννητικότητα που σε συνδυασμό με την αποδημία των νέων αλλάζει τη δημογραφική σύνθεση του πληθυσμού.
Οι συνέπειες αυτού του φαινομένου θα είναι αρνητικές στην κοινωνία της πόλης. Μακροπρόθεσμα θα μειωθεί ο ενεργός πληθυσμός και το εργατικό δυναμικό της, ο πληθυσμός της θα είναι γερασμένος, ενώ η αύξηση του πληθυσμού ένα σταθερό χαρακτηριστικό του Ηρακλείου τα τελευταία 100 τουλάχιστον χρόνια, θα περιοριστεί και, ανάλογα με το πώς θα εξελιχθούν οι δημογραφικοί δείκτες, πιθανώς θα αρχίσει να μειώνεται.
Η απάντηση σε αυτά τα προβλήματα δεν είναι εύκολη και απαιτεί άλλες πολιτικές: Μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και συντονισμένη κοινωνική πολιτική σε εθνικό επίπεδο με τη συνέργεια της τοπικής αυτοδιοίκησης για την παροχή κινήτρων, την ενίσχυση της γονιμότητας, τον περιορισμό της μετανάστευσης στο εξωτερικό αλλά και τη διαμόρφωση ενός κοινωνικού και εργασιακού περιβάλλοντος που θα συμβάλει στην ενίσχυση του οικογενειακού θεσμού, στην απόκτηση παιδιών και την παραμονή των νέων στον τόπο τους».
Τα στοιχεία των γεννήσεων
Σημαντική μείωση των γεννήσεων στον Δήμο Ηρακλείου καταγράφεται μέσα από τα συγκριτικά στοιχεία του Ληξιαρχείου που έχουν αφετηρία τη χρονική περίοδο που ξεκίνησε η οικονομική κρίση το 2009 μέχρι σήμερα. Για την ακρίβεια ο αριθμός των γεννήσεων τη φετινή χρονιά εμφανίζεται μια μείωση που φτάνει 1478 γεννήσεις σε σχέση με το 2009 που είναι η κρίσιμη χρονιά η οποία αποτελεί την αφετηρία της οικονομικής κρίσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της υπηρεσίας, φέτος οι γεννήσεις περιορίστηκαν στις 3.173, ενώ το 2009 ο αντίστοιχος αριθμός των γεννήσεων έφτανε τις 4.651 γεννήσεις. Αυτό που έχει ενδιαφέρον κάποιος να δει είναι ότι η μείωση αυτή θεμελιώθηκε σταδιακά χρόνο με τον χρόνο.
Αν παρατηρήσει κάποιος τα στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα η «Π», θα διαπιστώσει ότι η συνεχώς αυξανόμενη μείωση των γεννήσεων δεν ανακόπηκε από το 2009 μέχρι σήμερα, με αποτέλεσμα να έχει προκύψει μια σοβαρή απόκλιση που δεν αναχαιτίστηκε ποτέ σε όλη τη διάρκεια των εννέα τελευταίων χρόνων. Όπως προκύπτει, από την αρχή της χρονιάς μέχρι σήμερα γεννήθηκαν στο Δήμο Ηρακλείου, 1.651 αγόρια και 1.522 κορίτσια.
Αντίστοιχα την περσινή χρονιά οι γεννήσεις έφταναν τις 3.433. Από τα παιδιά αυτά τα 1.771 ήταν αγόρια και 1.662 κορίτσια. Επίσης το 2016 ο αριθμός των γεννήσεων ήταν μεγαλύτερος και έφτασε τις 3.689 όπου τα αγόρια ήταν 1.901 και τα κορίτσια 1.788.
Ένα χρόνο πίσω και συγκεκριμένα το 2015 οι αντίστοιχοι αριθμοί δείχνουν ότι γεννήθηκαν 1.756 αγόρια και 1.797 κορίτσια που δίνουν ένα άθροισμα 3.553 γεννήσεων. Το 2014 οι γεννήσεις κυμάνθηκαν στις 3.647 ενώ το 2013 προσέγγισαν τις 3.516. Επίσης το 2012 οι γεννήσεις ήταν περισσότερες και συγκεκριμένα 3.946 το 2011 έφταναν τις 4.023 και το 2010 καταγράφηκαν 4.443. Το 2009 οι γεννήσεις έφτασαν 4.651 από τις οποίες 2.343 ήταν αγόρια και 2.308 κορίτσια.
Μείωση των γάμων
Εμφανή πτώση σημείωσαν οι γάμοι στο Ηράκλειο, τη φετινή χρονιά που φτάνουν τους 593. Από αυτούς 434 ήταν πολιτικοί και 159 θρησκευτικοί. Αντίστοιχα το 2017 έγιναν 699 γάμοι από τους οποίους 509 πολιτικοί και 195 θρησκευτικοί. Το 2016 οι γάμοι δεν ξεπέρασαν τους 751 από τους οποίους 545 ήταν πολιτικοί και 206 θρησκευτικοί.
Τα πράγματα πήγαν λίγο καλύτερα το 2015 που καταγράφηκε αύξηση των γάμων που αθροιστικά έφτασαν τους 822 από τους οποίους 601 πολιτικοί και 221 θρησκευτικοί. Το 2014 το σύνολο των γάμων που έγιναν ήταν 789 από τους οποίους 613 πολιτικοί και 176 θρησκευτικοί. Το 2013 έγιναν 711 γάμοι από τους οποίους 200 θρησκευτικοί και 511 πολιτικοί. Το 2012 πραγματοποιήθηκαν 701 γαμήλιες τελετές από τις οποίες 526 στο Δημαρχείο και 175 στην Εκκλησία.
Αντίστοιχα το 2011 έγιναν 838 γάμοι από τους οποίους 591 πολιτικοί και 247 θρησκευτικοί. Το 2010 έγιναν 689 γάμοι και συγκεκριμένα 423 πολιτικοί και 266 θρησκευτικοί. Τέλος το 2009 έγιναν συνολικά 711 γάμοι από τους οποίους 397 πολιτικοί και 314 θρησκευτικοί.
Ο αριθμός των θανάτων
Τη φετινή χρονιά που σε λίγο εκπνέει καταγράφεται μια ανακουφιστική μείωση των θανάτων που έφτασαν τους 766 και αντιστοιχούν σε 385 άνδρες και 381 γυναίκες.
Αντίστοιχα το 2017 έφυγαν από τη ζωή 888 άνθρωποι, από τους οποίους 460 άνδρες και 428 γυναίκες. Την αμέσως προηγούμενη χρονιά και συγκεκριμένα το 2016 οι θάνατοι έφτασαν τους 863 από τους οποίους 460 ήταν άνδρες και 403 γυναίκες. Το 2015 οι θάνατοι έφτασαν τους 875 που αφορούν σε 466 άνδρες και 409 γυναίκες.
Στα ίδια επίπεδα κινήθηκε ο αριθμός των θανάτων που καταγράφηκε το 2014 όπου σημειώθηκαν 819 θάνατοι, από τους οποίους 429 ήταν άνδρες και 390 γυναίκες. Το 2013 οι θάνατοι έφτασαν τους 867. Τη χρονιά εκείνη έχασαν τη ζωή τους 464 άνδρες και 403 γυναίκες. Αντίστοιχα το 2012 έχασαν τη ζωή τους 982 δημότες μας από τους οποίους 523 ήταν άνδρες και 459 γυναίκες.
Το 2011 έφυγαν από τη ζωή 902 άτομα και συγκεκριμένα 482 άνδρες και 420 γυναίκες. Αντίστοιχα το 2010 σφράγισε με 963 θανάτους 511 ανδρών και 452 γυναικών. Τέλος το 2009 τελείωσε με 927 θανάτους 484 ανδρών και 443 γυναικών.