Την ίδια ώρα που κλιμακώνεται η αντιπαράθεση ανάμεσα στο Δήμο Ηρακλείου που προχωρά σε μαζικές κοπές δέντρων και στους πολίτες που αντιδρούν στην επιθετική υλοτόμηση και οι απόψεις των δύο πλευρών αναπτύσσονται με φόντο τη δραματική έλλειψη πρασίνου στην πόλη, σαν ευθείες που δεν τέμνονται, η δασολόγος και γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Μαρία Κοζυράκη μιλά σήμερα στην «Π» για την αντικειμενική ανάγκη που υπάρχει, η αντιπαλότητα αυτή να μην οδηγήσει σε τοίχο.
Όπως περιγράφει, θα πρέπει να μη χαθεί ο ενδιάμεσος λογικός χώρος, στη βάση του οποίου είναι σημαντικό να διαμορφωθεί μια κοινή συνισταμένη, μέσα από τη σωστή αναδιατύπωση των πραγματικών αναγκών της πόλης.
Όπως περιγράφει η κ. Κοζυράκη, αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μια συγκρουσιακή τροχιά δύο διαφορετικών απόψεων για το πράσινο. Και μιλάμε για το Ηράκλειο που καταγράφει δραματική έλλειψη πρασίνου.
Αυτό που είναι φανερό, είναι ότι ο Δήμος Ηρακλείου δεν έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας σε σχέση με τις κοπές δέντρων, για τις οποίες θα πρέπει να έχει συγκεκριμένη τεκμηρίωση και να λογοδοτεί στην κοινωνία, η οποία πρέπει να είναι επαρκώς ενήμερη για το έργο του, τη στόχευσή του και το επιχειρησιακό του σχέδιο στον κρίσιμο τομέα του πρασίνου.
Από την άλλη πλευρά είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν περιπτώσεις δέντρων τα οποία θα πρέπει να κοπούν, όταν διαπιστωθεί ότι δεν είναι ανατάξιμη η κακή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει.
Όχι στη λογική της αντικατάστασης, αλλά της αναπλήρωσης του οφέλους που χάνεται για τα δέντρα που κόβονται
Όπως εξηγεί η κ. Κοζυράκη, είναι σημαντικό να γίνει σαφές ότι όταν κόβεται ένα δέντρο, (εξέλιξη που θα πρέπει να συμβαίνει όταν δεν υπάρχει καμία άλλη λύση για να σωθεί), δεν θα πρέπει ο Δήμος να υιοθετεί τη λογική της αντικατάστασης αλλά την αντίληψη της αναπλήρωσης.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι για κάθε δέντρο που κόβεται θα πρέπει να φυτεύονται τόσα δέντρα όσα αθροίζουν τον όγκο που καταλάμβανε το φύλλωμά του. Άρα για ένα ώριμο πεύκο για παράδειγμα που κόβεται θα πρέπει να φυτεύονται 13-14 νέα πεύκα τα οποία θα καταλαμβάνουν τον όγκο που κάλυπτε όλη η επιφάνεια του φυλλώματός του.
Όπως επισημαίνει η κ. Κοζυράκη, αυτή η προσέγγιση απαιτεί, όπως ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί, μια διαφορετική προσέγγιση για το πράσινο της πόλης το οποίο προϋποθέτει την ύπαρξη ενός επιχειρησιακού σχεδίου, στη βάση του οποίου θα πρέπει εντός της πόλης να δημιουργούνται νησίδες πρασίνου στις οποίες θα φυτεύονται ώριμα δέντρα και όχι μονοετή φυτά.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δε φτάνει να φυτεύουμε δέντρα για παράδειγμα μόνο στην Ερυθραίας, αλλά και εντός της πόλης η οποία θα δέχεται όλο και μεγαλύτερη πίεση από την κλιματική αλλαγή και θα πρέπει από τώρα να τρέξουμε και να προλάβουμε και να είμαστε προετοιμασμένοι για όσα έρχονται.
Το έργο της Διεπιστημονικής Επιτροπής χρησιμοποιήθηκε κατά το δοκούν
Η κ. Κοζυράκη σημειώνει ότι η Διεπιστημονική Επιτροπή έκανε ένα σημαντικό έργο που, όμως, χρησιμοποιήθηκε κατά το δοκούν.
Έγινε μια τεκμηριωμένη επιστημονικά δουλειά που διατυπώθηκε με τη μορφή της γνωμοδότησης για το τι πρέπει να γίνει, που, όμως, δεν αποτελεί και νομιμοποίηση για τα όσα ακολούθησαν.
Η Επιτροπή είχε κάνει τις προτάσεις της αξιολογώντας την κατάσταση 38 δέντρων προτείνοντας να κοπούν κάποια και να σωθούν κάποια άλλα και ασφαλώς να υπάρξουν μέτρα προστασίας και φροντίδας. Το Δημοτικό Συμβούλιο συζήτησε το πόρισμα και υιοθέτησε την εισήγηση της υπηρεσίας Πρασίνου για επιπλέον κοπές.
Η γραμματέας της Αποκεντρωμένης τονίζει με νόημα ότι «ξέρω πολύ καλά πόσο μεγάλη ευθύνη είναι να έχεις την αρμοδιότητα του πρασίνου. Δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.
Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι θα πρέπει να κόβονται ισοπεδωτικά όλα τα δέντρα με τον ισχυρισμό ότι είναι επικίνδυνα ή υπέργηρα, διότι με αυτό τον τρόπο αποδομείται η επιστημονικότητα της σωστής διαχείρισης για το πράσινο και αυτό είναι άδικο και για το Δήμο Ηρακλείου που μπορεί να έχει δουλέψει και να έχει κάνει έργο, το οποίο όμως οφείλει να επικοινωνήσει σωστά».
Πρέπει άμεσα να απομακρυνθούν οι ξεροί φοίνικες της παραλιακής λεωφόρου
Από την άλλη πλευρά, τονίζει η κ. Μαρία Κοζυράκη θα πρέπει και οι πολίτες να αντιληφθούν ότι κάποια δέντρα πράγματι πρέπει να κοπούν διότι εμφανίζουν προβλήματα. Για παράδειγμα οι φοίνικες της παραλιακής λεωφόρου.
Εκεί υπάρχουν δέντρα τα οποία τα έχει καταστρέψει το σκαθάρι και η απομάκρυνσή τους θα πρέπει να γίνει με το προβλεπόμενο πρωτόκολλο που αναφέρει πολύ συγκεκριμένα βήματα σε σχέση με τη διαχείρισή τους και την άμεση καταστροφή τους.
Η ίδια εξηγεί ότι όταν ένα ψηλό δέντρο είναι υγιές, ξέρουμε ότι έχει ελαστικότητα και αντοχή στους ανέμους. Όμως τα νεκρά δέντρα της παραλιακής που έχουν ξεραθεί κανείς δεν ξέρει πώς θα συμπεριφερθούν.
Επίσης τα δέντρα αυτά στηρίζονται από τα συρματόσχοινα που μπορεί να είναι μόνο προσωρινή και όχι μόνιμη λύση. Αυτή η αντιστήριξη είναι αδόκιμη και μάλιστα επάνω σε νησίδα από όπου διέρχονται πολίτες, οι οποίοι μετακινούνται από τη μια πλευρά της παραλιακής λεωφόρου στην άλλη.
Χρειάζεται επιχειρησιακό σχέδιο για το πράσινο
Όπως εξηγεί η κ. Κοζυράκη, ο Δήμος θα πρέπει να παρουσιάσει ένα επιχειρησιακό σχέδιο δράσης το οποίο να αναλύει το σχεδιασμό του σε σχέση με τη διαχείριση του πρασίνου, το οποίο θα έχει την έγκριση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Πρέπει να είναι σαφές το κάθε βήμα του και η στόχευση της κάθε κίνησής του, ώστε ο πολίτης να είναι σε θέση να γνωρίζει τον προγραμματισμό που υπάρχει. Είναι σαφές ότι είμαστε ξηροθερμική χώρα και εδώ και χρόνια – σημειώνει η γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης- είχε διαφανεί και η προοπτική της ερημοποίησης και της κλιματικής αλλαγής.
Επίσης έχουμε ήδη πληροφορίες σε σχέση με τα όσα θα ακολουθήσουν και είμαστε σε μια χρονική συγκυρία όπου θα πρέπει να λάβουμε μέτρα. Υπάρχει μεγάλο έλλειμμα πρασίνου, από τη μια και σοβαρά προβλήματα συντήρησής του από την άλλη.
Είναι σημαντικό στη βάση αυτή καταρχήν να δημιουργηθούν μέσα στην πόλη μικροί κοινόχρηστοι χώροι φύτευσης ψηλών δέντρων και την ίδια στιγμή να επιλεγούν δέντρα τα οποία ευδοκιμούν στον τόπο μας και είναι ανθεκτικά σε ό,τι αφορά στις απαιτήσεις τους σε νερό. Δεν μπορούμε να φυτεύουμε φυτά μονοετή.
Ούτε μπορούμε να κάνουμε φυτεύσεις σαν να βρισκόμαστε στη βόρεια Ευρώπη. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει προσεκτική διαχείριση σε ό,τι αφορά στις φυτεύσεις σε δρόμους ώστε να μη δημιουργούνται προβλήματα προσβασιμότητας.
Αλλά ακόμα και όταν ανακύπτουν τέτοια ζητήματα θα πρέπει να υπάρχει ευελιξία μιας παράκαμψης του πεζοδρομίου που θα δίνει διέξοδο στην προσβασιμότητα, ώστε οι συμπολίτες μας να μην εγκλωβίζονται.
Είναι ευθύνη του Δήμου να διασφαλίσει την ισορροπία αυτής της σύνθετης εξίσωσης.