Ως «ψυχρολουσία» για εκατοντάδες ιδιοκτήτες γης αντιμετωπίζεται η έκδοση της πρώτης απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Ανατολικής Κρήτης για τον καθορισμό προσωρινής τιμής μονάδας σε σχέση με τις αποζημιώσεις για τις απαλλοτριώσεις εκτάσεων στην ευρύτερη περιοχή του Καστελλίου, στο πλαίσιο κατασκευής του νέου αεροδρομίου.
Η απόφαση που εκδόθηκε αφορά ιδιοκτήτες στην περιοχή του Λιλιανού, ωστόσο επειδή είναι η πρώτη που εκδίδεται αποκτά γενικότερο ενδιαφέρον για όλους τους ιδιοκτήτες της ευρύτερης περιοχής, ήτοι περίπου 7.800. Τόσο η περίπτωση του Λιλιανού όσο και του Νιπιδιτού ήταν οι πρώτες που συζητήθηκαν με την τακτική διαδικασία και θεωρείται ότι θα αποτελέσουν «μπούσουλα» και για τις άλλες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το κλίμα που επικρατεί είναι παντελώς απογοητευτικό και υπάρχει έκδηλη δυσφορία, καθώς η απόφαση του δικαστηρίου ως προς την προσωρινή τιμή μονάδας διαψεύδει, όπως υποστηρίζεται, τις προσδοκίες των ιδιοκτητών και δικαιούχων γης για δίκαιες αποζημιώσεις.
Με βάση την απόφαση διαπιστώνεται ότι σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει ταύτιση με τις προτεινόμενες τιμές, από πλευράς του Ελληνικού Δημοσίου, σε άλλες πάλι περιπτώσεις η Δικαιοσύνη δίνει μεγαλύτερες τιμές όμως και πάλι αυτές απέχουν θεαματικά από τις αξιώσεις των ιδιοκτητών, οι οποίοι θεωρούν ότι «ξεκληρίζονται» για… ψίχουλα.
Η απόφαση αφορά σε περίπου 360 ιδιοκτησίες συνολικής έκτασης 745 στρεμμάτων. Μιλάμε για αγροτεμάχια εκτός σχεδίου πόλης. Το μεγαλύτερο ποσοστό, περίπου 80% αφορά σε ελαιώνες, το 15% σε αμπελώνες και το 5% της έκτασης αποτελείται από μονοετείς καλλιέργειες.
Αυτές είναι οι προσωρινές τιμές μονάδας
Ενδεικτικά λοιπόν, με βάση την απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Ανατολικής Κρήτης, έχουμε:
-για τις ελιές, που «καίνε» περισσότερο τους ιδιοκτήτες: 190 ευρώ οι μεγάλες (το Ελληνικό Δημόσιο είχε προτείνει 150 ευρώ και οι ιδιοκτήτες αξίωναν περίπου 360 ευρώ), 150 ευρώ οι μεσαίες ( 110 ήταν η πρόταση του Ελληνικού Δημοσίου και 280 ευρώ ζητούσαν οι ιδιοκτήτες) και 100 ευρώ για τις μικρές με το Ελληνικό Δημόσιο να έχει προτείνει αντίστοιχα 60 ευρώ.
Η δικαστική απόφαση ορίζει την ίδια προσωρινή τιμή μονάδας για όλες τις ελιές, αρδευόμενες και μη.
Διαπιστώνεται λοιπόν ότι το Μονομελές Εφετείο Ανατολικής Κρήτης δίνει μεγαλύτερη τιμή από εκείνη των εκτιμητών του Δημοσίου αλλά είναι πολύ μικρότερη από αυτήν που διεκδικούν ως αποζημίωση οι ιδιοκτήτες.
Για τα πολύ καλά αμπέλια η δικαστική απόφαση δίνει 14 ευρώ το τ.μ. δηλαδή διπλάσια τιμή από αυτή που είχε προτείνει το Ελληνικό Δημόσιο. Αντίστοιχα οι τιμές για τα καλά και μέτρια αμπέλια ορίζονται στα 12 και 10 ευρώ αντίστοιχα. Ταύτιση Δικαιοσύνης και Ελληνικού Δημοσίου διαπιστώνεται στην αποζημίωση για αμυγδαλιές, αχλαδιές και συκιές. Ανάλογα με το μέγεθος η προσωρινή τιμή μονάδας καθορίζεται στα 100, 70 και 50 ευρώ αντίστοιχα.
Όσον αφορά στη γη, για τα χωράφια η προσωρινή τιμή μονάδας κυμαίνεται από 1,63 έως 2,63 το τ.μ. Για τα αντλιοστάσια η αποζημίωση κυμαίνεται από 56 έως 68 ευρώ το τ.μ.
Σε σχέση με την αποζημίωση αγροικιών, περίπτωση παλιάς πλινθόκτιστης κατοικίας με ισόγειο και υπόγειο, έκτασης 31, 37 τ.μ αποζημιώνεται με 8.124 ευρώ καθώς η προσωρινή τιμή μονάδας ορίζεται 259 ευρώ το τ.μ. Σε άλλη περίπτωση ισόγεια κατοικία με πλίνθους και λαμαρίνες, έκτασης περίπου 25 τ.μ. αποζημιώνεται με 4.671 ευρώ.
Η προσωρινή τιμή μονάδας για τα δίκτυα άρδευσης κυμαίνεται από 3 έως 11 ευρώ ανάλογα με τον τύπο και τη διάμετρο των σωληνώσεων. Να σημειωθεί ότι η απόφαση δεν καθορίζει προσωρινή τιμή μονάδας για το δίκτυο άρδευσης σε 18 ιδιοκτησίες λόγω αοριστίας των αιτημάτων, δεν αναφέρεται δηλαδή όπως διευκρινίζεται, σε ποια ακίνητα αντιστοιχούν τα δίκτυα αυτά, το είδος των σωληνώσεων (μεταλλικές ή πλαστικές) και η διάμετρός τους.
Να σημειωθεί ότι σύντομα αναμένεται και η απόφαση του δικαστηρίου για εκτάσεις στην περιοχή του Νιπιδιτού που επίσης είχαν συζητηθεί με την τακτική διαδικασία.
Οι υπόλοιπες περιπτώσεις συζητήθηκαν μεταγενέστερα με την ειδική διαδικασία των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων, με βάση τα ΦΕΚ που δημοσιεύτηκαν, με σκοπό να «τρέξουν» οι διαδικασίες για την κατασκευή του νέου αεροδρομίου. Μάλιστα κατά την συζήτηση δεν έλειψαν οι εντάσεις και τα γιουχαϊσματα από δεκάδες δικαιούχους που ζητούσαν αναβολή μέχρι να εκδοθούν οι αποφάσεις των πρώτων υποθέσεων, δηλαδή Λιλιανού και Νιπιδιτού.