Σοβαρότατες καταγγελίες της Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Π.Ε.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.) «καίνε» τον ΕΣΔΑΚ, καθώς, όπως αποκαλύπτει με παρέμβασή του, προχώρησε σε ηλεκτρονικό διαγωνισμό προκηρύσσοντας ως «προμήθεια» ένα έργο συνολικού κόστους 24.433.609 ευρώ, με όρους που δείχνουν φωτογραφικοί και παραβιάζουν την αρχή της ίσης μεταχείρισης… Μάλιστα ο Π.Ε.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ζητά την ακύρωση της όλης διαδικασίας της δημοπράτησης που βρίσκεται σε εξέλιξη, την οποία εμφανίζεται αποφασισμένος να προσβάλλει με κάθε τρόπο.
Η σοβαρότατη καταγγελία του οργάνου έρχεται στον απόηχο αντίστοιχης παρέμβασης του ΣΑΤΕ, που έχει καταγγείλει προς τις πολιτικές ηγεσίες των Υπουργείων Εσωτερικών, Οικονομίας και Υποδομών ότι τα έργα που αφορούν τη λειτουργία και τη διαχείριση των ΧΥΤΑ περιορίζονται στα χέρια λίγων, μέσα από άκρως περιοριστικούς όρους για τη συμμετοχή εταιρειών.
Η προκήρυξη αφορά σε διαγωνισμό, με τίτλο «λειτουργία ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων και προμήθεια compact μονάδας επεξεργασίας στραγγισμάτων» που δεν προκηρύσσεται ως έργο. Όμως στο άρθρο 2 του νόμου 44/12/2016 αναφέρεται με σαφήνεια ο ορισμός του έργου και ουδεμία αμφιβολία προκύπτει ότι η λειτουργία του χώρου υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) αφορά αποκλειστικά και μόνο τις πιστοποιημένες εργοληπτικές επιχειρήσεις του Υπουργείου Υποδομών ως κατάλληλες. Μόνο πιστοποιημένες εργοληπτικές επιχειρήσεις παρέχουν έργα υψηλών προδιαγραφών, που σχετίζονται άμεσα και με την εξασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος και απαιτούν γνώση και σχετική εμπειρία.
Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η συγκεκριμένη διάταξη περιέχει επιπλέον απαιτήσεις που παραπέμπουν σε φωτογραφικές διατάξεις και περιορίζουν σημαντικά τον ανταγωνισμό, ενώ μειώνουν τη διαφάνεια στις διαγωνιστικές διαδικασίες. Όμως, οι διατάξεις της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας απαγορεύουν να προστίθενται στις διακηρύξεις επιπλέον όροι που ομοιάζουν φωτογραφικοί και παραβιάζουν την αρχή της ίσης μεταχείρισης των εχόντων τα προσόντα συμμετοχής στον διαγωνισμό. Στο πλαίσιο αυτό η Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων ζητά να ακυρωθεί ο διαγωνισμός, να δημοπρατηθεί νέος και να απαλειφούν οι επιπλέον απαιτήσεις της διακήρυξης που μειώνουν τον ανταγωνισμό και παραπέμπουν σε φωτογραφικές διατάξεις.
Αντίστοιχα, και ο ΣΑΤΕ εκφράζει έντονη αγανάκτηση και αγωνία τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι “η διασπάθιση του δημοσίου χρήματος θα γιγαντωθεί εάν δεν ληφθούν σήμερα μέτρα αναχαίτισής της, αφού σύμφωνα με τον προγραμματισμό της επόμενης πενταετίας (ΕΣΠΑ 2014-2020) τα ΧΥΤΑ και οι συναφείς δράσεις εκτιμάται ότι θα απορροφήσουν τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ από τα συνολικά 5 δισ. ευρώ που απομένουν ακόμη”.
Αίτημα του ΣΑΤΕ είναι “η αναβολή – ακύρωση όλων των διαγωνισμών λειτουργίας ΧΥΤΑ και η επανεξέταση όλων των όρων των προκηρύξεων, τουλάχιστον όσων διακηρύχθηκαν μετά την ψήφιση του Ν.4412/16, καθώς και η δημιουργία ειδικού τεύχους πρότυπης διακήρυξης για έργα τύπου ΧΥΤΑ, στην οποία θα γίνεται αποδεκτή η επίκληση ειδικής εμπειρίας (εφόσον κριθεί ότι απαιτείται) και η εμπειρία από τεχνικά έργα όπως χωματουργικά έργα στην οδοποιία, στα φράγματα και στις λιμνοδεξαμενές, σε έργα βιολογικών καθαρισμών κ.ο.κ, τα οποία τεχνικώς είναι κατά πολύ δυσκολότερα των ΧΥΤΑ, ώστε να αυξηθεί ο ανταγωνισμός και στις εν λόγω δημοπρασίες”.
Με αφορμή το θέμα εξέδωσε ανακοίνωση ο Ε.Σ.Δ.Α.Κ. στην οποία τονίζονται τα εξής: «Ο συγκεκριμένος Ανοιχτός Διεθνής Διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με το μοντέλο που ακολουθείται απ’ όλους τους ΧΥΤΑ της χώρας εδώ και μια δεκαετία. Όπως και κάθε διαγωνισμός του Ε.Σ.Δ.Α.Κ., είναι απόλυτα σύμφωνος με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία, ενώ έχει λάβει και την απαραίτητη έγκριση, ομόφωνα, από το Τεχνικό Συμβούλιο της Περιφέρειας Κρήτης, όργανο στο οποίο συμμετέχει και εκπρόσωπος των εργοληπτών».