Εκατοντάδες είναι τα σπίτια που ανακαινίζονται πλέον σε κάθε γειτονιά του Ηρακλείου, ενώ σε πολλές περιπτώσεις σπίτια που ήταν εγκαταλειμμένα για χρόνια παίρνουν νέα πνοή. Κοντά σε αυτά παλαιά καταστήματα κυρίως περιμετρικά των τειχών και όχι σε εμπορικούς δρόμους μετατρέπονται πλέον σε σπίτια. Η εικόνα που παρουσιάζει η πόλη αυτήν την εποχή είναι ως μια πόλη που… ανακαινίζεται. Αν μάλιστα δεν υπήρχαν και τα κλειστά μαγαζιά ακόμα και σε άλλοτε εμπορικούς δρόμους του Ηρακλείου θα μπορούσε κανείς να πιστέψει ότι η πόλη γύρισε στις παλιές καλές εποχές.
Τι συμβαίνει όμως πραγματικά και πως εξηγείται η έντονη δραστηριότητα, κυρίως στις ανακαινίσεις και μετατροπές παλαιών κτιρίων και πολύ λιγότερη στην ανέγερση νέων οικοδομών;
Όπως επεσήμανε μιλώντας στην «Π» ο πρόεδρος του τμήματος Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Γιώργος Ταβερναράκης: «είναι αλήθεια ότι υπάρχει μια έντονη κινητικότητα στο χώρο της οικοδομής, κυρίως σε αναβαθμίσεις υπαρχόντων κτιρίων. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζουν τα προγράμματα «Εξοικονομώ» που είναι σε εξέλιξη αλλά και άλλα προγράμματα που μπορούν να αξιοποιήσουν οι ιδιοκτήτες κτιρίων για να αναβαθμίσουν τις περιουσίες τους».
Όσον αφορά σε ανακαινίσεις κατοικιών, ακόμα και αυτών που χρόνια δεν χρησιμοποιούνταν, αυτές βρίσκονται παντού από το κέντρο της πόλης ως την πιο μακρινή συνοικία. Πρόκειται για μια σχετικά εύκολη διαδικασία, όσον αφορά στη γραφειοκρατία την οποία αναλαμβάνουν μηχανικοί οι οποίοι αυτήν την περίοδο «πνίγονται» στη δουλειά.
Τώρα όσον αφορά σε μετατροπές κτιρίων που στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν ως καταστήματα και τώρα γίνονται σπίτια, είναι κυρίως σε περιοχές που βρίσκονται σχετικά κοντά στο κέντρο αλλά και λίγο έξω από τα τείχη. Μπορεί αυτό να απαιτεί παραπάνω διαδικασίες ωστόσο αν ο ιδιοκτήτης το έχει αποφασίσει τίποτα δεν είναι αδύνατον. Τα προγράμματα αποτελούν μια λύση σε κάθε περίπτωση αλλά ποιο θα είναι το αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων; Όπως λέει ο κ.Ταβερναράκης: «Σίγουρα δεν μιλάμε για ανάπτυξη, γιατί θα μιλούσαμε αν μέσα από αυτές τις ενέργειες προέκυπταν νέες θέσεις εργασίας. Δεν είναι όμως αυτό, πιστεύω ότι οι ιδιοκτήτες προσδοκούν στην εξασφάλιση ενός επιπλέον εισοδήματος από τα ακίνητα τους, είτε ως Airbnb είτε ως μακροχρόνιες μισθώσεις».
Βέβαια η ιστορία των Airbnb έχει ακόμα δρόμο, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, καθώς θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε πως θα εξελιχθεί στην πράξη το θέμα της φορολογίας. Αν τελικά δεν συμφέρει τους ιδιοκτήτες δεν αποκλείεται να δούμε τους ιδιοκτήτες των Airbnb να τα μετατρέπουν σ ε ακίνητα μακροχρόνιες μισθώσεις.
Πάντως η αλήθεια είναι πως τα ενοίκια πλέον έχουν εκτοξευθεί στα ύψη και κανείς δεν ξέρει πως θα πάει αυτή η υπόθεση.
Το θέμα των ανακαινίσεων πάντως σύμφωνα με την πρόεδρο των μεσιτών Ανατολικής Κρήτης Άρτεμις Μαυράκη σίγουρα γίνεται για να αυξήσουν το εισόδημα τους οι ιδιοκτήτες των ακινήτων είτε τα διαθέσουν ως Airbnb είτε ως μακροχρόνιες μισθώσεις. Όπως τονίζει η ίδια αυτό που «άνοιξε την όρεξη» στους ιδιοκτήτες ήταν η αύξηση των τιμών των ενοικίων. Όσο για τα καταστήματα που γίνονται πλέον σπίτια η κ. Μαυράκη τονίζει πως αυτό συμβαίνει στους γύρω δρόμους από το κέντρο, αφού η εμπορική κίνηση έχει περιοριστεί πλέον σε αυτό που λέμε «ταυρός της πόλης».
Μια τάξη που θα έμοιαζε ευνοημένη από αυτήν τη νέα συνθήκη που δημιουργούν ανακαινίσεις και μετατροπές στην πόλη είναι οι οικοδόμοι και τα δεκάδες συναφή επαγγέλματα γύρω από την οικοδομή. Όπως είπε στην «Π» ο πρόεδρος των οικοδόμων Γιάννης Γωνιανάκης: «η αλήθεια είναι πως τελευταία η δουλειά έχει ανέβει.
Αλλά αν συγκρίνουμε με τα δύο τρία προηγούμενα χρόνια, γιατί αν δούμε το θέμα της εργασίας των οικοδόμων στην πραγματική του διάσταση δεν είναι έτσι. Το 2010 υπήρχαν καταγεγραμμένοι από τον ΕΦΚΑ στο νομό Ηρακλείου 10.000 οικοδόμοι. Το 2022-23 σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ όσοι ασκούσαν το επάγγελμα του οικοδόμου ήταν 2300 άτομα».