Κατά 580 ημέρες θα συντομεύσει ο χρόνος έκδοσης των πολιτικών και ποινικών αποφάσεων με την εφαρμογή του νέου Δικαστικού Χάρτη από το νέο δικαστικό έτος, δηλαδή από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Αυτό τουλάχιστον διατρανώνει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης που υποστηρίζει ότι η μεταρρύθμιση που προωθείται, η μεγαλύτερη όπως παρουσιάζεται από εποχής Ελ Βενιζέλου, θα μειώσει τον χρόνο έκδοσης από τα τέσσερα χρόνια στα 2,5 έτη.
Ο υπουργός, Γιώργος Φλωρίδης, και ο υφυπουργός, Γιάννης Μπουγάς, παρουσίασαν μετά βαΐων και κλάδων, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου τον νέο Δικαστικό Χάρτη, ωστόσο δικηγόροι και δικαστικοί υπάλληλοι διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις για το πώς μπορεί να «περπατήσει» αποτελεσματικά ο προωθούμενος σχεδιασμός που τίθεται σε διαβούλευση μέχρι τις 18 Απριλίου, ενώ κάνουν λόγο για «δικαιοσύνη δύο ταχυτήτων». Η κατάρτιση και απόκτηση σχετικής εμπειρίας και ευχέρειας στην εκδίκαση ποινικών υποθέσεων των ειρηνοδικών που πλέον αναβαθμίζονται και «βαπτίζονται» σε πρωτοδίκες είναι ένα σημείο-SOS για τους δικηγόρους.
Πάντως η ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης μιλάει για «ιστορική μεταρρύθμιση» και υπόσχεται σπουδαία πράγματα.
«Σήμερα ενοποιούμε τους πρωτοβάθμιους δικαστές, με αναβάθμιση των ειρηνοδικών σε πρωτοδίκες, αφήνοντας πίσω μας την παρωχημένη, αντιπαραγωγική και αχρείαστη διάκρισή τους. Στέλνουμε στην πρώτη γραμμή μάχης 1.000 περίπου πρώην ειρηνοδίκες, οι οποίοι με κατάλληλη κατάρτιση θα μπορούν να κάνουν πλέον το σύνολο της δουλειάς των πρωτοδικών και να δικάζουν ταυτόχρονα ποινικές και πολιτικές υποθέσεις.
Έτσι, με την ενοποίηση διπλασιάζεται η «δεξαμενή» των δικαστών και θα υπάρχουν πλέον συνολικά 2.100 πρωτοδίκες, με καταλυτική επίδραση στην ταχύτητα έκδοσης των πρωτοβάθμιων αποφάσεων» υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο κ. Φλωρίδης.
Από την πλευρά του ο Ιωάννης Μπούγας επισήμανε ότι ο νέος δικαστικός χάρτης αποτελεί μια τομή στον χώρο της Δικαιοσύνης με την οποία αλλάζει το δικαστικό σύστημα της χώρας.
Ο κ. Μπούγας αναφέρθηκε διεξοδικά στο νέο καθεστώς που θα ισχύει από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στη Δικαιοσύνη
Τα δεδομένα όπως έχουν σήμερα:
· Συνολικός χρόνος έκδοσης τελεσίδικης απόφασης στην Ελλάδα 1.482 ημέρες, ενώ αντίστοιχος χρόνος στις χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης (CoE) οι 637.
· Λειτουργούν 154 Ειρηνοδικεία και 63 Πρωτοδικεία. Τα 63 από τα 154 Ειρηνοδικεία λειτουργούν στις έδρες των 63 πρωτοδικείων. Συνολικά στον α’ βαθμό υπάρχουν 217 δικαστικοί σχηματισμοί.
· Οι συνολικά 916 ειρηνοδίκες σε όλη την Ελλάδα δικάζουν μόνο αστικές υποθέσεις έως 20.000 €, ενώ δεν δικάζουν καθόλου ποινικές υποθέσεις (ιδίως από το 2019 που καταργήθηκαν τα πταίσματα με τον νΠΚ).
· Οι 1.200 πρωτοδίκες δικάζουν αστικές υποθέσεις από 20.001€ και άνω, καθώς και όλες τις ποινικές υποθέσεις πρώτου βαθμού.
· Μία απόφαση Ειρηνοδικείου κοστίζει κατά μέσο όρο 760 ευρώ, ενώ κάθε απόφαση πρωτοδίκη κοστίζει μόλις 380 ευρώ. Το κόστος διαμορφώνεται σύμφωνα με τους μισθούς των δικαστικών υπαλλήλων, τα λειτουργικά έξοδα και τον χρόνο έκδοσης των δικαστικών αποφάσεων.
Με την προτεινόμενη ενοποίηση του α’ βαθμού δικαιοδοσίας:
-Ορίζονται 56 κεντρικά Πρωτοδικεία και 7 παράλληλες έδρες αυτών.
Καταργούνται τα 63 Ειρηνοδικεία που βρίσκονται στις έδρες των 63 Πρωτοδικείων (56 Ειρηνοδικεία των κεντρικών εδρών και 7 Ειρηνοδικεία των παράλληλων εδρών). Τα κτήριά τους θα χρησιμοποιούνται ως χώροι του Πρωτοδικείου.
-Από τα εναπομείναντα 91 Ειρηνοδικεία, τα 48 αναβαθμίζονται σε περιφερειακές έδρες Πρωτοδικείου και τα υπόλοιπα 43 καταργούνται τελείως (κλείνουν και ως κτήρια).
-Θα επέλθει διπλασιασμός των δικαστών πρώτου βαθμού (περίπου 2.000 δικαστές α’ βαθμού),
-Ταχύτερη διεκπεραίωση υποθέσεων
-Ισοκατανομή της ύλης
Στον νομό Ηρακλείου θα λειτουργεί το Κεντρικό Πρωτοδικείο Ηρακλείου, με παράλληλη έδρα στις Μοίρες. Καταργούνται δηλαδή τέσσερα Ειρηνοδικεία.