Η μεγάλη φωτιά που έκαιγε για ώρες ανατολικά της Ιεράπετρας ήταν πολύ δύσκολη, με τις ριπές του ανέμου να φθάνουν κατά τόπους τα 9 μποφόρ. Το πιο κρίσιμο ήταν να ληφθούν οι σωστές αποφάσεις υπό συνθήκες ασφυκτικής πίεσης, σε «ζωντανό» χρόνο, για τη μετακίνηση και ανάπτυξη των δυνάμεων δεδομένου ότι οι θυελλώδεις άνεμοι στροβίλιζαν τις φλόγες και η φωτιά άλλαζε φορά σε χρόνο dt.
Στο μέτωπο της μεγάλης φωτιάς ρίχτηκαν δεκάδες πυροσβέστες από την Κρήτη, ήρθαν ενισχύσεις από Αθήνα, ενώ στο νησί κατέφθασε και ο γενικός επιθεωρητής Νοτίου Ελλάδος, αντιστράτηγος Παναγιώτης Νιάφας. Σχεδόν 2.000 με 2.500 στρέμματα φέρεται να έγιναν στάχτη, πεύκα, λιόφυτα, καλλιεργήσιμες εκτάσεις, κάποια θερμοκήπια, αντλιοστάσια, ενώ οι ζημιές σε σπίτια ήταν περιορισμένες. Το σοβαρότερο περιστατικό αφορούσε στα εγκαύματα που υπέστη 74χρονος κάτοικος της περιοχής, ο οποίος αρνήθηκε να αποχωρήσει από το σπίτι του παρά την οδηγία εκκένωσης. Ο άνθρωπος διακομίστηκε διασωληνωμένος στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο. Ακόμα ένας πυροσβέστης τραυματίστηκε στο πόδι.
Για την καταστροφική φωτιά συνελήφθη από αξιωματικούς της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού σε συνεργασία με ανακριτικούς υπαλλήλους του Κλιμακίου Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού ένας 35χρονος, ο οποίος φέρεται να είχε κάψει λιόκλαδα. Ο 35χρονος αναμένεται να οδηγηθεί σήμερα ενώπιον της δικαιοσύνης.
Αρχικώς το μέτωπο της φωτιάς εκδηλώθηκε ψηλά, σε Ορεινό-Σχινοκάψαλα, όμως ένας στροβιλισμός στη χαράδρα της Λαγκάδας, άλλαξε τα δεδομένα και «έσπρωξε» τις φλόγες προς τα κάτω, θέτοντας υπό απειλή τους οικισμούς της Αγίας Φωτιάς, του Μαύρου Κόλυμπου και της Γαλήνης.
Το συντονιστικό κέντρο που αρχικώς είχε στηθεί σε ένα πλάτεμα πάνω στον επαρχιακό δρόμο, στο ύψος της Γαλήνης, έκρινε ότι θα πρέπει να δρομολογηθεί η διαδικασία προληπτικής εκκένωσης των τριών οικισμών ώστε ό,τι και αν ανέκυπτε στην πορεία, να ήταν διαχειρίσιμο από την στιγμή που δεν θα διακινδύνευαν ανθρώπινες ζωές.
«Δόθηκε οδηγία η εκκένωση να γίνει προς την πλευρά του Κουτσουρά καθώς όλες οι δυνάμεις θα έρχονταν από Ιεράπετρα. Αν έφευγε ο κόσμος με τα λεωφορεία και έρχονταν τα πυροσβεστικά οχήματα από την άλλη, αντιλαμβάνεστε ότι θα υπήρχε πρόβλημα. Οπότε η εκκένωση προς Κουτσουρά ήταν στρατηγική απόφαση» είπε στην «Πατρίς» ο αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου κ. Γιάννης Ανδρουλάκης, ο οποίος έσπευσε στο μέτωπο της φωτιάς από νωρίς το πρωί του Σαββάτου. Όπως είπε, σε συνεννόηση με την τοπική ΕΛ.ΑΣ, αστυνομικοί χτυπούσαν πόρτα-πόρτα για να ενημερώνουν τον κόσμο για την εκκένωση.
Λεωφορεία του ΚΤΕΛ βρέθηκαν στο σημείο για τη μεταφορά κυρίως ηλικιωμένων, όμως δεν χρειάστηκε τελικά ή δεν υπήρξε προθυμία για κάτι τέτοιο.
Όταν διατάχθηκε η εκκένωση, δεν υπήρχε άμεσος κίνδυνος να καούν σπίτια, όμως υπήρχε κίνδυνος για αναπνευστικά προβλήματα λόγω των έντονων αναθυμιάσεων.
Συνολικά σε όλο το μήκος και το πλάτος του οδικού δικτύου είχαν αναπτυχθεί περίπου 70 οχήματα, πυροσβεστικά και εθελοντών. Ερπυστριοφόρο έκανε κάθετες διανοίξεις για την εξασφάλιση προσβασιμότητας, άλλα μηχανήματα καθάριζαν τα πρανή, διαμόρφωναν αντιπυρικές ζώνες, ενώ σημαντική ήταν η συμβολή της μεγάλης υδροφόρας της Περιφερειακής Ενότητας Λασιθίου, την οποία μετατόπιζαν όπου υπήρχε ανάγκη κάθε φορά. Φυσικά, οι ρίψεις από τα δύο ελικόπτερα Augusta Bell που έφθασα στην Κρήτη από Αθήνα, έδωσαν μεγάλη «ανάσα» στο συντονιστικό και στις επίγειες δυνάμεις αφού «καθάρισε» το τοπίο από δεκάδες διάσπαρτες μικρές εστίες φωτιάς.
Στις 4 το μεσημέρι του Σαββάτου το «στρατηγείο» του μετώπου της Ιεράπετρας συζήτησε τις εξελίξεις μέσω τηλεδιάσκεψης με τον υπουργό Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια, οπότε και αποφασίστηκε να τεθεί η Κρήτη έως και την Τρίτη σε «πορτοκαλί» δείκτη επικινδυνότητας, πράγμα που σημαίνει ότι άπαντες θα πρέπει να είναι προσεκτικοί και να αποφεύγονται δια ροπάλου εργασίες με φωτιά στην ύπαιθρο.
Συνολικά τρεις φορές μετακινήθηκε το Συντονιστικό καθ’ όλη τη διάρκεια της μεγάλης φωτιάς ώστε να μπορεί να έχει πλήρη εικόνα της κατάστασης για τον κατάλληλο επιχειρησιακό σχεδιασμό. Στο μέτωπο της φωτιάς βρέθηκε από την πρώτη στιγμή ο περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ο οποίος είχε άμεση ενημέρωση για τα τεκταινόμενα ώστε να παρεμβαίνει όπου χρειαζόταν να λυθεί κάποιο θέμα.