Να γυρίσει σελίδα στο μεγάλο κεφάλαιο του πρασίνου στην πόλη, επιχειρεί ο Δήμος Ηρακλείου, μέσα από ένα συγκροτημένο σχέδιο ενίσχυσής του, στον αστικό πυρήνα. Ο σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία νησίδων πρασίνου κυρίως στο κέντρο της πόλης, το οποίο ασφυκτιά από την έλλειψη δέντρων και φυτεύσεων, αλλά περιλαμβάνει και μετρήσεις του διοξειδίου του άνθρακα και των ειδικών στοιχείων του μικροκλίματος της κάθε περιοχής.

Όλα αυτά στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE 2017 Climate change στο οποίο κατάφερε να ενταχθεί και μάλιστα σήμερα αναμένεται στην πόλη κλιμάκιο κορυφαίων επιστημόνων, οι οποίοι συνεργάζονται με το πρόγραμμα προκειμένου να ξεκινήσει η υλοποίησή του. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει στην «Π» ο δήμαρχος Ηρακλείου κ. Β. Λαμπρινός «αυτό το πρόγραμμα έρχεται να συνδράμει την πολιτική μας που σχετίζεται με την ανάπτυξη χώρων πρασίνου, με τη μείωση εκπομπών ρύπων στην ατμόσφαιρα, την αντιμετώπιση του φαινομένου της θερμικής νησίδας και τη βελτίωση της ποιότητας των κατοίκων του Ηρακλείου».

Βήμα πρώτο: Επανασχεδιασμός πρασίνου

Σύμφωνα με τον πολιτικό προϊστάμενο του τμήματος πρασίνου κ. Νίκο Φακουρέλη, οι επιλεγμένοι χώροι πρασίνου της ευρύτερης περιοχής των τειχών θα επανασχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να αυξηθεί η συνολική ποσότητα πρασίνου και να μετρηθούν στη συνέχεια περιβαλλοντικοί παράγοντες που σχετίζονται με την ποιότητα ζωής.

Βήμα δεύτερο: Οργάνωση και αξιολόγηση χώρων πρασίνου

Όπως εξηγεί ο κ. Φακουρέλης, το έργο περιλαμβάνει την οργάνωση και αξιολόγηση των χώρων πρασίνου του Δήμου Ηρακλείου καθώς και τη δημιουργία βάσης δεδομένων διαχείρισης, με βασικό άξονα τις δενδροστοιχίες, τα πάρκα και τα ρέματα.

Η αξιολόγηση θα γίνει με βάση σύστημα δεικτών που θα αναπτυχθεί στο πλαίσιο του προγράμματος, λαμβάνοντας υπόψη την αντίληψη του κοινού (συνεργασία με WWF), τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη βιοποικιλότητα (συνεργασία με ΙΔMO), τη συμβολή του αστικού πρασίνου στην αποθήκευση άνθρακα και τη βελτίωση των μικροκλιματικών συνθηκών των πόλεων (συνεργασία με Τεχνοομοιόσταση Ο.Ε.). Επιπρόσθετα, θα αναπτυχθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα για την καταχώρηση των διαθέσιμων δεδομένων για τους χώρους πρασίνου σε κεντρικό επίπεδο (συνεργασία με ΥΠΕΝ).

Στόχος η δέσμευση του CO2

Ο Δήμος Ηρακλείου μέσα από τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα  δεσμεύεται στη διαχείριση και παρακολούθηση ενός ολοκληρωμένου δικτύου πράσινων χώρων, μέσα από το οποίο επιτυγχάνεται η αύξηση της δέσμευσης CO2  αλλά και η αύξηση της επιφάνειας του αστικού πρασίνου.

Σύμφωνα με το τον κ. Φακουρέλη, σκοπός του έργου είναι να συμβάλει στην προώθηση των ευρωπαϊκών πολιτικών σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, μέσω της ανάπτυξης και πιλοτικής εφαρμογής πολιτικών και βέλτιστων πρακτικών για την οργάνωση και διαχείριση των χώρων πρασίνου, ώστε να συμβάλουν στο μέγιστο βαθμό στη βελτίωση των συνθηκών των πόλεων.

Με τον τρόπο αυτό το πρόγραμμα θα οδηγήσει στη μείωση της χρήσης ενέργειας, μείωση της επιφανειακής απορροής των κατακρημνισμάτων, βελτίωση της ποιότητας του αέρα, μείωση του ατμοσφαιρικού CO2, μείωση του φαινομένου της θερμικής νησίδας, βελτίωση ενδιαιτημάτων για είδη χλωρίδας και πανίδας και βελτίωση τελικά της ποιότητας ζωής των κατοίκων.

Ο σχεδιασμός για την ενσωμάτωση πράσινων υποδομών στον αστικό ιστό ξεκίνησε όταν ακόμα ήταν υπεύθυνος πρασίνου ο κ. Χ. Μαμουλάκης, που κατέθεσε τη σχετική πρόταση που έγινε δεκτή.

Έτσι ο Δήμος Ηρακλείου εντάχθηκε στο πρόγραμμα με προϋπολογισμό έργου 279.700 €, εκ των οποίων 124.700 € αντιστοιχούν στην ίδια συμμετοχή του Δήμου και θα καλυφθούν μέσω μισθών των υπαλλήλων του και εξόδων για τη συντήρηση και εγκατάσταση νέων χώρων πρασίνου.

Από την πλευρά του, ο κ. Νίκος Φακουρέλης υπογραμμίζει ότι μέσα από το πρόγραμμα αυτό ο Δήμος Ηρακλείου έρχεται να δώσει απάντηση σε ένα δομικό πρόβλημα της πόλης.

Είναι γνωστό ότι το αστικό πράσινο έχει πολλαπλά οφέλη αλλά, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο αισθητές, απαιτείται συστηματική δράση για την αξιοποίηση αυτού του πόρου, ο οποίος με σχετικά μικρό κόστος μπορεί να αποφέρει σημαντικά οφέλη. Αυτό φιλοδοξούμε να πετύχουμε μέσα από το πρόγραμμα στο οποίο κατάφερε να ενταχθεί ο Δήμος Ηρακλείου,  με σκοπό να δημιουργήσει όρους και προϋποθέσεις για την αναβάθμιση του μικροκλίματος στο αστικό τμήμα του Ηρακλείου.

Τι προβλέπει το έργο

Το έργο περιλαμβάνει την οργάνωση των χώρων πρασίνου μέσα στον αστικό ιστό της πόλης. Σε πρώτη φάση προβλέπεται η δημιουργία μιας βάσης δεδομένων, μέσα από την οποία θα αξιολογείται η σημερινή εικόνα που επικρατεί σε ό,τι αφορά στο πράσινο της πόλης και παράλληλα θα καταγράφονται οι ανάγκες που υπάρχουν.

Από την καταγραφή αυτή θα προκύπτει  ένας σχεδιασμός  με βασικό άξονα τη φύτευση δέντρων θάμνων και πρασίνου στους κοινόχρηστους χώρους.  Στους κοινόχρηστους χώρους που καταγράφονται ως διαθέσιμοι για να γίνουν φυτεύσεις θα γίνονται μετρήσεις με σκοπό να καταγραφεί το μικροκλίμα της περιοχής. Για παράδειγμα, όπως εξηγεί ο κ. Ν.Φακουρέλης, στον κοινόχρηστο χώρο  που υπάρχει ακριβώς απέναντι από την είσοδο της Όασης  στην έναρξη της οδού Έβανς.

Εκεί υπάρχει μια μικρή ζώνη πρασίνου χωρίς σκίαση. Εκεί στο πλαίσιο του προγράμματος μπορούν να γίνουν μετρήσεις για να διαπιστωθεί τι ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα απελευθερώνονται, ποια είναι η μέση θερμοκρασία που καταγράφεται πρωί μεσημέρι βράδυ και μια σειρά άλλα συνοδά στοιχεία που καταγράφουν το μικροκλίμα της περιοχής.

Αφού πάρουμε στα χέρια μας τα στοιχεία του προγράμματος  θα μπορούμε να σχεδιάσουμε τι είδους φυτεύσεις πρέπει να αναπτυχθούν στο συγκεκριμένο σημείο ώστε να αναβαθμιστεί το μικροκλίμα της περιοχής. Έτσι η επόμενη φάση του προγράμματος είναι να γίνουν οι φυτεύσεις.  Στο πλαίσιο του έργου θα αναπτυχθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα για την καταχώρηση των διαθέσιμων δεδομένων για τους χώρους πρασίνου σε κεντρικό επίπεδο (ΥΠΕΝ).