«Ο πιο συγκινητικός τρόπος για να γνωρίσεις τα ελληνικά νησιά στην πιο αγνή και αυθεντική τους μορφή είναι να τα επισκεφθείς τον χειμώνα” λέει στην “Π” ο κυβερνήτης σκαφών αναψυχής Γιώργος Νικολαΐδης, ο οποίος έχοντας ως ορμητήριο το λιμάνι του Ηρακλείου, έχει στόχο να βάλει την ιστιοπλοΐα στη ζωή μας και τους χειμερινούς μήνες, επιμηκύνοντας τη σεζόν. Γνωρίσαμε τον κ. Νικολαΐδη πριν 6 χρόνια, τότε που αποφάσισε να οργανώσει ένα περιπετειώδες ταξίδι με ιστιοπλοϊκό από το Ηράκλειο με προορισμό την Καραϊβική στο οποίο συμμετείχαν 5 εθελοντές. Σήμερα συνεχίζει να κάνει αυτό που αγαπάει και μοιράζεται μαζί μας το νέο του όνειρο. Η συζήτηση μαζί του ακολουθεί:
-Σε πόσους προορισμούς έχετε ταξιδέψει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και ποιοι είναι για εσάς οι πιο ξεχωριστοί;
-Η Ελλάδα σίγουρα είναι η χώρα που γνωρίζω καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη. Θα έλεγα ότι έχω ταξιδέψει σχεδόν σε όλα τα νησιά και στο μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής ακτογραμμής. Ασφαλώς, αυτό το γεγονός δεν υποδηλώνει ότι γνωρίζω καλά αυτόν τον τόπο. Το πλεονέκτημα της Ελλάδας είναι ότι σου προσφέρει αμέτρητες εικόνες σε πολύ μικρή έκταση, κάτι που είναι σαφές σε εμένα από τη διαπίστωσή μου ότι ποτέ δεν με κουράζουν τα μέρη που επισκέπτομαι για πολλαπλή φορά.
Γι’αυτό ίσως είναι ξεκάθαρο ότι τουλάχιστον από ιστιοπλοϊκής άποψης, η Ελλάδα είναι και η χώρα που με γοητεύει περισσότερο από όσες κατάφερα να επισκεφθώ. Παρόλο που επιδιώκω να επισκέπτομαι όλη την ακτογραμμή της, μπορώ να ξεχωρίσω τις Κυκλάδες ως κορυφαίο προορισμό. Η αρχιτεκτονική τους είναι αυτή που χαρακτηρίζει το ελληνικό νησί στο εξωτερικό, με τις απλές γραμμές, τις πολύχρωμες πόρτες και παράθυρα, τις λευκές εκκλησίες με τους μπλε τρούλους.
Επίσης το βραχώδες και ξερό τοπίο του καλοκαιριού δεν είναι σύνηθες στην υπόλοιπη Ελλάδα… Αυτή η αυθεντικότητα εκπέμπει μια γοητεία σε όλους τους επισκέπτες. Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με τους αμέτρητους κόλπους για αγκυροβόλια και τα κρυστάλλινα, πεντακάθαρα νερά, κάνουν τις Κυκλάδες μοναδικό προορισμό.
Είχα την τύχη να ταξιδέψω σε όλα τα νησιά της Καραϊβικής επί τέσσερα χρόνια, σε όλες τις χώρες της Μεσογείου με έμφαση σίγουρα στην ευρωπαϊκή μεριά της αλλά και στα ευρωπαϊκά παράλια του Ατλαντικού. Τα μεγάλα ταξίδια με γοητεύουν και νομίζω ότι θα αργήσω να τα σταματήσω από τη ζωή μου. Παρ’ όλα αυτά, το όνειρο των ανθρώπων που ασχολούνται με την ιστιοπλοΐα πιστεύω ότι είναι η εξερεύνηση όλου του κόσμου ή ας ειπωθεί καλύτερα, όσο περισσότερων προορισμών είναι εφικτό.
Η πρόταση που με εκφράζει απόλυτα είναι ότι «πρέπει να ταξιδέψουμε παντού, ακόμη και σε μέρη που δε θα θέλουμε να ξαναπάμε». Το ταξίδι είναι σπουδή με τον πιο ευχάριστο τρόπο και γνώση που ακούσια αποτυπώνεται για πάντα.
Αν πάντως έπρεπε να αποφασίσω για έναν προορισμό εκτός Ελλάδος που με κυρίευσε, θα έλεγα πως ήταν το κράτος της Κούβας. Το 2011, υπήρξα τυχερός και έμεινα ενάμιση μήνα στο νησί, γνωρίζοντας το μεγαλύτερο μέρος της. Οι εικόνες από τη φύση, τις πόλεις και τα χωριά αλλά και των ανθρώπων θα μου μείνουν αξέχαστα. Το νησί ήταν ένας τόπος που είχε μείνει πίσω στο χρόνο… όχι όπως σε αλλά κράτη όπου μπορεί να ειπωθεί κάτι τέτοιο επιλεκτικά για κάποια συνήθως μικρά χωριά. Η Κούβα ήταν «ξεχασμένη» εξ ολοκλήρου πίσω στο χρόνο. Προφανώς η μετά-Κάστρο εποχή θα δώσει την κλασική δυτική ώθηση, οπότε αισθάνομαι ευτυχής που πρόλαβα να τη ζήσω τότε.
– Οι περισσότεροι έχουμε συνδυάσει την ιστιοπλοΐα με το καλοκαίρι, εσείς όμως θέλετε να την βάλετε στη ζωή μας και τον χειμώνα, οργανώνοντας ταξίδια στα ελληνικά νησιά. Γιατί;
-Εξαρτάται από την προσέγγιση μας στην φράση «διακοπές με ιστιοφόρο». Έχει καθιερωθεί στην Ελλάδα, λόγω της γεωγραφικής μας θέσης και της μορφολογίας, να συνδυάζουμε το σκάφος σε νησιά το καλοκαίρι… κολύμπι, κόσμος, φαγητό, νυχτερινή διασκέδαση.
Για εμένα είναι ο πιο συγκινητικός και απολαυστικός τρόπος για να ζήσεις τη θάλασσα και να εξερευνήσεις την παράκτια και όχι μόνο, Ελλάδα. Αυτό είναι κάτι το οποίο μπορεί να επιτευχθεί και τον χειμώνα, σε μια διαφορετική διάσταση από αυτήν που έχουμε μάθει να αναγνωρίζουμε και να επιδιώκουμε. Βλέποντας αναλυτικότερα τον χειμώνα στη θάλασσα, θα ανακαλύψουμε ότι τα ποσοστά του αέρα δε διαφέρουν από αυτά του καλοκαιριού και μιλώντας και για συγκεκριμένες περιφέρειες της χώρας μας, θα παρατηρήσουμε σε κάποιες, ακόμη και λιγότερες ημέρες αέρα.
Τα λιμάνια και γενικότερα οι χώροι πρόσδεσης είναι επαρκείς και άρα πιο ασφαλείς γιατί υπάρχει ελάχιστη έως μηδενική επισκεψιμότητα. Το κρύο και η βροχή αντιμετωπίζονται με την ανάλογη ενδυμασία και εξοπλισμό του σκάφους. Ας μη ξεχνάμε πως το καλοκαίρι της βόρειας Ευρώπης είναι ο χειμώνας μας, ιδίως στα κεντρικά και νότια της χώρας μας.Η θερμοκρασία τής θάλασσας τον χειμώνα είναι περίπου στα επίπεδα των βόρειων θαλασσών το καλοκαίρι. Δεν νομίζω ότι δεν υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του θαλάσσιου τουρισμού που να μην ενδιαφέρεται να βιώσει τη ζωή στα νησιά μας το χειμώνα, όταν ο τουρισμός του καλοκαιριού δεν υφίσταται πια και η επαφή μας είναι αποκλειστικά με τον χώρο και τους ανθρώπους της Ελλάδας, μιας πιο αυθεντικής κατάστασης.
Έχω ήδη επισκεφθεί πολλά νησιά κατά τη διάρκεια των ψυχρών μηνών και με «άγγιξαν» το τοπίο και οι άνθρωποι. Ζούμε στην εποχή που «ανθούν» εναλλακτικοί τρόποι διακοπών, γιατί όχι και το ταξίδι με ιστιοφόρο τον χειμώνα. Ας μη ξεχνάμε ότι είναι μια αγορά η οποία ήδη υφίσταται, μιλάμε απλώς για την επιμήκυνσή της.
– Πώς είναι να ζεις σ’ ένα ιστιοπλοϊκό σκάφος μέσα στον χειμώνα;
-Το μεγάλο αρνητικό είναι η αμεσότητα με το νερό, αλλά και τον κρύο αέρα σε έναν χώρο που στερείται μόνωσης. Η θερμοκρασία του νερού δε θα φτάσει ποτέ αυτά τα επίπεδα του κρύου αέρα, αλλά ένα μικρό σύστημα θέρμανσης λύνει γρήγορα και οικονομικά το πρόβλημα. Από τη στιγμή που οι περιορισμένοι χώροι δεν αποτελούν για κάποιον πρόβλημα, η ζωή στο σκάφος είναι όμορφα διαφορετική. Το σκάφος παίρνει το ρόλο μιας κινούμενης (μέσω πλου) κατοικίας και τον χειμώνα και το καλοκαίρι.
– Πώς αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι σε μια μεγάλη κακοκαιρία;
-Η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η αποφυγή της κακοκαιρίας. Δεν σημαίνει ασφαλώς ότι μια κακοκαιρία θα προκαλέσει τη βύθιση ενός σκάφους, όμως ποτέ δεν μπορούμε να ξέρουμε με σιγουριά τα αδύναμα σημεία του. Η ταλαιπωρία και η ένταση σε πλήρωμα και σκάφος μπορεί να φέρει μη επιθυμητά αποτελέσματα. Είτε τραυματισμούς στο πλήρωμα, είτε υλικές ζημιές στο σκάφος. Ιδανικά πρέπει να αλλάξουμε τη ρότα μας και να «πιέσουμε « το σκάφος μας το λιγότερο δυνατό.
Το αγκυροβόλιο σε έναν κόλπο ή η πρόσδεση σε ένα ασφαλές λιμάνι εκτός του αρχικού μας προορισμού είναι μια σοφή απόφαση. Αν πάντως δεν υπάρχει υπήνεμος ασφαλής προορισμός κοντά μας, με σωστή πλοήγηση, τα ιστιοφόρα είναι ασφαλή στο ανοιχτό πέλαγος, κυρίως σε θάλασσες μικρές όπως οι δικές μας.
– Πιστεύετε ότι μπορείτε να μεταδώσετε και σε άλλους αυτή την αγάπη σας για τη θάλασσα κι ας μην είναι εξοικειωμένοι με αυτό τον τρόπο ζωής;
-Η θάλασσα είναι «πονηρή», δεν συνειδητοποιείς το πόσο γρήγορα σε σαγηνεύει, σε κάνει σκλάβο της. Αρχικά, όταν πλέεις, το σώμα, η ψυχή και ο νους αποκόβονται από την καθημερινότητα της στεριάς, από ρυθμούς που μας επιβάλλονται μέσα στην κοινωνία μας. Η ηρεμία που προσφέρει η απόμακρη απλότητά της σε ξεκουράζει, σε βοηθάει να σκεφτείς ή ακόμη και να μη σκεφτείς τίποτα απολύτως, που σίγουρα είναι μια πολυτέλεια σήμερα. Επιπλέον έρχεται το ταξίδι καθεαυτό, το ότι μπορείς να επισκεφθείς νέους προορισμούς ή ακόμη και η επανάληψη των ίδιων μερών, μέσα σε ένα σκάφος, το πλωτό σου σπίτι.
Αισθάνεσαι εξερευνητής ακόμη και στον ίδιο σου τον τόπο, στην ίδια σου την πόλη. Ρωτήστε κάποιον που απλώς πάει για ψάρεμα με τη βάρκα του, πόσο όμορφο είναι το συναίσθημα την ώρα που ανοίγεται έξω από το λιμάνι αλλά και όταν επιστρέφει, στην ίδια του την πόλη.
Αυτό όμως που αποκόμισα από τα ταξίδια μου είναι ότι η θάλασσα με «προσγειώνει» στην πραγματικότητα, που μας θέλει πολύ μικρούς για να εναντιωθούμε στη φύση. Αν όλος ο κόσμος ζούσε περισσότερο τη θάλασσα, θα είχαμε μια διαφορετική κοινωνία με πιο ουσιώδεις αξίες, με λιγότερη έπαρση και με αγάπη στις ρίζες μας που είναι η ίδια η φύση… Το να μεταδώσεις κάτι που θα κάνει τον κόσμο μας αντικειμενικά πιο όμορφο, το θεωρώ καθήκον κάθε ανθρώπου.
Ο Έλληνας δυστυχώς δεν γνωρίζει τη θάλασσα, είναι αποκομμένος και ζει με μια φοβία. Πρέπει να αντιστραφεί αυτό το κλίμα, πρέπει όλοι να έρθουμε σε επαφή με το υγρό στοιχείο που μας περιβάλλει, που είναι μέσα μας, που είναι εμείς.