Γιατί πεθαίνουν τα ψάρια στις όχθες του φράγματος
και την κόρη τους Ελένη

Καθησυχαστικός εμφανίζεται ο ΟΑΚ σε σχέση με το φαινόμενο των νεκρών ψαριών που εκδηλώθηκε στο φράγμα Αποσελέμη, αφού όπως διαβεβαιώνει ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης Θεόδωρος Νίνος, οι πολίτες θα πρέπει να ξέρουν ότι το νερό που φεύγει από το φράγμα για να καλύψει τις υδροδοτικές ανάγκες των Δήμων Ηρακλείου, Χερσονήσου και Αγίου Νικολάου, είναι απολύτως ασφαλές, διότι έχει υποστεί διύλιση και έχει ελεγχθεί πολλαπλώς από επαναλαμβανόμενους εργαστηριακούς ελέγχους.

Νεκρά ψάρια

Όπως είναι γνωστό, το Σάββατο πολίτες που επισκέφθηκαν τον Αποσελέμη βρέθηκαν αντιμέτωποι με τη θέα νεκρών ψαριών γεγονός που προκάλεσε έντονη ανησυχία με δεδομένο το γεγονός ότι αντίστοιχο φαινόμενο είχε παρουσιαστεί και τον Μάιο του 2022. Στο παρελθόν το φαινόμενo των νεκρών ψαριών είχε αποδοθεί στην  «ερυθρά παλίρροια» που  είναι η κοινή ονομασία ενός φαινομένου γνωστού ως άνθιση φυτοπλαγκτού  (μεγάλη συγκέντρωση υδρόβιων μικροοργανισμών) όταν αυτή προκαλείται από μερικά είδη δινομαστιγωτών  και έχει κοκκινωπό έως καφετί χρώμα.

Οι ερυθρές παλίρροιες είναι φαινόμενα ταχείας συσσώρευσης φυτοπλαγκτού των αλμυρών, γλυκών και μικτών νερών στη στήλη του νερού, με αποτέλεσμα τον χρωματισμό των επιφανειακών νερών. Ο φωτογραφικός φακός του Γιάννη Τσιγκένη αποτύπωσε την τωρινή εικόνα των νεκρών ψαριών που έκαναν τον γύρο του διαδικτύου, προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά για το τι ακριβώς συμβαίνει.

Συναγερμός

Από την πρώτη στιγμή η θέα των νεκρών ψαριών κινητοποίησε τον μηχανισμό του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, που ξεκίνησε την όλη διαδικασία για να διαπιστώσει κάτω από ποιες συνθήκες και με ποια δεδομένα προκλήθηκε το φαινόμενο των νεκρών ψαριών.

Τα ερωτήματα αυτά για να απαντηθούν απαιτούνται να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν εργαστηριακοί έλεγχοι, οι οποίοι θα φωτίσουν το είδος, την έκταση και τις διαστάσεις του προβλήματος που σε κάθε περίπτωση είναι ελεγχόμενο όπως διαβεβαιώνουν τα στελέχη του ΟΑΚ. Όπως είναι γνωστό, τα ψάρια τα οποία βρίσκονται στο φράγμα και ειδικότερα στην περιοχή που γίνεται η διύλιση του νερού (για να τροφοδοτηθεί το Ηράκλειο, η Χερσόνησος και ο Άγιος Νικόλαος), αξιοποιούνται σαν μηχανισμός ελέγχου της ποιότητας του νερού, με την έννοια ότι για να επιβιώσουν χρειάζονται ένα καθαρό περιβάλλον.

Γι’ αυτό και μόνο το άκουσμα της είδησης των νεκρών ψαριών ενεργοποίησε όλο τον μηχανισμό ελέγχου του φράγματος.

Τι δείχνουν τα πρώτα δεδομένα

Στο πλαίσιο αυτό,  η πρώτη  και σημαντική παρατήρηση που έχει γίνει είναι ότι το πρόβλημα των νεκρών ψαριών δεν εντοπίζεται στο εσωτερικό της λεκάνης του φράγματος αλλά στις εκβολές του όπου το φυσικό περιβάλλον είναι διαφορετικό και εξελίσσεται μέσα από την αλληλεπίδραση διαφορετικών παραγόντων. Αξιολογείται επίσης το γεγονός ότι η στάθμη του φράγματος έχει κατέβει σημαντικά και εικάζεται ότι σε κάποια σημεία που υπήρχαν ψάρια σχηματίστηκαν μικρές λιμνούλες οι οποίες λόγω της ζέστης με την άνοδο της θερμοκρασίας άρχισαν να εξατμίζουν το νερό τους με αποτέλεσμα να μην μπορούν τα ψάρια να ζήσουν μέσα σε αυτές.

Όμως είναι κομβικό να υπάρξει ενημέρωση μέσα από τους εργαστηριακούς ελέγχους του ΕΛΚΕΘΕ που θα ακολουθήσουν οι οποίοι και θα δείξουν με συγκεκριμένα επιστημονικά δεδομένα την πραγματική εικόνα του προβλήματος.

Να μην ανησυχεί ο κόσμος

Στο μεταξύ ο κ. Νίνος διαβεβαιώνει ότι οι πολίτες δεν θα πρέπει να ανησυχούν για το νερό που φτάνει στα σπίτια τους καθώς υφίσταται υψηλή επεξεργασία και περνά από τέσσερα διαφορετικά στάδια ελέγχου. Το εργαστήριο λειτουργεί καθημερινά και πραγματοποιεί επαναλαμβανόμενους ελέγχους πρωί, μεσημέρι και βράδυ, για να διασφαλίσει την απόλυτη καθαρότητα του νερού για την οποία οι πολίτες δεν θα πρέπει  για κανένα λόγο να ανησυχούν.

Ο κ. Νίνος σημειώνει ότι ανεξάρτητα από όλα τα παραπάνω οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το φαινόμενο των νεκρών ψαριών δεν είναι με κανένα τρόπο αποδεκτό και σε κάθε περίπτωση θα γίνει ενδελεχής έλεγχος για να φωτιστούν όλες οι απαντήσεις για το πώς προκλήθηκε.